Ślązacy migrują na wieś
Liczba ludności w śląskich wsiach w ciągu ostatnich pięciu lat wzrosła o 1,5 proc., podczas gdy wielkie miasta systematycznie wyludniają się - mówili uczestnicy corocznego wojewódzkiego Forum Sołtysów, zorganizowanego we wtorek w Katowicach.
Przyczyną tego jest poprawiająca się na wsi jakość życia. Nowych mieszkańców często przyciągają inwestycje infrastrukturalne - od wodociągów i kanalizacji, przez szkoły, place zabaw, boiska, chodniki, drogi i oświetlenie, po rewitalizację zabytków i odtwarzanie np. historycznych kształtów rynków.
Co aktywniejsze śląskie gminy angażują się też w przygotowanie planów zagospodarowania przestrzennego.
Jak podkreślił współorganizujący Forum dyrektor wydziału terenów wiejskich urzędu marszałkowskiego Jerzy Motłoch, coraz więcej samorządowców z gmin wiejskich racjonalnie i aktywnie korzysta z funduszy unijnych - potrafią umiejętnie łączyć te fundusze ze środkami krajowymi i własnymi.
"Ich jest coraz więcej, choć ciągle jest to mniej niż połowa. Na pewno jednak dobre przykłady są powielane, społeczności lokalne wymuszają to na swoich wójtach i radnych mówiąc: słuchajcie, obok nas się dało, a u nas nie. Tam, gdzie się nie udaje, tacy samorządowcy są eliminowani w wyborach" - zaznaczył.
Motłoch podkreślił też, że od 2004 r. liczba mieszkańców na terenach wiejskich w woj. śląskim wzrosła o ok. 1,5 proc. "Demografowie mówią, że tendencją będzie wyludnianie się miast. To już zaczęło się - na wsi trzeba naszykować przyjazne miejsce nie tylko dla odwiedzających, turystów, ale też dla tych, którzy przyjadą tam zapuścić swoje korzenie" - ocenił.
Czemu służy takie forum?
Prezes Śląskiej Izby Rolniczej Roman Włodarz akcentował tempo przemian na wsi, często większe niż w miastach. Wójtowie i sołtysi w ciągu ostatnich kilku lat musieli nauczyć się działać w rzeczywistości określonej m.in. członkostwem Polski w Unii Europejskiej, pisać projekty, zabiegać o środki.
Zmianom tym towarzyszą przekształcenia społeczne i gospodarcze. Szybko postępuje m.in. koncentracja produkcji rolnej. W niektórych wsiach pozostało tylko kilka procent mieszkańców zajmujących się rolnictwem. Pozostali są wyzwaniem dla samorządów - trzeba zapewnić im alternatywy, nie tylko pod względem możliwości zarobkowania, ale też m.in. spędzania wolnego czasu.
Specyfiką woj. śląskiego jest przenikanie się obszarów miejskich i wiejskich. W niektórych co rozleglejszych miastach - obejmujących także tereny rolnicze - często z racji proporcji mieszkańców rolnicy nie są reprezentowani w samorządach.
W regionie od 2002 r. prowadzony jest Programu Odnowy Wsi Woj. Śląskiego. Od początku koordynuje go Śląski Związek Gmin i Powiatów, pod dwóch latach dołączył samorząd regionu. Projekt o corocznym budżecie rzędu 2 mln zł obejmuje działania aktywizujące i edukacyjne dla mieszkańców wsi, granty inwestycyjne i konkurs "Piękna wieś woj. śląskiego".
Podczas forum wręczono nagrody w konkursie "Piękna wieś woj. śląskiego" ogłoszonym po raz 7 przez marszałka województwa śląskiego. Nagrodę otrzymała gmina Bluszczów, w powiecie wodzisławskim.
