Chrześcijaństwo nie może być byle jakie

Członkami kolegium kanoników byli m.in. Mikołaj Kopernik (zm. 1543), Stanisław Hozjusz (1504-1579), późniejszy biskup warmiński, kardynał, legat papieski na III sesji Soboru w Trydencie oraz Phillipus Krementz - biskup warmiński, a później arcybiskup Kolonii i kardynał (zm. 1899).

Przez 223 lata do drugiego pokoju toruńskiego w 1466 r. diecezja warmińska pozostawała w ramach państwa krzyżackiego. Na mocy tego pokoju terytorium należące do biskupa i kapituły, a także okolice Tolkmicka i Elbląga, zostały włączone do Polski. W tym czasie prowincja dość szybko się polonizowała. Bywało, że Prusowie, pierwotni mieszkańcy tej ziemi, przejmowali najpierw język niemiecki, a później - jak wskazują synody diecezji warmińskiej - trzeba było głosić im kazania w kościele w języku polskim. Wielu osadników z Polski przyczyniało się także do polonizacji Warmii, zwłaszcza jej południowej części. W 1772 r. w wyniku I rozbioru Polski tereny diecezji warmińskiej zostały włączone do Prus. Po rozbiorach, biskupi narodowości niemieckiej dbali jednak o posługę duszpasterską w języku, którym posługiwali się parafianie, także w języku polskim.

„Od I rozbioru Polski do końca ostatniej wojny Warmia należała do państwa pruskiego i do Rzeszy Niemieckiej, po czym wróciła do Polski. Zmieniały się rządy, zmieniały się języki, a Kościół trwał. Wszystkie zmiany przetrwała także Warmińska Kapituła Katedralna, niezwykły świadek trwałości instytucji w zmieniającej się historii” – napisał abp Wojciech Ziemba w specjalnym liście zapraszającym wiernych archidiecezji warmińskiej na uroczystości 750-lecia Kapituły Katedralnej.

Dekretem z 1 sierpnia 1951 r. prymas Polski kard. Stefan Wyszyński reaktywował warmińską kapitułę katedralną. Kapituła liczyła ośmiu członków rzeczywistych i ośmiu honorowych. Prymas Wyszyński jednocześnie mianował pierwszych sześciu kanoników. Ksiądz Prymas dekretem z 9 października 1959 r. zwiększył skład liczbowy członków kapituły do 12 kanonii gremialnych i 12 kanonii honorowych. Obecnie przewodniczącym (prepozytem) Warmińskiej Kapituły Katedralnej jest bp Jacek Jezierski, biskup pomocniczy archidiecezji warmińskiej.