"Tajemniczy świat chasydów" w Łodzi

Ekspozycja "Tajemniczy świat chasydów - w królestwie mistycyzmu, kabały, śpiewu, tańca i ekstazy" ma ukazać zarówno przedwojenną, jak i współczesną codzienność życia chasydów, ich praktyk religijnych i zwyczajów. Ma także przybliżyć życie przedwojennych sztetli, czyli miasteczek zamieszkanych przez Żydów, które były ośrodkami rozwoju chasydyzmu. Wystawa jest organizowana w ramach obchodów 65. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto, których kulminacja przypada w sierpniu. Chasydyzm to żydowski ruch odrodzenia religijnego. Narodził się w połowie XVII wieku na Podolu z inspiracji Baal Szem Towa, który pojmował religię jako sławienie Boga w codziennych czynnościach, tańcu i śpiewie. Chasydyzm rozpowszechnił się szybko w krajach Europy Wschodniej. Stanowił protest przeciw judaizmowi rabinicznemu, czerpał z żydowskiej tradycji mistycznej i kabały. Miał milionowe rzesze wyznawców i sympatyków, własną filozofię, literaturę, muzykę, obyczaje i folklor. Współcześnie Chasydzi żyją głównie w Izraelu i USA. Jak podkreśla autorka wystawy, Anna Walaszczyk, tysiące łódzkich Żydów i żydowskich mieszkańców pobliskich miasteczek było chasydami. "Celem wystawy jest przywrócenie pamięci o tym, co już na stałe znikło z przestrzeni polskich miast i miasteczek, o epoce, kiedy to brodaci mężczyźni z pejsami, ubrani w długie chałaty, w czarne kapelusze lub futrzane czapy, przechadzali się po uliczkach sztetla, a ich głośne modły i ekstatyczne śpiewy słychać było w najbliższym sąsiedztwie" - wyjaśniła. Na ekspozycji historyczny i współczesny obraz ruchu chasydzkiego przedstawiony został w cyklach fotoreportaży. W aranżacji wystawy wykorzystano elementy parateatralne. Jej część stanowi rekonstrukcja chasydzkiego sztibla - domu nauki i modlitwy. Aranżacja modlitewni, będącej centrum wspólnoty chasydzkiej, przybliża atmosferę panującą w tych środowiskach i zwraca uwagę na ekstatyczny charakter modlitw i praktyk religijnych chasydów - kiwanie ciałem, kołysanie, pokłony, korowody taneczne, śpiewy. Walaszczyk podkreśla, że po społecznościach chasydzkich zachowało się niewiele pamiątek. Wyjątek stanowią skromne w swej architekturze ohele (groby) cadyków, do których pielgrzymują tysiące chasydów z całego świata. "Zwiedzającym proponujemy multimedialne prezentacje z projekcją 6-10-minutowych materiałów filmowych +Wesele chasydzkie+ i +U grobu cadyka+, które wprowadzają publiczność w klimat obrzędowości i zwyczajów chasydzkich" - poinformowała autorka wystawy. "Tajemniczy świat chasydów" będzie można oglądać do 20 października. Z powodu szabatu w soboty wystawa będzie nieczynna. Wernisaż wystawy to jeden z elementów "Spotkań z kulturą żydowską" organizowanych w Łodzi w ramach obchodów 65. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Ghetto. W ich programie znalazły się m.in. spektakle teatralne, koncerty, wystawy, zajęcia warsztatowe i projekcje filmów. Główne obchody 65. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Ghetto odbędą się w Łodzi w dniach 26-29 sierpnia.