IPN pomaga repesjonowanym w PRL uzyskać stwierdzenie nieważności wyroków. To otwiera drogę do uzyskania odszkodowań

Przepisy pozwalające na stwierdzenie nieważności orzeczeń skierowanych przeciw osobom represjonowanym obowiązują już od 1991 r. Postępowania w takich sprawach prowadzone są przez IPN z urzędu lub na wniosek osoby poszkodowanej, a jeśli ona nieżyje - na wniosek jej najbliższych. Osoby pokrzywdzone proszone są o kontakt w tej sprawie z Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i przesyłanie wniosków na adres: pl. Krasińskich 2/4/6, 00-207 Warszawa, tel. 22 530 86 56, 22 530 86 33, fax 22 530 90 87,  glowna.komisja@ipn.gov.pl. Wniosek kierowany do prokuratora nie musi odpowiadać szczególnym warunkom formalnym. Wystarczy, że zostanie dostarczony w formie pisemnej i będzie wskazywać represyjne orzeczenie.

Z mocy prawa nieważne są orzeczenia wydane przez polskie organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości lub przez organy pozasądowe (kolegia ds. wykroczeń) w okresie od 1 stycznia 1944 roku do 31 grudnia 1989 roku, jeśli czyn zarzucony lub przypisany danej osobie był związany z jej działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego albo orzeczenie wydano z powodu takiej działalności, jak również gdy orzeczenie zostało wydane za opór przeciwko kolektywizacji wsi oraz obowiązkowym dostawom. Stwierdzenie nieważności orzeczenia uznaje się za równoznaczne z uniewinnieniem. To z kolei daje możliwość żądania odszkodowania za poniesioną szkodę i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.