Hiszpania: Kolorowe Boże Ciało

Obchody religijne łączą się tam ściśle z elementami świeckimi i wiekowymi tradycjami. W 1991 r. Boże Ciało w Hiszpanii zostało przeniesione oficjalnie na niedzielę. Wywołało to jednak sprzeciw w wielu miejscowościach... i w wielu z nich czwartkowe obchody przywrócono. W niektórych, jak w np. w Toledo, są teraz dwie procesje: w czwartek i w niedzielę.

Jedna z najsłynniejszych procesji Bożego Ciała w Hiszpanii ma miejsce w Toledo. W tym roku miała ona szczególny charakter z racji zakończonego w niedzielę 30 maja X Krajowego Kongresu Eucharystycznego. Toledańska procesja szczególnego znaczenia nabrała od chwili, kiedy miasto stało się siedzibą prymasa Hiszpanii. Kilka dni przed świętem mieszkańcy zaczynają przyozdabiać ulice, którymi przejdzie procesja oraz katedrę. Na balkonach pojawiają się różnokolorowe gobeliny, kobierce, jedwabne zasłony, proporce i flagi. Ulicę przykrywa rodzaj muślinowego baldachimu. Zewsząd dolatuje zapach rumianku, rozmarynu czy mięty, które mieszkańcy umieszczają wzdłuż trasy procesji. Z kolei katedra przystraja się na te dni w przepiękne XVII-wieczne flamandzkie arrasy.

W przeddzień święta poszczególne arcybractwa przyjmują nowych członków oraz wręczają medale osobom zasłużonym. Na ulicę wychodzą grupy muzyków, którzy zachęcają do wzięcia udziału w uroczystościach. Ok. 23:00 szlakiem procesji przechodzi specjalna grupa, która sprawdza laską o wymiarach monstrancji, czy przypadkiem nie ma jakiejś przeszkody.

Centrum procesji Bożego Ciała stanowi XVI-wieczna monstrancja wykonana z polecenia kard. Cisnerosa, przechowywana w skarbcu katedry w Toledo. Jej autorem jest znany złotnik Enrique de Arce. Do wykonania blisko 3-metrowej monstrancji użyto ponad 180 kg srebra i 20 kg złota, nie licząc drogocennych kamieni. Podczas procesji wieziona jest na specjalnie przygotowanej podstawie.

Procesja trzyma się ściśle określonego protokołu, który nawiązuje do reguł sprzed ponad 300 lat. Przed monstrancją kroczą arcybractwa – im starsze, tym bliżej monstrancji; za nią władze regionalne i miejskie. Procesję otwiera XVI-wieczny krzyż, za którym idą – przybrani w barwne, czerwone szaty tzw. „infanzones”, czyli szlachta z pobliskiej miejscowości Illescas. Za nimi kroczą – w niebieskich szatach – Kawalerowie Mozarabscy, tzn. ci, którzy udowodnili swoje chrześcijańskie pochodzenie, zwłaszcza podczas panowania arabskiego, lub zajmują się badaniami nad epoką mozarabską w Toledo. Kolejna grupa to Rycerze Grobu Świętego. Ubrani w białe szaty stanowią gwardię honorową prymasa Hiszpanii. Za nimi idą Rycerze Bożego Ciała, do których należą wybitne osoby z Ameryki hiszpańskojęzycznej oraz Instytutu Kultury Hiszpańskiej. Ubrani są w charakterystyczne zielone szaty i białe kryzy. Tuż przed monstrancją idą dzieci, które przyjęły I komunię.

  ISMAEL HERRERO/PAP/EPA Abp Braulio Rodriguez odprawia Mszę w uroczystość Bożego Ciała w Toledo Zaraz za monstrancją kroczy prymas, abp Braulio Rodríguez, a za nim władze autonomiii Castilla La Mancha, burmistrz Toledo z radą miasta oraz regionalne samorządy.

Wielogodzinna procesja jest nie tylko wyrazem wiary, ale jest także przypomnieniem chrześcijańskich korzeni Hiszpanii. Jest to szczególnie widoczne w Toledo, mieście trzech kultur: chrześcijańskiej, żydowskiej i muzułmańskiej.

Zgrzytem w tym roku była decyzja minister obrony Carmen Chacón, aby kadeci i wykładowcy z miejscowej szkoły wojskowej nie wzięli udziału w procesji i nie oddali tradycyjnego hołdu przed Najświętszym Sakramentem. Powszechny sprzeciw i oburzenie sprawiły jednak, że minister odwołała swoją decyzję.

Świętowanie Bożego Ciała nie kończy się wraz z procesją. Lokalne rady miejskie zwykle organizują koncerty i zabawy ludowe, które trwają do późnych godzin nocnych. W przypadku Granady – cały tydzień.