Kościół katolicki w Rosji - wyzwania i problemy

Przed rewolucją październikową w Moskwie były czynne trzy kościoły katolickie: św. Ludwika, św. Piotra i Pawła oraz Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Zabrany przez komunistów budynek kościoła św. Piotra i Pawła został w latach 90-tych XX w. sprywatyzowany. W 2003 r. prokuratura zaskarżyła prywatyzację, sąd uznał jednak, że odbyła się ona zgodnie z prawem. Nie ma szans na zwrot. W Rosji nie ma ustawy o restytucji mienia. Obecni właściciele zaproponowali archidiecezji wykupienie go za 30 mln dolarów. Gdy jest mowa o oddawaniu obiektów sakralnych, to de facto są one przekazane na użytkowanie wieczyste. Świątynie należą zatem do państwa. Własnością Kościoła się tylko świątynie nowowybudowane. Budowa nowego kościoła w Moskwie to przede wszystkim kwestia znalezienia i wykupienia odpowiedniego terenu. Na obrzeżach Moskwy powstaje parafia św. Olgii. Kupiono dom kultury, który teraz przebudowywany jest na budynek sakralny. W Moskwie i regionie moskiewskim żyje ok. 60 tys. katolików, większość z nich czeka na swoje świątynie. Mimo trudności, życie moskiewskich parafii toczy się w miarę normalnie: Msze św. o określonej godzinie, katechizacja dorosłych i dzieci w języku rosyjskim, szkółka niedzielna dla dzieci po mszy św. w niedzielę. Przy każdej parafii aktywnie działa duszpasterstwo młodzieży. Ponadto prężnie funkcjonują międzyparafialne ruchy religijne: neokatechumenat, Focolari, Comunione e Liberazione. Są w nich nie tylko Rosjanie ale i Polacy, Włosi, Niemcy i Francuzi. Media - ewangelizacja i ekumenizm Media katolickie były "oczkiem w głowie" abp Kondrusiewicza. Ważną rolę odgrywa od 13 lat jedyny rosyjski tygodnik katolicki "Swiet Jewangielija" (Światło Ewangelii). Od początku jego redaktorem naczelnym jest Wiktor Chrul. Pod koniec 1999 r. Konferencja Biskupów Katolickich Rosji nadała gazecie status ogólnokrajowy. Od 2001 r. zespół redakcyjny, wydaje dodatek "Roma locuta" (Rzym przemówił), zawierający rosyjskie tłumaczenia dokumentów papieskich i watykańskich. Redakcja pisma nawiązała bardzo dobre stosunki z niereligijnymi środkami przekazu w Rosji. Niestety "Swiet Jewangielija" nie może być rozprowadzany w ogólnie dostępnej sieci kiosków, gdyż redakcja zostałaby natychmiast oskarżona o prozelityzm. O to - wyjaśnia Chrul - że katolicy "chcą kraść dusze i nie grają uczciwie". Marzeniem redaktora jest, aby tygodnik mógł zaistnieć w internecie. Mimo licznych wyrazów uznania (nagroda Międzynarodowej Unii Prasy Katolickiej im. bł. Tytusa Brandsmy) redakcja przeżywa trudności finansowe. Istnieją obawy, że - po odejściu abp. Kondrusiewicza - tygodnik może zostać zamknięty. Od 1 sierpnia 1996 r. działa w Moskwie katolickie radio "Dar", a od 1997 r. w Sankt-Petersburgu - "Radio Maryja". Od 2004 r. na Pokrowce w historycznej kamienicy należącej do znanej moskiewskiej rodziny Botkinów prowadzi działalność katolickie centrum kulturalne: Biblioteka Duchowna. Inicjatorem centrum jest istniejące od 1993 r. wydawnictwo o tej samej nazwie. Wydało ono dotąd ponad 600 tytułów literatury religijnej po rosyjsku, w nakładzie ponad 130 tys. egz. W Bibliotece Duchownej, obok bogatych zbiorów literatury teologicznej i filozoficznej, znajdują się sale konferencyjne, księgarnia i kawiarnia literacka oraz wydawnictwo. Centrum kieruje Belg, Jean-François Thierry. Powstało ono dzięki wsparciu i patronatowi Caritas europejskiej części Rosji, włoskiej fundacji katolickiej "Chrześcijańska Rosja" oraz prawosławnego Instytutu Teologicznego pw. św. Cyryla i Metodego z Mińska. "Centrum jest unikalnym projektem żywych i otwartych spotkań duchowych i kulturalnych tradycji Wschodu i Zachodu" - powiedział Thierry. Jego zadaniem jest wspieranie i popularyzacja chrześcijańskiej kultury poprzez realizację twórczych i ważnych społecznie projektów. Ośrodek organizuje naukowe i religijne konferencje, wystawy, koncerty, dyskusje, projekcje filmów oraz popularyzuje literaturę.