Pasjonujący zapis historii Kościoła

Opracowanie: "Komunikaty Konferencji Episkopatu 1945 - 2000" zostały wydane nakładem "Pallotinum" i Sekretariatu Episkopatu. Głównym redaktorem książki jest dr Jan Żaryn, znany historyk Kościoła, dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN. Publikacja ta jest jedynym pełnym zbiorem komunikatów, jakie były ogłaszane po obradach Episkopatu przez okres ponad półwiecza. Warto przypomnieć, że w okresie komunistycznym komunikaty Konferencji Episkopatu Polski były nieraz jedyną formą publicznego wypowiadania się tego gremium i środkiem jego komunikacji ze społeczeństwem. Komunikaty te, które zazwyczaj odnosiły się do najważniejszych kwestii życia publicznego i politycznego są bezcennym źródłem w tym zakresie. Ich zbiorowa publikacja ukazuje ważny fragment historii Kościoła w okresie powojennym. Jest też istotnym zbiorem dokumentów obrazujących pracę Konferencji Episkopatu Polski. "Komunikaty te - pisze w słowie wstępnym Prymas Polski kard. Józef Glemp - podawane do odczytania wiernym podczas niedzielnych nabożeństw, są cennym świadectwem, tak historycznym jak i doktrynalnym. W płaszczyźnie historycznej obrazują one dzieje naszej Ojczyzny i obecnego w nich Kościoła, a analizowane na tle innych dokumentów i opracowań, pokazują, jak się rzeczy miały i jakie były sposoby roztropnego przewodzenia Kościołowi po zawiłych ścieżkach dziejów". Książka jest cennym uzupełnieniem poprzednich tego typu edycji, a przede wszystkim dzieła: "Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945 - 2000", wydanego w 2003 r. przez "Michalineum". Obecna pozycja, opublikowana wspólnym wysiłkiem przez "Pallotinum" wraz z Sekretariatem Episkopatu, zawiera wszystkie (tj. 211) komunikatów, jakie wydała Konferencja Episkopatu w latach 1945 - 2000. Pierwszy z zamieszczonych w książce dokumentów nosi datę 4 października 1945 r., a ostatni 2 marca 2000 r. Komunikaty zostały w książce zgromadzone w trzech odrębnych częściach, których ramy wyznacza historia Konferencji Episkopatu w tym okresie. Pierwszy rozdział, zawierający 34 Pierwszy rozdział książki (obejmujący lata 1945 - 1968) obrazuje, jak wielką odwagą charakteryzował się Episkopat - który w najtrudniejszym dla Kościoła czasie represji stalinowskich - w ogłaszanych komunikatach formułował swe wyraźnie krytyczne od państwowego stanowisko. Np. zachęcał wiernych do udziału w zniesionych przez władze świętach kościelnych czy też zakazywał duchownym jakichkolwiek publikacji w wydawnictwach "PAX". W latach 1953 - 1956, tj. w okresie internowania kard. Wyszyńskiego, komunikaty nie były publikowane. Rozdział, w którym publikowane są komunikaty z lat 1969 - 1989 zawiera 144 dokumenty. Stanowią one krótkie sprawozdania z obrad ponad połowy spotkań Episkopatu w tym okresie. Stanowią też odniesienie bądź komentarz pasterzy Kościoła w Polsce wobec najważniejszych i najbardziej bolesnych kwestii społeczno-politycznych. W tym okresie pełna treść komunikatów była publikowana w istniejącym od 1968 r. "Piśmie okólnym" Konferencji Episkopatu, które - co warto podkreślić - było jedynym tego typu periodykiem w Polsce, nie podlegającym państwowej cenzurze.