Sejm: Projekt wzmacniający kompetencje RPD

Senator PO Mieczysław Augustyn poinformował w imieniu wnioskodawców, że projekt nawiązuje do poprawek Senatu zgłoszonych do zeszłorocznej nowelizacji ustawy o RPD. Okazało się jednak, że wykraczają one poza możliwości ingerowania Senatu w ustawę, powstał zatem projekt kolejnej nowelizacji.

"Korzystając z uprawnień, w jakie wyposażyła go ostatnia nowela, rzecznik już kilkadziesiąt razy stawał przed sądem w obronie dzieci. Dalsze wzmocnienie kompetencji z pewnością przyczyni się do ochrony praw dzieci" - mówił Augustyn.

Dodał, że projekt wzmacnia kompetencje RPD poprzez przyznanie mu uprawnień do udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz występowania do Sądu Najwyższego o wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub wywołujących rozbieżności w praktyce, a także wnoszenia kasacji albo skargi kasacyjnej.

Projekt zawiera również doprecyzowanie przyznanego rzecznikowi uprawnienia do żądania wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa, uściślając, że są to przestępstwa ścigane z urzędu.

Senat proponuje także zaliczenie okresu zajmowania stanowiska Rzecznika do stażu pracy, od którego zależą wszelkie uprawnienia pracownicze uzależnione od czasu pracy. "Skoro analogiczne przepisy zabezpieczają prawa pracownicze innych osób wykonujących np. funkcje kuratora oświaty, tym bardziej tego typu rozwiązanie powinno mieć zastosowanie wobec RPD" - przekonywał Augustyn.

Senatorowie proponują również wpisanie do zadań RPD promowania i upowszechniania praw dziecka oraz metod ich ochrony.

Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak podkreślił, że o prawach dziecka trzeba mówić. "Dyskusja nad tą nowelizacją to też promocja praw dziecka" - zaznaczył. Podkreślił, że ważne jest, by zauważać, że RPD jest organem konstytucyjnym, a dziecko jest szczególnym, a nie gorszym obywatelem. "Trzeba dziecko wspierać wszelkimi sposobami, bronić człowieka, który sam obecnie się nie obroni" - dodał.

Izabela Leszczyna (PO) powiedziała, że jej klub zgadza się ze wszystkimi proponowanymi zmianami. "Zapisanie w zadaniach RPD upowszechniania praw dziecka przyczyni się wzrostu świadomości. Mamy nadzieję, że ten zapis sprawi, że zdanie 'dzieci i ryby głosu nie mają' na zawsze odejdzie do lamusa" - powiedziała.

Wątpliwości co do wzmacniania kompetencji RPD miał klub PiS. "Czy naprawdę trzeba zrównywać uprawnienia RPD z uprawnieniami Rzecznika Praw Obywatelskich? W ustawie jest zapis, że RPD może zwrócić się o podjęcie stosownych działań do RPO. Czy korzysta z tego? Jakie są efekty współpracy rzeczników? Czy jest zasadne, żeby RPD miał takie uprawnienia przy tak niewielkim budżecie?" - pytała Teresa Wargocka (PiS). Jej zdaniem należy się raczej zastanowić, jak instytucjonalnie przybliżyć biuro RPD do dzieci, zamiast wzmacniać jego urząd.

Stanisław Rydzoń (Lewica) podkreślił, że obecnie RPD jest umocowany niżej niż RPO. Jak mówił, RPD pozostaje "w cieniu RPO". "W tej chwili jest między nimi raczej konkurencja, a nie współpraca" - ocenił i podkreślił, że uprawnienia RPD trzeba wzmocnić. Zaznaczył, że Lewica poprze projekt, mimo że ma do niego pewne uwagi.

Zdaniem Mieczysława Kasprzaka (PSL), "dziecko jako najwyższe dobro społeczne powinno podlegać szczególnej ochronie". Oświadczył on, że "RPD spełnia i może spełniać doskonałą rolę w zakresie ochrony dzieci".

W imieniu koła SdPl projekt poparła Zdzisława Janowska. Wyraziła nadzieję, że dzięki takim inicjatywom nie powrócą już pomysły zlikwidowania urzędu RPD, które pojawiały się jeszcze niedawno.