Długoletni premier Danii Anders Fogh Rasmussen, który w 2005 roku zraził sobie świat muzułmański odmową przeproszenia za karykatury Mahometa w duńskiej prasie, a wcześniej sprawił, że Dania wsparła USA w Iraku i Afganistanie, obejmie w sobotę oficjalnie funkcję sekretarza generalnego Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Rasmussen, który na to stanowisko został wybrany przez przywódców państw NATO na jubileuszowym szczycie 4 kwietnia w Strasburgu, zastąpi Holendra Jaapa de Hoop Scheffera.
Agencja AFP zauważa, że Rasmussen jest pierwszym w historii NATO sekretarzem generalnym, który został wybrany, gdy był premierem. Zrezygnował z tej funkcji, żeby objąć nowy urząd. "Przede wszystkim jestem politykiem. Byłem nim pełniąc funkcję premiera i jestem nim również będąc sekretarzem generalnym (NATO). Dlatego zostałem wybrany" - powiedział pod koniec czerwca w wywiadzie dla miesięcznika "Berlingske Nyhedsmagasin".
56-letni liberalny polityk stał na czele trzech kolejnych centroprawicowych gabinetów rządzących Danią przez ostatnich siedem lat. Jego działalność na forum Unii Europejskiej i ONZ sprawia, że jest uważany za weterana polityki międzynarodowej. Od początku kariery politycznej związany był z Duńską Partią Liberalną (Venstre). Mając 21 lat stanął na czele jej młodzieżówki, a cztery lata później, kiedy skończył studia ekonomiczne, został wybrany do parlamentu jako najmłodszy deputowany. W latach 80. i 90. wielokrotnie był ministrem w centroprawicowym rządzie Poula Schluetera (1982-1993). W 1998 roku został przewodniczącym Venstre.
Gdy pod koniec 2001 roku Partia Liberalna wygrała wybory, dokonując przełomu w duńskiej polityce, został premierem. W trakcie kariery politycznej z zagorzałego liberała zmienił się w obrońcę państwa opiekuńczego.
W 2002 roku, kiedy Dania przewodniczyła UE, to właśnie Rasmussen był twórcą konsensusu podczas najtrudniejszego etapu negocjacji w sprawie rozszerzenia. Dwa lata później doprowadziły one do przyjęcia do Unii dziesięciu nowych krajów, w tym Polski.
W 2003 roku Rasmussen - osobisty przyjaciel prezydenta USA George'a W. Busha - poparł amerykańską inwazję w Iraku i wysłał tam duńskich żołnierzy. Wzywał też do wysłania większej ich liczby do Afganistanu. Obecnie około 700 Duńczyków walczy tam z talibami w najbardziej niebezpiecznych regionach. "Jeden z jego (Busha) chłopców" - ironizowała opozycyjna duńska lewica, krytykując politykę Rasmussena, "ślepo odwzorowaną" na polityce ówczesnego prezydenta USA, oraz obronę więzienia w bazie wojskowej Guantanamo na Kubie w imię walki z terroryzmem międzynarodowym.
Krytykowany w kraju za poparcie dla Amerykanów, trzykrotny szef rządu (reelekcje w 2005 i 2007 roku) pod presją opinii publicznej w 2007 roku wycofał z Iraku duńskich żołnierzy.
Rasmussen zasłynął m.in. tym, że w 2005 roku, po opublikowaniu w duńskiej prasie satyrycznych rysunków przedstawiających proroka Mahometa, w imię wolności słowa odmówił przeproszenia za nie. Podkreślał, że rząd nie ma kompetencji, by osądzać publikacje prasowe lub je cenzurować.
Rysunki wywołały jednak zamieszki i ataki na duńskie ambasady w wielu krajach muzułmańskich, a przeciwnicy karykatur krytykowali Rasmussena za ignorowanie kwestii drażliwych dla wyznawców islamu.
Z tego powodu kandydatura Rasmussena na szefa NATO budziła sprzeciw Turcji, która jest członkiem Sojuszu i drugą siłą w nim pod względem liczebności żołnierzy. Władze w Ankarze mają też za złe duńskiemu premierowi, że był przeciwny zamknięciu nadającej z Danii kurdyjskiej telewizji Roj, którą podejrzewają o związki z separatystami kurdyjskimi. Przez ostatnie lata Rasmussen prowadził zabiegi dyplomatyczne związane z nowym porozumieniem klimatycznym ONZ. Starał się włączyć największe kraje - USA, Chiny, Brazylię i Indie - do poparcia porozumienia w sprawie klimatu, które ma być podpisane jeszcze w tym roku na konferencji w Kopenhadze - tzw. COP15.
Zdaniem analityków, jako szef NATO Rasmussen będzie się starał, by Sojusz współpracował ściślej z UE i ONZ.
Żona Rasmussena Anne-Mette zdobyła rozgłos, biorąc udział w popularnym telewizyjnym konkursie tańca towarzyskiego. Rasmussenowie mają troje dzieci i od niedawna są dziadkami. Rasmussen włada francuskim i angielskim, uprawia narciarstwo, lubi biegać i pływać kajakiem.
Informuje międzynarodowa organizacja Open Doors, monitorująca prześladowania chrześcijan.
Informuje międzynarodowa organizacja Open Doors, monitorująca prześladowania chrześcijan.
Osoby zatrudnione za granicą otrzymały 30 dni na powrót do Ameryki na koszt rządu.