MEN: Subwencje dla przedszkoli

W środę Ministerstwo Edukacji Narodowej przesłało do uzgodnień zewnętrznych projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty. Poinformował o tym PAP rzecznik prasowy MEN Grzegorz Żurawski.

Jedną z ważniejszych zmian zaproponowanych w projekcie jest częściowe objęcie wychowania przedszkolnego subwencją oświatową. Dotyczyć ma tylko dzieci 5- i 4-letnich. Na każdego przedszkolaka w tym wieku samorządy maja otrzymywać 90 proc. kwoty przeznaczonej w subwencji na jednego ucznia (w tym roku kwota, jaką samorządy otrzymały na ucznia, to ok. 4,7 tys. zł). Subwencjonowanie pięciolatków ma rozpocząć się w 2014 r., a czterolatków - w 2016 r.

Projektowana zmiana nie znosi jednak wnoszenia opłat przez rodziców za przedszkola. Ograniczone jednak zostaną one tylko do opłat za zajęcia, które prowadzone są poza czasem, gdy realizowana jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego.

Obecnie prowadzenie przedszkoli, oddziałów przedszkolnych przy szkołach oraz tzw. innych form wychowania przedszkolnego, czyli np. ognisk przedszkolnych, należy do zadań własnych gmin i finansowane jest z ich dochodów własnych. Część małych przedszkoli korzysta też ze wsparcia ze środków unijnych, które jednak potrwa tylko do końca 2013 r.

Finansowanie przedszkoli w taki sam sposób jak szkół, czyli poprzez subwencję oświatową, to postulat od dawna zgłaszany przez samorządowców i związki zawodowe. Według nich ma przyczynić się do zwiększenia liczby przedszkoli i dzieci uczęszczających tam na zajęcia.

Od października ubiegłego roku jest w Sejmie obywatelski projekt nowelizacji ustawy przygotowany z inicjatywy Związku Nauczycielstwa Polskiego wprowadzający objęcie przedszkoli subwencją (podpisało się pod nim blisko 150 tys. osób). Po pierwszym czytaniu projekt trafił do sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, gdzie nie rozpoczęto jeszcze nad nim prac. To już drugi projekt obywatelski ZNP w tej sprawie. Poprzedni nie spotkał się z poparciem większości sejmowej.

Projekt MEN-owski wprowadza też od 2014 r. prawo dla dzieci 4-letnich do wychowania przedszkolnego, a także możliwość przyjęcia do przedszkola dziecka 2-letniego. Obecnie w szczególnie uzasadnionych przypadkach dyrektor przedszkola może przyjąć dziecko 2,5-letnie.

Projekt ministerialny wychodzi też na przeciw problemom wynikającym z niżu demograficznego. Zamiast podejmowanych obecnie przez samorządy decyzji o likwidacji szkół i przenoszeniu uczniów do innych placówek, projektowana nowelizacja daje samorządom możliwość nauczania dzieci w dotychczasowych budynkach szkół i przedszkoli, które - jako grupa - będą wspólnie zarządzane, będą miały wspólną kadrę pedagogiczną.

Możliwość grupowania dotyczy prawie wszystkich placówek oświatowych: przedszkoli i szkół podstawowych, gimnazjów i liceów, szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe i ustawiczne. W grupie będą mogły być placówki różnego szczebla edukacji, ale też na tym samym poziomie, np. jedna szkoła podstawowa i dwa przedszkola, czego obecnie prawo nie dopuszcza.

W projekcie znalazły się także zapisy mające wprowadzić do systemu zupełnie nowe jednostki, które będą zajmować się ocenianiem jakości edukacji, czyli Krajowy Ośrodek Jakości Edukacji i podległe mu Regionalne Ośrodki Jakości Edukacji (mają one powstać na bazie likwidowanych: Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okręgowych komisji egzaminacyjnych i kuratoriów, od których mają przejąć ich zadania dotyczące egzaminów zewnętrznych i nadzoru pedagogicznego).

Zapisy dotycząc KOJE i ROJE znajdowały się wcześniej w innym projekcie ustawy przygotowanym przez MEN. Resort wycofał go jednak w czasie trwania konsultacji.

Większość proponowanych zmian (z wyjątkiem subwencjonowania wychowania przedszkolnego i prawa czterolatków do chodzenia do przedszkoli) miałaby obowiązywać od września 2012 r. Wcześniej - w ciągu 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw - weszłyby w życie przepisy dotyczące grupowania placówek.