Sudan. Najwyższa liczba przesiedlonych i tragedia dzieci

Walki, jakie wybuchły w Sudanie 15 kwietnia 2023 r. między rządowymi siłami a paramilitarnymi Siłami Szybkiego Wsparcia (RSF), doprowadziły do masowych wysiedleń ludności cywilnej.

Do końca roku 2023 r. liczba wyniosła 9,1 mln osób. To najwięcej w historii odnotowanej w jednym kraju od czasu rozpoczęcia tego typu pomiarów w 2008 r. Obecnie 20 proc. populacji Sudanu to przesiedleńcy wewnętrzni.

Prawie dwie trzecie uchodźców to osoby, które uciekły ze stolicy Chartumu. Miasto opuściło ponad 39 proc. mieszkańców, pozostawiając pustymi całe dzielnice, m.in. tętniący zawsze życiem rynek starego Omdurmanu, uważany za jeden z największych rynków w krajach Afryki.

Dla wielu mieszkańców Chartumu, którzy zmuszeniu zostali do ucieczki, było to pierwsze doświadczenie wysiedlenia. Jednak ci, którzy na początku wojny szukali schronienia w stanie Al-Dżazira, musieli ponownie uciekać, po tym jak w grudniu Siły Szybkiego Wsparcia zaatakowały Wad Medani, stolicę stanu, zmuszając 327 tys. ludzi do opuszczenia obszaru.

Wad Medani odgrywało ważną rolę po upadku Chartumu, jako ośrodek medyczny dla rejonu. Po atakach RSF większość personelu medycznego uciekła z obszaru, gdzie RSF wraz ze sprzymierzonymi bojówkami, dopuściła się splądrowania zapasów pomocy humanitarnej i sprzętu medycznego.

Kolejne wysiedlenia miały miejsce wraz z rozprzestrzenieniem się konfliktu na stan Darfur Zachodni zamieszkany przez społeczność Masalit. To grupa etniczna, której populacja w 2022 r. w Sudanie, szacowana była na ok. 300 tys.

Walki w Darfurze spowodowały  najwyższy poziom wysiedleń oraz najwyższy wskaźnik ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego. Bitwa o Geneina (nazwana też masakrą w Geneina) stolicę Darfuru Zachodniego, jaka miała miejsce w kwietniu 2023, pochłonęła życie tysięcy żołnierzy i cywilów. W sierpniu 2023 r. ponad 1000 ciał znaleziono w masowych grobach.

Al Jazeera English Conflict in West Darfur: El-Geneina is the 'worst place in the world'

Do wysiedleń dochodzi również w rejonie El-Fasher, stolicy stanu Darfur Północny, gdzie w wyniku starć, które miały miejsce w dniach 10 i 11 maja, zginęło około 850 osób.

Wg ONZ, od wybuchu wojny w Darfurze Północnym przesiedlono około 570 tys. osób, z czego ponad jedna trzecia przebywa obecnie uwięziona, w środku konfliktu, w miejscowości El-Fasher.

„Obecne okrążenie El Fasher i obozów oznacza cierpienie i śmierć niezliczonej liczby cywilów, szczególnie tych najbardziej bezbronnych: dzieci” - zauważa, cytowany przez serwis 3ayin.com, Nathaniel Raymond, dyrektor wykonawczy Laboratorium Badań Humanitarnych w Yale School of Public Health.

Raport Centrum Monitorowania Przesiedleń Wewnętrznych (IDMC), wskazuje również iż sudański konflikt i brak bezpieczeństwa żywnościowego znacząco uderza w dzieci wewnętrznie przesiedlone.

W listopadzie 2023 r. wskaźnik niedożywienia dzieci poniżej piątego roku życia w Sudanie był najwyższy na świecie. Sudan został uznany za kraj o największym przesiedleniu dzieci na świecie, gdzie szacunkowo 7600 dzieci zmuszonych codziennie do ucieczki.

Jednocześnie, po zamknięciu szkół i placówek edukacyjnych, 19 mln. dzieci utraciło dostęp do edukacji, pozostając narażonymi na przymusową rekrutację przez grupy zbrojne.

Psychologowie alarmują, że nieświadome realiów wojny i wysiedleń dzieci są szczególnie podatne na zespół stresu pourazowego, a „rzeczywistość, której doświadczają sudańskie dzieci, jest tragiczna w każdym tego słowa znaczeniu”.