Genom pod obserwacją w Krakowie

Jak wyjaśnił dziennikarzom kierownik projektu prof. Maciej Małecki, nowoczesne laboratorium badań genetycznych OMICRON powstało w Katedrze Biochemii Lekarskiej CM UJ. Jest ono częścią projektu, który ma za zadanie zwiększenie potencjału krakowskiej uczelni w zakresie badań nad podłożem molekularnym chorób.

Całkowita wartość projektu wynosi około 23 mln zł, z czego blisko 16 mln zł stanowi dofinansowanie Komisji Europejskiej z przeznaczeniem na wyposażenie laboratorium w najnowocześniejszą aparaturę badawczą. Pozostałe środki pochodziły z dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Dr Paweł Wołkow poinformował, że nowe laboratorium będzie prowadzić badania naukowe nad dziedzicznym materiałem genetycznym (genomem) oraz cząsteczkami kodowanymi w genomie (niosącym informację mRNA oraz białkami).

"Po raz pierwszy w Collegium Medicum UJ możliwe będzie spojrzenie całościowe, lub bliskie całościowemu, na informacje ukryte w genomie - od informacji o wzroście czy kolorze oczu po możliwość oceny podatności na różne choroby cywilizacyjne: np. cukrzycę, nadciśnienie, choroby nowotworowe" - zaznaczył.

Najnowszą techniką, która staje się dostępna dzięki krakowskiemu laboratorium jest tak zwane sekwencjonowanie następnej generacji. Sekwencjonowanie - wyjaśnił dr Wołkow - oznacza poznanie kolejności literek odpowiadających związkom chemicznym w naszym kodzie DNA.

"Mówimy, że jest ono następnej generacji, gdyż możemy obecnie sekwencjonować tysiące a nawet miliony razy więcej niż jeszcze kilka lat temu. Wiąże się to z ogromnym zmniejszeniem kosztów tego procesu - ten sam eksperyment, który kosztował 12 lat temu 100 mln dolarów obecnie kosztuje 6 tys. dolarów" - podkreślił naukowiec.

Zaznaczył, że to wciąż zbyt dużo, aby zaoferować sekwencjonowanie każdemu pacjentowi w ramach rutynowego badania. "Jeśli jednak koszty będą nadal spadać w podobnym tempie, być może już wkrótce badanie genomiczne będzie w cenie oznaczenia glukozy we krwi. My chcemy być na to gotowi" - dodał dr Wołkow.

Posiadany sprzęt pozwala badać nie tylko materiał dziedziczny (DNA) ale także informację w postaci RNA i białka, które mogą być różne w różnych tkankach (np. zmienionych chorobowo).