Prace nad zmianą konstytucji

"Rekomendacje podpisane przez ministra Michała Boniego zostały przekazane marszałkowi pod koniec ubiegłego tygodnia. Marszałek Komorowski będzie się teraz zapoznawał z tymi propozycjami zmian kierunkowych w ustawie zasadniczej" - powiedział PAP Smoliński.

Premier Donald Tusk przedstawił swój projekt zmian w konstytucji w listopadzie ubiegłego roku, od tego czasu kilkakrotnie konsultował się z konstytucjonalistami. Premier proponował początkowo m.in. zniesienie weta prezydenckiego, a także wybieranie głowy państwa przez Zgromadzenie Narodowe (Sejm i Senat).

Ostatecznie premier zrezygnował z postulowania zmian w sposobie wyboru prezydenta, a - w kwestii weta - wśród rekomendacji znalazł się zapis osłabiający (a nie znoszący) weto prezydenckie - byłoby ono w Sejmie odrzucane większością bezwzględną, a nie - tak jak teraz - większością 3/5 ustawowej liczby posłów.

Szef rządowego Centrum legislacji Maciej Berek powiedział PAP w ubiegłym tygodniu - już po zakończeniu cyklu spotkań premiera z konstytucjonalistami - że wśród propozycji zmian będzie też umożliwienie Sejmowi, aby uchwałą zobowiązywać prezydenta do ratyfikowania w konkretnym terminie umów międzynarodowych.

Wśród rekomendacji znalazło się też jednoznaczne zapisanie w konstytucji, że to rząd odpowiada za prowadzenie polityki zagranicznej, sugestie zmian przepisów w związku z przygotowaniami do wejścia Polski do strefy euro, a także propozycja, aby prawo unijne było w Polsce implementowane za pomocą rozporządzeń (z mocą ustawy).

Prezes RCL poinformował też, że wśród rekomendacji, znajdzie się ograniczenie liczby posłów i senatorów, ale bez konkretnych liczb.

W ubiegły piątek swój projekt nowej konstytucji przedstawiło PiS. Prezydent - według projektu - nie jest już częścią władzy wykonawczej, jest - jak mówił prezes PiS J. Kaczyński - "ponad wszystkimi władzami i dysponuje różnego rodzaju instrumentami, które zapewniają mu rolę strażnika praworządności, niepodległości państwa, strategii".

Prezydent otrzymałby nowe kompetencje, miałby m.in. prawo odmowy powołania premiera lub innego członka rządu, jeżeli zaistnieje uzasadnione podejrzenie, że nie będzie on przestrzegał prawa. Prezydent, zachowując prawo weta ustawodawczego na dotychczasowych zasadach - mógłby także powstrzymać się od podpisania niektórych ustaw i zarządzić w tej sprawie referendum pod rygorem możliwości skrócenia kadencji Sejmu i rozpisania nowych wyborów w razie odrzucenia ustawy w referendum. PiS proponuje też, aby prezydent stanął na czele Rady do Spraw Sądownictwa, która zastąpi Krajową Radę Sądownictwa. Prezydent mógłby usunąć ze stanowiska sędziego na wniosek kierowanej przez siebie Rady.