Po pierwsze szacunek dla człowieka i prawdy

Są postulaty, które bazują na pewnej uniwersalności, na elementach wspólnych wszystkim ludziom; ja jako prawnik bym dorzucił: na pewnym prawie naturalnym. Ale są też niebezpieczne modele jakiegoś relatywizmu: „wszystkie kultury są równe, nie zajmujmy się tym”. I właściwie one często prowadzą do narastania konfliktów, a poza tym są zagrożeniem dla prawdy, są rezygnacją z szukania prawdy o człowieku. Myślę, że te dwa pojęcia, które podczas naszej pierwszej konferencji zostały podkreślone: z jednej strony kultura, a z drugiej edukacja i religia, są bardzo ważnymi elementami w poszukiwaniu rozwiązania. - Na ile w tych częściach świata, gdzie katolicy są mniejszością, szkoły katolickie są pewnym laboratorium dialogu międzyreligijnego, międzykulturowego? Kard. Z. Grocholewski: Te sytuacje są bardzo różne. Niedawno był u mnie ambasador kraju, gdzie jest 90% muzułmanów i mówił z wielkim entuzjazmem o szkołach katolickich. Nawet prosił, żebym pojechał do tego kraju, zobaczył szkoły katolickie, więc go spytałem, jakiej jest religii. Okazało się, że był muzułmaninem, ale ukończył szkołę katolicką, bo i jego rodzice do takich szkół uczęszczali i twierdził, że najlepsza jest właśnie szkoła katolicka, bo uczy szacunku dla każdego. Mamy szkoły katolickie także w takich krajach, gdzie nie pozwala się nawet mówić o Chrystusie. To znaczy państwo jest zadowolone, bo jest dobra szkoła, natomiast nie wolno mówić o Chrystusie, bo z tym łączyłyby się kary. Zastanawialiśmy się nawet, czy jest sens takich szkół? I doszliśmy do wniosku, że jest, bo chociaż nie wolno mówić o Chrystusie, to jednak taka szkoła będzie uczyła szacunku dla każdego człowieka, dla każdej religii, dla innych przekonań, czyli będzie uczyła pokojowego współżycia i na tej bazie będzie można potem prowadzić także ewangelizację, mówić o Chrystusie. Najpierw trzeba nauczyć się szacunku do każdego człowieka, do jego przekonań, do jego religii i wtedy dopiero może być jakiś prawdziwy dialog międzykulturowy, który naprawdę będzie owocny. - Mamy też takie sytuacje, kiedy w krajach o większości katolickiej - chociażby w Belgii – wielu uczniów reprezentuje inne kultury, inne religie... Kard. Z. Grocholewski: Ja uważam, że wielkim zagrożeniem dla szkoły byłoby przyjęcie jakiegoś relatywizmu na zasadzie, że wszystko jest równe, czyli gdyby szkoła zrezygnowała ze swojej tożsamości. My mamy pewne bogactwo, którym musimy dzielić się z innymi i myślę, że to nasze sympozjum będzie jakimś antidotum, by nie tworzyć szkół, które mówiłyby o religiach tak, jak o wszystkim innym: teraz sobie wybierajcie, co chcecie, nic nie jest pewne, nie ma żadnej prawdy. Nasze szkoły będą uczyły nie tylko prawd wiary, ale przede wszystkim, w stosunku do tych, którzy nie są katolikami i nie podzielają naszej wiary, będą uczyły szacunku, czyli będą tworzyły jakąś podstawę owocnego dialogu. rozmawiał o. S.Tasiemski OP