Dokument końcowy Synodu Biskupów o młodzieży

135. Wielkie znaczenie na drogach wiary ma także praktyka sakramentu pojednania. Młodzi ludzie potrzebują poczucia się kochanymi, otrzymania przebaczenia, pojednania i doświadczają tajemniczej tęsknoty za miłosiernym uściskiem Ojca. Dlatego tak ważne jest, aby kapłani oferowali szczodrą gotowość do sprawowania tego sakramentu. Wspólnotowe celebracje pokutne pomagają młodym ludziom przystąpić do spowiedzi indywidualnej i wyraźniej podkreślają eklezjalny wymiar sakramentu.

136. W wielu sytuacjach pobożność ludowa odgrywa ważną rolę w korzystaniu ludzi młodych z życia wiary w sposób praktyczny, wrażliwy i bezpośredni. Doceniając język ciała i zaangażowanie uczuciowe, pobożność ludowa pociąga za sobą pragnienie nawiązania kontaktu ze zbawiającym Bogiem, często za pośrednictwem Matki Bożej i świętych.

Pielgrzymka jest dla młodych ludzi doświadczeniem drogi, które staje się metaforą życia i Kościoła: kontemplując piękno stworzenia i sztuki, przeżywając braterstwo i jednocząc się z Panem na modlitwie, ponownie proponuje się najlepsze warunki rozeznania.

Hojność diakonii

137. Ludzie młodzi mogą pomóc w odnowieniu stylu wspólnot parafialnych i budować braterską wspólnotę bliską ubogim. Ubodzy, odrzuceni młodzi ludzie, najbardziej cierpiący, mogą stać się podstawą odnowy wspólnoty. Muszą być oni uznani jako podmioty ewangelizacji i pomagają nam uwolnić się od światowości duchowej. Często ludzie młodzi są wrażliwi na wymiar diakonii. Wielu aktywnie uczestniczy w wolontariacie i znajduje sposób na spotkanie z Panem w służbie. W ten sposób poświęcenie się najbardziej potrzebującym naprawdę staje się praktyką wiary, w której uczymy się tej miłości „przynoszącej stratę”, która jest w centrum Ewangelii i która jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego. Ubodzy, maluczcy, chorzy, osoby starsze, są ciałem cierpiącego Chrystusa. Z tego powodu oddanie się im w służbę jest sposobem na spotkanie z Panem i uprzywilejowaną przestrzenią do rozpoznawania swojego powołania. Konieczna jest szczególna otwartość w różnych kontekstach na migrantów i uchodźców. Trzeba z nimi pracować na rzecz akceptacji, ochrony, promocji i integracji. Integracja społeczna ubogich sprawia, że Kościół jest domem miłości.

Duszpasterstwo młodzieży w kluczu powołaniowym

Kościół, dom dla młodych ludzi

138. Jedynie duszpasterstwo zdolne do swej odnowy, począwszy od troski o relacje i jakość wspólnoty chrześcijańskiej, będzie znaczące i atrakcyjne dla młodzieży. Kościół będzie mógł w ten sposób ukazać młodym ludziom siebie jako gościnny dom, charakteryzujący się rodzinną atmosferą zaufania. Tęsknota za braterstwem, tak często pojawiająca się w synodalnych wypowiedziach młodzieży, domaga się aby Kościół był „domem dla wielu, matką dla wszystkich” (FRANCISZEK, Evangelii gaudium, 288): zadaniem duszpasterstwa jest realizowanie w dziejach powszechnego macierzyństwa Kościoła poprzez konkretne i prorocze gesty radosnej i codziennej gościnności, które czynią z niego dom dla młodych ludzi.

Powołaniowa animacja duszpasterstwa

139. Powołanie jest punktem kluczowym, wokół którego zintegrowane są wszystkie wymiary osoby. Ta zasada dotyczy nie tylko poszczególnej osoby wierzącej, ale także całego duszpasterstwa. Zatem bardzo ważne jest wyjaśnienie, że jedynie w wymiarze powołaniowym całe duszpasterstwo może znaleźć zasadę jednoczącą, ponieważ ma w nim ma swoje źródło i swoje spełnienie. W dokonujących się procesach nawrócenia duszpasterskiego nie domagamy się umocnienia duszpasterstwa powołaniowego jako odrębnego i niezależnego sektora, ale ożywienia całego duszpasterstwa Kościoła, skutecznie przedstawiając różnorodność powołań. Celem duszpasterstwa jest bowiem pomoc wszystkim i każdemu z osobna, poprzez proces rozeznania, w osiągnięciu „miary wielkości według Pełni Chrystusa” (Ef 4,13).

Duszpasterstwo powołaniowe dla młodych

140. Od samego początku procesu synodalnego wyraźnie pojawiła się konieczność powołaniowego określenia duszpasterstwa młodzieżowego. W ten sposób wyłaniają się dwie istotne cechy duszpasterstwa przeznaczonego dla młodych pokoleń: jest „młodzieżowe”, ponieważ jego adresatami są osoby w tym wyjątkowym i niepowtarzalnym okresie życia, jakim jest młodość. Jest „powołaniowe”, ponieważ młodość jest uprzywilejowanym okresem decyzji życiowych i odpowiedzi na Boże powołanie. „Powołaniowości” duszpasterstwa młodzieżowego nie należy rozumieć w sposób wykluczający, ale włączający. Bóg powołuje na wszystkich etapach życia - od łona matczynego aż po starość - ale młodość jest uprzywilejowanym momentem słuchania, dyspozycyjności i akceptacji woli Bożej.

Synod sugeruje, aby na poziomie krajowej konferencji episkopatu stworzono „Dyrektorium Duszpasterstwa Młodzieżowego” w kluczu powołaniowym, które mogłoby dopomóc odpowiedzialnym w diecezjach i pracującym na poziomie lokalnym w udoskonaleniu swej formacji oraz w działaniach z młodymi i dla młodych.

Od rozszczepienia do integracji

141. Ojcowie synodalni uznając, że konieczne jest planowanie różnych dziedzin duszpasterstwa, aby uniknąć improwizacji, wielokrotnie wyrazili też swoje poczucie niezadowolenia z powodu pewnego rozdrobnienia duszpasterstwa w Kościele. Odnieśli się szczególnie do różnych rodzajów duszpasterstwa dotyczącego młodzieży: duszpasterstwo młodzieży, rodziny, powołaniowe, szkolne i uniwersyteckie, społeczne, kulturowe, charytatywne, czasu wolnego itd. Mnożenie biur bardzo wyspecjalizowanych, ale niekiedy oddzielonych od siebie nie idzie w parze z jego znaczeniem, jako propozycji chrześcijańskiej. W rozszczepionym świecie, wytwarzającym rozproszenie i mnożącym przynależności, ludzie młodzi potrzebują wsparcia w jednoczeniu życia, dogłębnie odczytując codzienne doświadczenia i dokonując rozeznania. O ile jest to priorytet, to wciąż musimy rozwijać większą koordynację i integrację między różnymi dziedzinami, przechodząc od pracy dla „biur” do pracy dla „projektów”.

Owocna relacja między wydarzeniami a życiem codziennym

142. Podczas Synodu wielokrotnie rozmawialiśmy o Światowych Dniach Młodzieży, a także wielu innych wydarzeniach odbywających się na poziomie kontynentalnym, krajowym i diecezjalnym, wraz z tymi, organizowanymi przez stowarzyszenia, ruchy, zgromadzenia zakonne i inne podmioty kościelne. Takie chwile spotkań i dzielenia są cenione niemal wszędzie, ponieważ oferują one możliwość podążania w logice pielgrzymki, przeżycia braterstwa ze wszystkimi, aby dzielić się radością wiary i wzrastać w przynależności do Kościoła. Dla wielu ludzi młodych były to doświadczenia przemienienia, gdzie przeżyli piękno oblicza Pana i podjęli ważne decyzje życiowe. Najlepsze owoce tych doświadczeń zbiera się w życiu codziennym. Dlatego ważne staje się zaplanowanie i realizowanie tych zgromadzeń jako istotnych etapów szerszego procesu doskonalenia.

Centra Młodzieży

143. Specyficzna przestrzeń dedykowana przez wspólnoty chrześcijańskie młodzieży, takie jak oratoria i ośrodki młodzieżowe oraz inne podobne struktury ukazują pasję wychowawczą Kościoła. Różnią się one na wiele sposobów, ale pozostają uprzywilejowanym środowiskiem, w którym Kościół staje się gościnnym domem dla nastolatków i ludzi młodych, którzy mogą odkryć swoje talenty i oddać je do dyspozycji poprzez posługę. Przekazują one bardzo bogate dziedzictwo wychowawcze, które należy dzielić z innymi na dużą skalę, by wspierać rodzinę i samo społeczeństwo obywatelskie.

W dynamice Kościoła wychodzącego jest jednak konieczne pomyślenie o twórczej i elastycznej odnowie tych instytucji, przechodząc od idei ośrodków statycznych, gdzie mogą przyjść ludzie młodzi, do idei podmiotów duszpasterskich w ruchu wraz z młodymi i ku młodym, to znaczy zdolnych, aby ich spotkać w zwyczajnych miejscach ich życia - w szkole i środowisku cyfrowym, peryferiach egzystencjalnych, w świecie wiejskim i w świecie pracy, w działalności muzycznej i artystycznej itp. – rodząc nowy typ apostolatu, bardziej dynamiczny i aktywny.