Kopalnie: Gorzej i lepiej

Najnowsze dane, charakteryzujące działalność górnictwa węgla kamiennego w styczniu tego roku, opublikowano Ministerstwo Gospodarki. Nie obejmują one prywatnych kopalń - Bogdanki na Lubelszczyźnie i niewielkiego Siltechu w Zabrzu.

Z danych wynika, że z początkiem tego roku straty z ubiegłego roku nadrabiała przede wszystkim Jastrzębska Spółka Węglowa - producent węgla koksowego, najmocniej dotknięta wcześniej kryzysem na rynku stali i koksu. Natomiast producenci węgla energetycznego notowali spadek wydobycia, sprzedaży i przychodów.

W styczniu wydobycie węgla kamiennego wyniosło niespełna 6 mln ton, było niższe niż w tym samym czasie przed rokiem o prawie 0,5 mln ton (7,4 proc.). O ile jednak wydobycie węgla koksowego wzrosło o 38,6 proc., o tyle wydobycie węgla energetycznego, który zdecydowanie dominuje w polskiej produkcji, obniżyło się o 12,7 proc.

W końcu stycznia na przykopalnianych zwałach było ponad 5,3 mln ton niesprzedanego surowca, o 2,9 mln ton więcej niż rok wcześniej. Znacząco zmniejszyły się zapasy węgla koksowego, wzrosły energetycznego. W stosunku do wielkości z końca 2009 r., zapasy także wzrosły, o 0,5 mln ton - tyle węgla trafiło na zwały w samym styczniu.

Sprzedaż węgla w styczniu wyniosła ponad 5,2 mln ton i była o przeszło 300 tys. ton (5,8 proc.) mniejsza niż w tym czasie przed rokiem. W kraju odbiorców znalazło o 12,5 proc. węgla mniej, spółki zwiększyły więc eksport o ponad dwie trzecie.

Sytuacja na europejskim rynku węgla energetycznego sprzyjała górnictwu, bo styczeń rozpoczął się od znacznej podwyżki cen tego węgla. W pierwszym notowaniu indeks węglowy wyniósł blisko 94 USD za tonę, o ponad 9 USD więcej niż w grudniu. Powodem był prawdopodobnie gwałtowny atak zimy, a także zwyżkujące ceny konkurencyjnych paliw płynnych. Jednak mimo niskich temperatur wzrost popytu okazał się krótkotrwały. W ostatnim notowaniu stycznia cena spadła do 82,20 USD za tonę.

W Polsce styczniowe obniżenie sprzedaży węgla do celów energetycznych wynikało głównie z niższej o 23,4 proc. sprzedaży na rynek krajowy. Natomiast sprzedaż węgla do koksowania była wyższa niż przed rokiem aż o 168,4 proc., głównie dzięki odbudowaniu popytu w kraju.

W styczniu spadły też ceny węgla w odniesieniu do tego samego miesiąca rok wcześniej. Cena zbytu węgla energetycznego była mniejsza o 5,7 proc., a węgla do koksowania o 13,9 proc. Łączny spadek sprzedaży węgla o 5,8 proc. przy spadku jego średniej ceny o 1,2 proc. doprowadził do obniżenia przychodów górnictwa ze sprzedaży węgla o ok. 100 mln zł (6,9 proc.).

Zysk na sprzedaży węgla zmniejszył się w styczniu do 98,5 mln zł, wobec ponad 214 mln zł rok wcześniej. Jednak wynik netto wzrósł do ponad 39,1 mln zł, wobec niespełna 1,3 mln zł przed rokiem. Było to możliwe dzięki zmniejszeniu straty na pozostałej działalności operacyjnej (o 72 mln zł) i na działalności finansowej (o 81,7 mln zł), pomimo gorszego wyniku ze sprzedaży węgla. Zysk sektora brutto wyniósł 46,3 mln zł, wobec 10,2 mln zł rok wcześniej.

W styczniu stan zobowiązań i należności górnictwa zmniejszył się, nadal jednak zobowiązania krótkoterminowe sektora to ok. 6,3 mld zł, a długoterminowe 1,3 mld zł. Koszty w górnictwie wzrosły w styczniu o 3,6 proc., przy spadku produkcji o 7,4 proc. Branża zatrudnia obecnie ponad 114,7 tys. osób. Na inwestycje górnictwo wydało w styczniu 175,4 mln zł, o 5,2 mln zł więcej niż w tym samym czasie rok temu.

Ubiegły rok górnictwo zamknęło stratą netto zbliżoną do 167 mln zł. Gdyby jednak w zestawieniu wyników ująć także prywatną kopalnię Bogdanka, zysk netto przekroczyłby 20 mln zł.