Gowin: przebudowa gospodarki nie powiedzie się bez rozwoju polskich uczelni

Gowin wziął udział w uroczystościach jubileuszu 70-lecia tradycji akademickich Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Uczestniczącym w wydarzeniu rektorom wszystkich szczecińskich uczelni wyższych przedstawił zasady planowanej reformy szkolnictwa.

"Rząd przyjął bardzo śmiały, wręcz wizjonerski plan przebudowy polskiej gospodarki, pchnięcia jej na tory innowacyjności i inteligentnego przemysłu. Warunkiem powodzenia strategii odpowiedzialnego rozwoju jest równoległy rozwój polskiej nauki i uczelni" - powiedział minister.

Dodał, że potrzebne jest większego zróżnicowanie misji polskich uczelni. "Inna jest misja uczelni, która współpracuje z gospodarką, inna jest misja uczelni zawodowej, a jeszcze inna największych ośrodków akademickich, które powinny skupiać się na pracy badawczej" - wyjaśnił wicepremier.

Jak zaznaczył Gowin, reforma szkolnictwa wyższego "rozpocznie się od procesu wyłaniania poszczególnych uczelni badawczych". "Wraz z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju ogłosiłem konkurs na zintegrowany rozwój uczelni. Przeznaczamy na to 1 mld zł, ale ta kwota może zostać zwiększona w zależności od tego, jak twórcze będą wnioski. Pieniądze te mają służyć temu, aby każda z uczelni rozwijała swoje najmocniejsze strony, żeby na nowo dokonała namysłu nad tym, jakie są jej priorytety, jak jest misja" - dodał.

Szef resortu nauki podkreślił, że jedną z kluczowych reform będzie zmiana zasad ewaluacji. "Wprowadzimy szerszą pięciostopniową skalę kategorii. Jej podmiotem nie będą wydziały ani inne jednostki administracyjne, tylko cała uczelnia. Ewaluacja będzie dokonywana na podstawie nowego podziału na dyscypliny, których będzie 40. Z kategorią danej dyscypliny będą połączone uprawnienia do przyznawania habilitacji i doktoratów" - opisał.

Przypomniał, że jego resort planuje zapisać w ustawie trzy ścieżki dojścia do stopnia doktora: szkoły doktorskie, doktorat z wolnej stopy oraz doktorancki grant promotorski. "Pierwsza z nich zastąpi dzisiejsze studia doktoranckie i na ich miejsce powstaną interdyscyplinarne szkoły doktorskie. Drugą ścieżką będzie ścieżka eksternistyczna. Trzecia zaś to ścieżka dla wybitnych doktorantów i ich promotorów - będzie to konkurs zrealizowany przez Narodowe Centrum Nauki na grant promotorski" - wyjaśnił Gowin.

Zaznaczył przy tym, że wszystkie zmiany będą rozpisane na wiele lat. "Zakładam, że ustawa wejdzie w życie 1 października 2018 r. Nowe zasady ewaluacji i nowe zasady nadawania stopni naukowych wejdą w życie od 2021 r. Cały proces reform zakończy się w połowie przyszłej dekady, kiedy zakończy się proces wyłaniania grupy uczelni badawczych" - powiedział. Jednocześnie minister przypomniał, że założenia nowej ustawy o szkolnictwie wyższym, tzw. Ustawy 2.0, zostaną przedstawione we wrześniu w Krakowie podczas Narodowego Kongresu Nauki.