Pan Bóg jest ponadpartyjny

- Ten sojusz widać też, kiedy premier mówi o rozgłośni katolickiej, że „wzmacnia nasze siły do walki z postkomunizmem”. - Nie chciałbym występować w roli doradcy premiera, niemniej śmiem twierdzić, że możliwości odrzucania chorych następstw komunizmu jest bardzo dużo. Jeśli do misji Kościoła odnosić pojęcie walki, to jest to przede wszystkim walka z grzechem. - A konsekwencje dla Kościoła bratania się władz z radiem katolickim? - Niekontrolowane braterstwo przyniosło już bolesne następstwa, choćby w Hiszpanii. Znam kapłana pracującego na południu Hiszpanii, który wspomina, jak w czasach generała Franco policja usiłowała regulować tam praktyki religijne. Dziś w środowiskach, gdzie pozostała pamięć o tym, nie sposób zachęcić ludzi do pójścia na mszę św. Gdy w misji Kościoła akceptujemy nieewangeliczne metody, następne pokolenia odwracają się od Ewangelii. - Jarosław Kaczyński powiedział, że „aby obronić Kościół, trzeba mieć władzę”. Jak to skomentuje Ksiądz Arcybiskup z perspektywy tych dwóch lat rządów PiS? - Co konkretnie znaczy "obronić" i "mieć władzę"? Kościół winien mieć przede wszystkim autorytet duchowy, władzę moralną, bo jeśli jej zabraknie, żadna inna władza nam nie pomoże. A co do obrony, to chciałbym zapytać, kto obronił Chrystusa w Wielki Piątek? Nikt. W Swoim konaniu okazał On jednak największą siłę. To jest ta moc bezsilnych, w której realizują się największe paradoksy Ewangelii. Nie da się przełożyć treści ewangelicznych na język programu żadnej partii i dziękujmy Bogu za to, że Ewangelia jest ponad programami partyjnymi. - Czy uważa Ksiądz Arcybiskup, że Polską nie powinni rządzić ludzie, którzy nie utożsamiają się z katolicyzmem? - Nie. Nie sposób bronić opinii, że poza Kościołem nie ma ludzi uczciwych i kompetentnych. - Przekładając na nasze realia: czy katolik może głosować na Lewicę i Demokratów? - Co do konkretnych partii nie chcę się wypowiadać. Bo owa lewica to nie tylko kilku kompetentnych posłów, ale także kilku innych, którzy mieli mniej chlubną przeszłość. Obliczanie średniej krajowej nie należy do mych obowiązków. - W 2001 r. Episkopat przestrzegał przed głosowaniem na SLD. Czy to nie było mieszanie się do polityki? - Nie chcę twierdzić, że tego typu profilaktyczne ostrzeganie powinno stać się zasadą, ale mam powody sądzić, że działania wielu przedstawicieli SLD po tamtych wyborach stworzyły atmosferę galopującej korupcji, u której podstaw leżały etyka plemienna i "naszość". - Czyli czasem Kościół może ostrzegać przed pewną partią? - Czasem musi się tłumaczyć, że nie ostrzegał, np. przed NSDAP. Biskupi francuscy ostrzegali niedawno przed partią Le Pena. Agresja zawarta w programach podobnych partii czy obce chrześcijaństwu lekceważenie godności człowieka upoważniają do tego, by Kościół powiedział wyraźnie: "Non possumus". - LiD to nie jest NSDAP! - Nie mówiłem o LiD. W wielu przypadkach definitywne stwierdzenie "nie wolno" jest jednak oznaką odpowiedzialności i za demokrację, i za człowieka. Nie wolno tylko non stop mówić: "Nie wolno". - Czy słuszny jest pogląd, że najlepiej Kościołowi robiło niewielkie prześladowanie? Takie, żeby nie wyglądało, że trzyma z rządem. Czyli może paradoksalnie wychodziły Kościołowi bardziej na zdrowie rządy SLD? - Trudno jest określić współczynnik optymalnych prześladowań. Łatwo natomiast zauważyć, że podczas rządów niechętnych Kościołowi występuje dużo większa życzliwość społeczna wobec ludzi Kościoła czy inicjatyw kościelnych. Wyraźnie widać wtedy solidarność świeckich z duchowieństwem. Sytuacja ulega zmianie, gdy dochodzą do głosu formacje, które podkreślają swą więź z Kościołem. Efekt przekory odgrywa w życiu społecznym większą rolę, niż skłonni jesteśmy sądzić. Rozmawiali Katarzyna Wiśniewska, Jan Turnau