Pasjonujący zapis historii Kościoła

Zamieszczone w tej części książki komunikaty są nadzwyczaj cennym źródłem, obrazującym szczegółowo pełen zakres prac Konferencji Episkopatu Polski, od kwestii liturgicznych czy duszpasterskich poczynając, na stosunkach państwo - Kościół kończąc. Zresztą ta ostatnia tematyka zajmuje w komunikatach szczególne miejsce, gdyż - poza płaszczyzną informacyjną - komunikaty w tym zakresie pełniły też rolę otwartej prezentacji stanowiska biskupów na tematy publiczne także wobec władz państwowych. Oprócz komunikatów, gdzie głównym tematem jest sprawozdanie z obrad Episkopatu, są też inne poświęcone wyłącznie jednemu wątkowi, jak. np. wychowaniu do życia w rodzinie, katolickim środkom przekazu, rocznicom Soboru Watykańskiego II, wyborowi Jana Pawła II, wizytom papieskim w Polsce, itd. W latach 80., a szczególnie w okresie stanu wojennego uwagę zwracają komunikaty przypominające o konieczności dialogu społecznego i piętnujące represyjne działania władz. Część trzecia książki zawiera 112 komunikatów, wydanych przez Konferencję Episkopatu Polski w dziesięcioleciu: 1990 - 2000. Stanowią one nieocenione źródło do odtworzenia zarówno samych prac Episkopatu jak i jego linii duszpasterskiej w tym przełomowym dla Kościoła i państwa okresie transformacji. Omawiane są w nich podstawowe problemy i wyzwania przed jakimi staje Kościół w sytuacji wolności, w niemal każdym znajdujemy też odniesienie do aktualnej sytuacji społeczno-politycznej w kraju. W komunikacie z marca 1990 r. widzimy np. jak duże wsparcie uzyskuje rząd i parlament dla przeprowadzanych w Polsce reform, choć biskupi doskonale zdają sobie sprawę, jak wielkim są one ciężarem dla społeczeństwa. Biskupi apelują jednak o cierpliwość i wytrwałość. W licznych komunikatach biskupi formułują podstawowe zasady obecności Kościoła w systemie demokracji. Np. w komunikacie z października 1990 r. wydanym w okresie kampanii wyborczej czytamy: "Biskupi i duchowieństwo nie będą się mieszać w partyjno-polityczne dyskusje, ani nie będą prowadzić kampanii wyborczej. Mają jednak prawo i obowiązek przypomnieć zasady moralne, które powinny być zachowane w kampanii wyborczej. Przede wszystkim winna się ona charakteryzować powaga, poszanowaniem dla prawa, dla godności osób oraz instytucji życia publicznego". Bardzo ważne miejsce w komunikatach Episkopatu - szczególnie w pierwszej połowie lat 90. zajmuje kwestia rodziny i obrony życia. Biskupi zdecydowanie potępiają ustawę zezwalającą na aborcję i apelują o inne rozwiązania. Kilkakrotnie biskupi włączają się do publicznej dyskusji nt. kształtu przyszłej Konstytucji RP. W okresie po podpisaniu Konkordatu w 1993 r. i blokowaniu jego ratyfikacji przez opanowany przez lewicę Parlament, biskupi wyjaśniają społeczeństwu istotę Umowy Konkordatowej i apelują do sił politycznych o jej przyjęcie. Książka: "Komunikaty Konferencji Episkopatu 1945 - 2000" zaopatrzona jest w obszerny wstęp autorstwa dr. Jana Żaryna, obrazujący szczegółowo historię Konferencji Episkopatu na ziemiach polskich, poczynając od połowy XVIII stulecia. Zawiera też odrębny, metodologiczny wstęp edytorski oraz bardzo szczegółowe indeksy: nazwisk oraz nazw geograficznych, które ułatwiają poruszanie się po prezentowanym materiale.