Zdrowie w pakiecie

Drugi pakiet ustaw zdrowotnych, (pierwszy został uchwalony przez Sejm w 2008 r., ale najważniejsze ustawy zawetował ówczesny prezydent Lech Kaczyński) przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia, ma składać się z 12 projektów. Kluczowe ustawy zostały już przekazane do konsultacji społecznych. Jesienią mają trafić do Sejmu.

W ocenie MZ nowy pakiet ustaw zdrowotnych ma wprowadzić większą odpowiedzialność podmiotów założycielskich szpitali za ich funkcjonowanie i jakość świadczeń medycznych, umożliwić pacjentom szybsze dochodzenie swoich praw oraz poprawić dostęp do leków refundowanych. Nowe przepisy mają także przyspieszyć wchodzenie młodych lekarzy na rynek pracy oraz dzięki informatyzacji lecznic usprawnić prowadzenie dokumentacji medycznej i zapisy na wizyty lekarskie, a także wykrywanie fałszowania recept.

Funkcjonowanie placówek służby zdrowia zostało uregulowane w projekcie ustawy o działalności leczniczej. Przewiduje on, że chociaż nie będzie obligatoryjnego przekształcenia szpitali w spółki, to samorządy, które tego nie uczynią, będą musiały przejąć długi lecznic. Te, które zdecydują się na przekształcenie otrzymają pomoc finansową z budżetu państwa.

Ujemny wynik finansowy szpitala, który nie jest spółką, samorząd będzie musiał pokryć w ciągu trzech miesięcy od upływu terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego. W przypadku niewywiązania się z tego obowiązku samorządy w ciągu 12 miesięcy będą musiały zmienić formę organizacyjno-prawną szpitala (przekształcenie w spółkę kapitałową, jednostkę budżetową, samorządowy zakład budżetowy albo instytucję gospodarki budżetowej).

Ustawa uniemożliwia tworzenie nowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, z wyjątkiem przypadku powstania nowego zakładu w drodze połączenia co najmniej dwóch innych. Oznacza to, że nowo powstałe szpitale będą musiały być spółkami.

W ocenie resortu zdrowia takie rozwiązania przyczynią się do przejęcia większej odpowiedzialności za szpitale przez ich podmioty założycielskie oraz do usprawnienia zarządzania lecznicami. Ma to mieć wpływ na skrócenie kolejek do lekarzy i na zabiegi medyczne, a także doprowadzić do podwyższenia jakości świadczeń zdrowotnych.

Z kolei w projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, zapisano, że leki finansowane ze środków publicznych będą miały stałą cenę i marżę. MZ będzie negocjowało cenę z producentem. Od jej wartości będzie ustalana urzędowa marża - w wysokości 5 proc.

To rozwiązanie ma wyeliminować nieuczciwą konkurencję wśród producentów leków i ograniczyć możliwość spekulowania cenami produktów medycznych, co przynosi negatywne konsekwencje dla pacjentów.

Nowelizacja ustawy o prawach pacjenta umożliwi dochodzenie odszkodowań z tytułu błędów medycznych bez konieczności występowania na drogę sądową. Jak podkreśla resort zdrowia, nowe przepisy pozwolą pacjentom uzyskać odszkodowanie w około 7 miesięcy. Obecnie w przypadku wystąpienia błędu medycznego jedyną możliwą drogą dochodzenia praw przez poszkodowanego jest proces sądowy z powództwa cywilnego o odszkodowanie lub zadośćuczynienie. Trwa on zwykle kilka lat.

Zgodnie z nowelą wniosek o ustalenie błędu medycznego będzie można skierować do specjalnej wojewódzkiej komisji przez rok od dnia, w którym pacjent dowiedział się o zaistnieniu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Dotyczy to także sytuacji, gdy rodzina składa wniosek po śmierci pacjenta. Termin ten nie może być jednak dłuższy niż trzy lata od dnia, w którym miało miejsce zdarzenie.

Likwidację Lekarskiego Egzaminu Państwowego i stażu podyplomowego zakłada projekt nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Obecnie medycy otrzymują prawo wykonywania zawodu po zdaniu Lekarskiego Egzaminu Państwowego i zaliczeniu stażu podyplomowego. Stażysta przez 12-13 miesięcy pracuje pod nadzorem innego lekarza, zanim uzyska samodzielność zawodową. Wynagrodzenia są pokrywane ze środków budżetu państwa.

Według MZ likwidacja stażu podyplomowego spowoduje szybsze wejście lekarzy i dentystów do systemu opieki zdrowotnej i zwiększy dostęp do świadczeń zdrowotnych.

Projekt ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia zakłada możliwość umawiania się na wizyty w publicznych poradniach przez internet, monitorowanie on-line statusu w kolejce do lekarza lub na badanie oraz skuteczniejsze wykrywanie fałszowania recept i dokumentacji medycznej. Możliwy będzie dostęp do informacji o zrealizowanych i planowanych świadczeniach zdrowotnych oraz wymiana danych zawartych w elektronicznej dokumentacji w celu prowadzenia diagnostyki, wystawiania e-recept i e-skierowań.

Możliwe będzie również umawianie się na wizyty on-line, monitorowanie statusu na liście oczekujących i elektroniczne przypominanie o terminie wizyty. Ma to wyeliminować sytuacje, gdy pacjenci zapisują się na kilka wizyt u różnych lekarzy tej samej specjalizacji, a tym samym blokują wolne miejsca.