Kielce: Wystawa 'Skarby Zakonu Bożogrobców Miechowskich'

Na ekspozycji znajduje się 60 najcenniejszych eksponatów ze skarbca miechowskiego, przede wszystkim pochodzące z XVI - XVIII w. naczynia liturgiczne, szaty i obrazy. Wcześniejsze przedmioty zostały zrabowane lub zniszczone podczas licznych napadów, pożarów oraz po kasacie klasztoru. Najstarszym z wystawionych jest bardzo misternie wykonany na Węgrzech lub w Krakowie kielich z ok. 1500 r. Jest także m.in. relikwiarz Ziemi Świętej z 1584 r. w kształcie poprzedniej bazyliki jerozolimskiej podarowany przez św. Karola Boromeusza, XVI- wieczny krzyż kardynalski, XVIII- wieczny relikwiarz z Drzewem Krzyża św., monstrancje promieniste z XVII w. wysadzane drogimi kamieniami, bogato zdobione złotem i perłami infuły, pastorały i krzyże generałów zakonu, krzyże i pierścienie opackie. Równie piękne i cenne są tkaniny szat liturgicznych. Obrazy przedstawiają sceny z Męki Pańskiej oraz wydarzeń po Zmartwychwstaniu, portrety Apostołów i bożogrobców, m.in. ostatniego generała zakonu Baltazara Chwalbińskiego i kanoników Grobu Bożego w Miechowie, jak abp gnieźnieńskiego Macieja Łubieńskiego. Kanoników Regularnych Strażników Najświętszego Grobu Jerozolimskiego sprowadził do Miechowa możnowładca Jaksa herbu Gryf w 1163 r. Początki zakonu sięgają 1099 r., kiedy to Gotfryd de Bouillon utworzył w oparciu o bractwo istniejące przy Grobie Pańskim kapitułę złożoną z rycerzy i duchownych, a jej zadaniem stała się opieka nad świętym miejscem. Do Polski i innych krajów europejskich przywieźli liturgię wielkopiątkową oraz zwyczaj urządzania Grobu Pańskiego. Pod koniec XV w. zakon został zniesiony w większości krajów europejskich, natomiast w Polsce, zwłaszcza klasztor miechowski rozwijał się i stał się centralnym konwentem. Po zajęciu Ziemi Świętej przez muzułmanów do Miechowa przybywały pielgrzymki z całej Europy Zachodniej. Sanktuarium miało prawo udzielania takich samych odpustów, jakie przysługiwały pątnikom w Ziemi Świętej. W 1819 r. zgromadzenie uległo kasacie, jak wiele innych na terenie zaboru rosyjskiego. W 1995 r. reaktywowano je w Polsce pn. Zakon Rycerski Grobu Bożego, ale w innej formie. Należą do niego księża diecezjalni oraz świeccy kawalerowie i damy. Wielkim Przeorem jest kard. Józef Glemp. Większe uroczystości zakonu odbywają się przeważnie w Miechowie. W tym roku Miechów obchodzić będzie 10- lecie nadania kościołowi Grobu Bożego tytułu bazyliki mniejszej.