Duda: Obóz w Sachsenhausen szczególną blizną na ciele naszego narodu

Polski prezydent złożył w sobotę wizytę w Berlinie. Przed południem wziął, wspólnie z prezydentami Czech, Słowacji i Węgier, na zaproszenie prezydenta RFN Franka-Waltera Steinmeiera, udział w uroczystości z okazji 30 rocznicy upadku Muru Berlińskiego. Prezydenci Grupy Wyszehradzkiej oraz prezydent Niemiec złożyli też róże pod pomnikiem upamiętniającym wkład Polski, Czech, Słowacji i Węgier w upadek muru dzielącego niemiecką stolicę na dwie strefy wpływu.

Po południu szef polskiego państwa odwiedził były nazistowski obóz koncentracyjny w Sachsenhausen. Złożył tam wiązankę kwiatów przy tablicy poświęconej pamięci 183 profesorów i innych pracowników dydaktycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz krakowskich akademii górniczej i hutniczej, którzy w listopadzie 1939 r. zostali aresztowani i wywiezieni do obozu w Sachsenhausen w ramach tzw. Sonderaktion Krakau.

Prezydent przypomniał, że Niemcy zwabili ich na rzekomy wykład, który miał być wygłoszony na Uniwersytecie Jagiellońskim. "Tam ich zdradziecko nie tylko zatrzymano, ale przede wszystkim uwięziono, 183 polskich uczonych, którzy następnie w większości zostali przewiezieni do Sachsenhausen i wielu z nich zostało zamordowanych lub pomarło" - mówił.

"Cieszę się, że mogliśmy się dziś przy tej tablicy pochylić w hołdzie dla nich (...), a także dla wszystkich Polaków, którzy w tym obozie koncentracyjnym zginęli, pomarli" - powiedział. Dodał, że ofiarą tego obozu był m.in. gen. Stefan "Grot" Rowecki.

W ocenie prezydenta obóz w Sachsenhausen "stanowi szczególną bliznę na ciele naszego narodu, właśnie przez to, że tutaj była mordowana i więziona polska inteligencja". "To miejsce i tamta akcja Sonderaktion Krakau przeciwko polskim profesorom pokazuje, jaki rzeczywiście był cel hitlerowskich Niemców, którzy okupowali wtedy Polskę. Na samym początku tej okupacji chcieli wyciąć najcenniejsze tkanki z organizmu Rzeczpospolitej z naszego społeczeństwa, zabijając naszych uczonych, którzy tworzyli polską naukę, którzy byli pniem naszej inteligencji i rozwoju naszego społeczeństwa" - podkreślił.

Jak dodał, profesorowie ci byli jednymi z twórców polskiej niepodległości. "Oni budowali etos polskiej inteligencji, budowali polskie wyższe uczelnie, (...). Wychowywali młode pokolenie a jak je wychowywali, to najlepszym dowodem na to jest to, jak bohaterscy byli Polacy w czasie II wojny światowej" - mówił prezydent. Wskazywał na bohaterstwo powstańców warszawskich, partyzantów, a także Żołnierzy Niezłomnych.

Zaznaczył, że również Sowieci dokonali zniszczenia polskiej elity, mordując oficerów polskiego wojska w Katyniu, Charkowie i Miednoje. "20 tys. polskich oficerów, a więc polskiej inteligencji. Ten sam cel - eksterminacja naszego narodu poprzez wycięcie najcenniejszych jego tkanek. Pochylamy dzisiaj głowę przed ich bohaterstwem, przed ich męczeństwem, składamy im wszystkim hołd" - powiedział szef polskiego państwa.

Przypomniał również, że 79 lat temu, 9 listopada 1940 r. w obozie w Sachsenhausen zostało rozstrzelanych 33 Polaków. "To była pierwsza masowa egzekucja naszych obywateli w Sachsenhausen" - powiedział Andrzej Duda.

Prezydent złożył też wiązankę pod tablicą upamiętniającą dziesiątki tysięcy Polaków, polskich Żydów i obywateli polskich innych narodowości, członków mniejszości polskiej w Niemczech zamęczonych w Sachsenhausen w latach 1936-1945. Duda złożył też kwiaty pod tablicą poświęconą pierwszej masowej egzekucji Polaków w Sachsenhausen.

Prezydent zwiedził ponadto celę, w której znajdują się pamiątki po więzionym i zamordowanym w Sachsenhausen dowódcy Armii Krajowej gen. Stefanie "Grocie" Roweckim.

Następnie złożył wieniec przed pomnikiem upamiętniającym ofiary obozu Sachsenhausen, a także wpisał się do księgi pamiątkowej Miejsca Pamięci i Muzeum Sachsenhausen.