Węgiel solą w oku

3 września przypada 36. rocznica podpisania Porozumienia Jastrzębskiego. Uroczystości upamiętniające to wydarzenie rozpoczęły się w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Jastrzębiu Zdroju. Eucharystii przewodniczył bp Marek Szkudło. Przy ołtarzu byli obecni także kapelani NSSZ „Solidarność” oraz ks. Ireneusz Tatura, proboszcz parafii przy KWK „Wujek”.

Hierarcha w homilii mocno podkreślił aktualność postulatów jakie 36 lat temu podjęli związkowcy. - Najpierw człowiek – potem zysk, najpierw prawo do wspólnoty rodzinnej - potem organizacja pracy, najpierw to, co podstawowe - potem cała reszta, najpierw wolna niedziela - potem tydzień owocnej pracy – mówił bp Szkudło.

W homilii podkreślił także rolę, jaką odgrywa w relacjach ludzkich prawo. - Prawo jest po to, żeby ludzie żyli w pokoju. Inaczej: jest po to, by ludzie mogli się porozumiewać. Porozumienie to coś co na każdym etapie życia człowieka jest mu niezbędnie potrzebne – powiedział katowicki biskup pomocniczy.

Hierarcha podkreślił także fakt, że porozumienie wymaga odwagi oraz pamięci następnych pokoleń. - Jestem przekonany, że chodzi o pamięć i dlatego tu jesteśmy. I chodzi o odwagę, dlatego słuchamy, co Bóg chce nam powiedzieć, bo to, czego On nas naucza, nigdy nie jest łatwe – powiedział.

Bp Szkudło przypomniał także postulaty, które zostały 36 temu podjęte. - Wracając myślami do tamtych dni roku 1980 – tego nie sposób zapomnieć, czego dotyczyły negocjowane porozumienia. Były to m.in. wolne soboty i niedziele, przyznanie dodatków za rozłąkę z rodzinami dla tych, którzy z powodu podjętej pracy mieli ograniczony z nimi kontakt. - Tak, to była obrona podstawowego prawa człowieka jakim jest bliskość rodziny, ukochanych osób, niejako postawienie w centrum tego, co w życiu najważniejsze, powrót do korzeni – mówił.

Na zakończenie bp Szkudła zaapelował: „Czy we współczesnym świecie, we współczesnej Polsce, w której kolejne historyczne rocznice odbywają się w trudnej, dusznej, niezdrowej atmosferze braku porozumienia, niesnasek i wzajemnych oskarżeń, można jeszcze wierzyć, że sięganie pamięcią wstecz ma jakiś sens? Można. Proszę, nie zapomnijcie o tym. Możemy, powinniśmy, ale tylko wtedy, gdy wszyscy zrozumiemy to, co najważniejsze: nikt z nas nie jest panem historii, a wszystko, co mamy, otrzymaliśmy od innych. Pamięć i odwaga to siostry nierozłączne, a ich współistnienie tworzy naszą przyszłość. Bo „pamiętać naprawdę”, to „być zobowiązanym” – zakończył.

Po Eucharystii zebrani w kościele udali się pod pomnik przy KWK „Zofiówce”, gdzie miały miejsce dalsze uroczystości. Rozpoczęły się od odczytania listu prezydenta Andrzeja Dudy. - Te wielkie wydarzenia odmieniły losy Polski i Europy – napisał Prezydent RP. W liście podkreślił, że to właśnie masowe strajki, które miały miejsce m.in. w Jastrzębiu przyczyniły się do zmiany sytuacji politycznej w Polsce.

Prezydent podkreślił także rolę górników oraz ich postulatów, która zaowocowała m.in. wolnymi sobotami. Kończąc list Prezydent napisał: „Etos solidarności powinien wyznaczyć puls polskiego życia w najróżniejszych dziedzinach”.

Premier Beata Szydło przypomniała, że dzięki wywalczonym 36 lat temu porozumieniom dzisiaj nie musimy się nawet nad pewnymi rzeczami zastanawiać. - Są oczywiste – stwierdziła, nawiązują m.in. do wolnych sobót. Podkreśliła także znaczenie górnictwa dla Polski i Europy. – Wiemy, że polskie górnictwo jest solą w oku niektórym środowiskom lobbującym w Europie. Nie poddamy się temu – powiedziała premier.

Beata Szydło obiecała także pomoc w reformowaniu górnictwa i zadbanie o interesy społeczeństwa, w tym górników i ich rodzin.

Pod pomnikiem przemawiali także Dominik Kolorz, przewodniczący zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarności” oraz Piotr Duda przewodniczący NSZZ „Solidarność”. Przypomnieli oni o znaczeniu porozumienia podpisanego w Jastrzębiu oraz o roli jaką górnicy odegrali w zmianach ustrojowych w Polsce.

3 wrześnie 1980 roku podpisano Porozumienie Jastrzębskie. Wymienione w nim postulaty dotyczyły m.in. spraw płacowych, socjalno-bytowych oraz zarządzania i organizacji pracy. Wśród nich warto wymienić kilka, np. gwarancję minimalnej pensji czy zniesienie czterobrygadowego trybu pracy.