Kuria w Rzeszowie: W diecezji nie ma ukrywania duchownych dopuszczających się przestępstw seksualnych

W czwartek w rzeszowskiej kurii diecezjalnej odbyła się konferencja prasowa "Ochrona małoletnich przed nadużyciami seksualnymi osób duchownych oraz postępowanie wobec grzechu i przestępstwa pedofilii w praktyce diecezji rzeszowskiej".

Rzecznik kurii ks. Tomasz Nowak ocenił, że "zło, przestępstwo, grzech pedofilii wśród duchownych to ciemna i wstydliwa strona Kościoła".

"Od kilku już dekad, warto o tym pamiętać, Kościół mniej lub bardziej udanie zmaga się z tym problemem, także z tym wstydem. I choć powtarzamy w Kościele dość mocno w ostatnich latach +zero tolerancji dla pedofilii i dla pedofilów w Kościele+, można odnieść wrażenie, że ten głos jest traktowany z przymrużeniem oka, jakby tym, którzy wypowiadają te słowa, brakowało takiej po prostu szczerości" - mówił ks. Nowak.

Przypomniał słowa papieża Franciszka, który powiedział, że trzeba zwalczać postawę obronną dla chronienia instytucji, dając pierwszeństwo ofiarom nadużyć.

"Wydaje mi się, że powoli idziemy w tym kierunku, także w Kościele lokalnym, jakim jest diecezja rzeszowska" - podkreślił rzecznik.

Kanclerz kurii ks. Piotr Steczkowski zapewnił, że w diecezji rzeszowskiej są podejmowane liczne działania mające zwiększyć ochronę dzieci i młodzież przed nadużyciami seksualnymi ze strony duchownych.

"Chcę podkreślić, że w diecezji rzeszowskiej nie było, nie ma i nie będzie żadnego ukrywania czy też ochraniania duchownych dopuszczających się przestępstw seksualnych. Każdy przypadek jest i będzie traktowany ściśle według przepisów państwowego prawa karnego i według prawa kanonicznego, zawsze z poszanowaniem prawdy, dyskrecji i godności człowieka" - podkreślił kanclerz kurii.

Zaznaczył, że priorytetem wyznaczonym przez biskupa rzeszowskiego jest profilaktyka.

"Dlatego w diecezji rzeszowskiej nadal będą podejmowane i realizowane programy służące dobru dzieci i młodzieży i ochronie ich praw. Diecezja rzeszowska i jej instytucje będą dążyć do zacieśnienia współpracy z instytucjami państwowymi, samorządowymi i prywatnymi, aby ochrona dzieci i młodzieży przed wykorzystywaniem seksualnym, przemocą, uzależnieniami, seksualizacją i innymi patologiami mogła być coraz bardziej realna i skuteczna" - zaznaczył.

Wśród podejmowanych w diecezji działań wymienił te o charakterze duchowym, jakim są: modlitwa, post, pokuta, pełnienie uczynków miłosierdzia co do duszy i ciała. Podkreślił, że dla chrześcijan "to bardzo ważne, duchowe środki, taki chrześcijański oręż w walce z wszelkim złem. Jako katolicy jesteśmy bowiem głęboko przekonani o prawdziwości słów Jezusa, który powiedział: +Ten zaś rodzaj złych duchów wyrzuca się tylko modlitwą i postem+" - mówił duchowny.

Wskazał jednocześnie na podjęte w ostatnich latach w diecezji rzeszowskiej konkretne działania mające na celu przede wszystkim "zapobieganie złu i maksymalizację ochrony dobra dzieci i młodzieży", które biskup rzeszowski Jan Wątroba realizuje według wytycznych papieża Franciszka i Konferencji Episkopatu Polski w tym zakresie.

Wśród tych działań wymienił m.in. powołanie w maju 2015 r. delegata do spraw wykorzystania seksualnego osób małoletnich przez duchownych. Jak mówił, jest to człowiek tzw. pierwszego kontaktu, do którego zgłaszane są przypadki nadużyć seksualnych wobec nieletnich, popełnione przez duchownych.

Dopytywany przez dziennikarzy, ile takich przypadków zgłoszono w diecezji rzeszowskiej odpowiedział, że trzy, z których jeden zakończył się w pierwszej instancji wyrokiem skazującym (obecnie sprawa jest w apelacji), jeden okazał się pomówieniem, a w trzecim przypadku trwa postępowanie.

Ponadto w diecezji rzeszowskiej został powołany również duszpasterz do pomocy duchowej ofiarom nadużyć seksualnych, ich rodzinom i wspólnotom parafialnym dotkniętym przestępstwem popełnionym przez duchownych. Funkcję tę obecnie pełni doświadczony kapłan, z wykształcenia psycholog.

We wrześniu 2018 r. został powołany też specjalny - z osobistej inicjatywy biskupa - świecki zespół ds. pomocy ofiarom nadużyć seksualnych. Tworzą go psychologowie, psychiatra, seksuolog i adwokaci. Kanclerz zadeklarował, że każdy pokrzywdzony może skorzystać z ich pomocy. Dodał, że dotychczas jedna osoba pokrzywdzona korzysta z pomocy prawnika.

Ponadto opracowano dokument oficjalnie zatwierdzony przez biskupa Jana Wątrobę we wrześniu 2017 r., zawierający kompendium wiedzy na temat ochrony małoletnich w Kościele. Otrzymał go każdy kapłan i wszystkie instytucje diecezjalne.

"Chcę zwrócić uwagę zwłaszcza na zamieszczony w tekście dokumentu tzw. kodeks dobrych praktyk i postępowania w pracy z małoletnimi. Zawarte w nim zostały bardzo praktyczne, szczegółowe porady zachowań osób dorosłych wobec ich podopiecznych w różnych konkretnych sytuacjach" - mówił ks. Steczkowski.

Zaznaczył, że uwrażliwienie na problematykę nadużyć seksualnych jest prowadzone zarówno wśród kandydatów do kapłaństwa, jak i kapłanów.

Zauważył, że kandydaci na księży przechodzą m.in. badania psychologiczne prowadzone przez specjalistów, które pokazują obraz ich osobowości, a także dodatkowe sesje poświęcone tematyce nadużyć seksualnych.

"Działania te są konieczne, aby uświadomić alumnom nie tylko zło moralne nadużyć seksualnych, ale także w ogóle istnienie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności publicznej. Dzieje się tak, ponieważ do seminarium trafiają ludzie ze świata ogarniętego panseksualizmem, w którym zachowania seksualne zostały odarte z należnej intymności, właściwego sobie celu i znaczenia. Wzorce tych negatywnych zachowań, ukształtowane już w wieku szkolnym, są przynoszone przez kandydatów do seminarium i wymagają głębokiego przepracowania. Stąd ten wysiłek wychowawczy w całym okresie formacyjnym" - mówił kanclerz kurii.

Dopytywany, czy kandydat, u którego wykryto skłonności pedofilskie, zostaje usunięty z seminarium, zapewnił, że tak. Dotychczas - jak mówił - było kilka takich przypadków.

Kanclerz przypomniał na konferencji, że decyzją polskich biskupów każdy pierwszy piątek Wielkiego Postu jest dniem modlitwy wynagradzającej oraz pokuty we wszystkich polskich diecezjach.

"Biskup rzeszowski prosi, apeluje do wszystkich wiernych diecezjan o duchowe włączenie w tę powszechną modlitwę mającą na celu wynagrodzić Bogu za wszelkie grzechy nieczyste, a zwłaszcza za grzech ciężki pedofilii" - apelował ks. Steczkowski. Dodał, że okazją będzie nabożeństwo Drogi Krzyżowej w piątek 8 marca.