Wiara - raport i komentarze

Badania dotyczące publicznego wymiaru działalności Kościoła omówił prof. Andrzej Ochocki. Z raportu wynika, że Polacy oczekują silnego udziału Kościoła w rozwiązywaniu problemów społecznych, ale tylko połowa uważa, że potrafi on wspomóc rodzinę w rozwiązaniu jej problemów. Tylko jedna trzecia badanych ocenia, że Kościół może mieć wpływ na rozwiązanie problemu bezrobocia, jednocześnie zaś występuje "silne oczekiwanie", aby biskupi i księża starali się w tej kwestii dopomóc społeczeństwu - powiedział prof. Ochocki. Wyniki badań skłaniają mnie do tezy, że polskie społeczeństwo nie ma poglądów politycznych - powiedział prof. Ochocki. Cytował dane, z których wynika, że dwie trzecie społeczeństwa nie potrafiło wskazać na partię polityczną, z która sympatyzuje. "Polacy słabo albo wcale nie identyfikują wartości społecznych czy programów reprezentowanych przez poszczególne partie polityczne" - mówił. Raport pokazuje dość powszechne przekonanie, że bez udziału Kościoła, nie byłyby możliwe przemiany ustrojowe w Polsce. Jednocześnie przeważająca część respondentów uważa, że sfera polityki nie powinna należeć do działalności Kościoła. 67 proc. uważa, że Kościół miesza się do polityki a 57 proc., że biskupi i księża nie powinni wypowiadać się na temat polityki rządu. Zdaniem ks. prof. Zdaniewicza taka ocena wynika bardzo często z braku właściwego rozumienia polityki. "Dostrzec można słabo zaawansowany proces «uspołecznienia» polityki i potrzebę takiej politycznej edukacji". Na pytanie (postawione jeszcze przed referendum w sprawie przystąpienia Polski do UE), czy akcesja Polski do Unii oznacza dla Kościoła w Polsce nowe zadania czy zagrożenie, 50 proc. wskazało na zadania, zaś 16,2 proc. - zagrożenia. Aż 33,4 proc. nie miało zdania w tej kwestii. "Nie mam zbyt poważnych obaw - ocenił dla KAI wyniki badań ks. Witold Zdaniewicz. - W polskiej religijności jest olbrzymi potencjał autentycznej wiary. Chodzi o to, żeby powstał dobry program duszpasterski, który ten potencjał wykorzysta" - powiedział dyrektor pallotyńskiego Instytutu. Z kolei zdaniem ks. Sławomira Zaręby badania dowodzą, iż "w społeczeństwie polskim jest zapotrzebowanie na sacrum. Z drugiej strony wyraźnie widać tendencję, aby w pewnych sferach życia, zwłaszcza w dziedzinie moralności decydować samemu". Są to pierwsze tak obszerne badania dotyczące Kościoła katolickiego w Polsce. Odpowiedzi uzyskano na podstawie bardzo szczegółowych ankiet wypełnionych przez 1500 respondentów. Pytania dotyczyły zarówno Kościoła instytucjonalnego, jak i spraw wiary. Badania przeprowadzono w roku 2002.

KOMENTARZE

Ks. Adam Boniecki, redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego"

Przemyśleć katechezę etyczną Badania - tak przynajmniej wynika z tej zwięzłej relacji - pokazują jak wiara "socjologiczna" i "magiczna" stopniowo ustępuje miejsca "wierze z wyboru". Z przyjemnością stwierdzam, że potwierdza to moje duszpasterskie intuicje, oparte na dość ograniczonych doświadczeniach księdza związanego z jednym kościołem i tylko od czasu do czasu prowadzącego rekolekcje gdzie indziej. Sprawdza się też opis przemian dokonany przez francuską socjolożkę religii panią Danièle Hervieu-Léger "Le pèlerin et le converti" (Flamarion 1999), według której typ "katolika-parafianina" przemienia się w typ "konwertyty-pielgrzyma". Potwierdza to np. selektywność w akceptowaniu norm moralnych. To efekt tego, że w duszpasterstwie dominowała retoryka moralistyczna. Nie umieliśmy pokazać, co to znaczy "żyć wiarą". Więcej na następnej stronie