Teoria daleka od istoty wiary

„Teoria «Trzeciego Rzymu» swego czasu bardzo popularna na Rusi, obecnie nie ma dla nas najmniejszego znaczenia” – podkreślił metropolita Hilarion. Nawiązując do obowiązującej kiedyś w prawosławnym świecie tzw. pentarchii, czyli tradycyjnym rozdzieleniu bizantyjskiego świata na pięć równorzędnych patriarchatów, rosyjski hierarcha prawosławny powiedział: „Ta teoria miała świeckie pochodzenie i jak wszystkie kościelno-polityczne teorie daleka była od istoty prawosławnej wiary”. Również teoria „Trzeciego Rzymu” według Hilariona Ałfiejewa miała świeckie pochodzenie. Wyraził on przekonanie, że wszystkie wątpliwej jakości teorie poddane będą wkrótce ocenie na przygotowywanym od pół wieku Wszechprawosławnym Soborze, o którym stwierdził: „Nie za górami ten nasz Sobór”.