Mądrze wybierz autorytet

Sondaż na temat wierzeń i systemu wartości wśród mieszkańców Stanów Zjednoczonych przyniósł ciekawe informacje. Okazało się, że 39 proc. uznało, że kupowanie ubrań zrobionych z futer zwierząt jest "moralnie złe", a 30 proc. sprzeciwiło się niszczeniu ludzkich zarodków do badań na komórkach macierzystych. Innymi słowy: nie można zabijać zwierząt, można ludzi. Albo inaczej (do złudzenia bardziej szlachetnie): nie można zabijać dla ozdoby, można dla ratowania życia/zdrowia ludzi (obojętne, czy norki, czy dzieci). Nie zamierzam powiedzieć, że zwierzęta można zabijać bezkarnie i w każdy sposób, ani że każde testy laboratoryjne na zwierzakach (niezależnie: królikach, szczurach czy świniach) są uprawnione. Z pewnością należy zrobić wszystko, by ograniczyć ich cierpienie. Niemniej mamy tu do czynienia z podejściem, w którym życie człowieka ma podobną wartość jak życie zwierzęcia. Jeśli przestaje być użyteczny albo zbyt cierpi trzeba go zabić. Dla jego dobra. Brzmi znajomo? We Włoszech sytuacja wychowania jest alarmująca. Dorastająca młodzież samotnie staje wobec podstawowych pytań. – te stwierdzenia padły na spotkaniu Benedykta XVI z biskupami włoskimi. Już słyszę głosy, że to dobrze, bo młody człowiek musi myśleć, a nie przyjmować prawdy na wiarę. To błąd. Żaden człowiek – zwłaszcza w obecnej rzeczywistości zalewu informacji – nie jest w stanie znać się na wszystkim w stopniu umożliwiającym miarodajną opinię. Pozostaje mu posłużyć się uproszczeniami, szufladkami, weryfikować wyłącznie hasła, bez sięgania głębiej lub posłuchać kogoś, kogo uznaje za wiarygodnego. Uznawanie „odrzucenia autorytetów” za synonim działania zgodnego z rozsądkiem jest absurdalne. Mądrość oznacza także zdolność uznania, że na czymś się kompletnie nie znam i nie mam szansy (choćby z powodów czasowych) poznać. W wielu problemach rozwiązań szukamy specjalistów. Może warto pokazywać młodym ludziom, że autorytet to właśnie specjalista, na którego zdaniu można się oprzeć, choć nie trzeba przyjmować go bezkrytycznie. Natomiast na pewno trzeba umieć go mądrze wybrać. Wybór chwilowy i przypadkowy, kierowany sondażami czy po prostu powszechnością danej opinii w otoczeniu, jest podstawową przyczyną pomieszania wartości, z którym mamy do czynienia.