Potrzebujemy ustawy metropolitalnej?

Hasło konferencji brzmiało: "Metropolie środowiskiem innowacji i wiedzy". Wzięli w niej udział obecni i byli prezydenci oraz władze samorządowe 12 miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich.

Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz ocenił, że jeżeli polskie metropolie nie staną się bardziej znaczące na mapie Europy nasz kraj będzie skazany na peryferyjność. Jak dodał, ważne jest by metropolie, które de facto istnieją w naszym kraju - pojawiły się również jako "byty ustrojowe". "Jeżeli ustrój Polski ich nie widzi, to nie jesteśmy w stanie nimi zarządzać" - mówił. Według niego dlatego właśnie bardzo potrzebna jest ustawa metropolitalna.

"Polska musi wzmacniać swoje metropolie. Gra o polskie metropolie to gra o przyszłość kraju; o to, czy młodzi Polacy będą widzieć swoją przyszłość tutaj czy zagranicą. Musimy zrobić wszystko, żeby ich zatrzymać, żeby energia i talenty młodych Polaków pozostały w Polsce" - powiedział Dutkiewicz.

Zwrócił też uwagę, że metropolie odgrywają coraz większą rolę w świecie zarówno w sferze gospodarczej jak i kulturalnej. "Jest sprawą istotną, aby państwo polskie, reprezentowane w głównej mierze przez rząd, zauważyło, że jest to najsilniejsza tendencja rozwojowa w świecie i tę tendencję wspierało" - zaznaczył.

W ocenie Dutkiewicza Polska powinna mieć co najmniej 12 metropolii, aby nasz kraj rozwijał się na równi z Europą. Jak dodał, UMP określiła sieć tych metropolii na podstawie kryterium liczby ludności(od 500 tys.) i liczby studentów (od 50 tys.).

Przekonywał, że inwestowanie w rozwój metropolii nie będzie skutkowało marginalizacją mniejszych ośrodków. Podkreślił, że UMP zależy na zrównoważonym rozwoju kraju. Dlatego UMP proponuje powiększenie liczby ośrodków wzrostu do 33 - oprócz 12 metropolii byłoby to jeszcze 21 "mniejszych węzłów", czyli miast liczących od 200-500 tys. mieszkańców.

Zastępca prezydenta Gdańska Wiesław Bielawski powiedział, że model "12 metropolii plus 21 mniejszych węzłów" jest odpowiedzią na raport ministra w kancelarii premiera Michała Boniego "Polska 2030". W jego ocenie raport ten "fantastycznie diagnozuje sytuacje Polski". Pochwalił również zawarty w raporcie model polaryzacyjno-dyfuzyjnego rozwoju naszego kraju.

Były wiceprezydent Łodzi i były sekretarz UMP Włodzimierz Tomaszewski podkreślił z kolei, że ustrój metropolitalny powinien być końcowym etapem zmian ustrojowych w Polsce. "Jeżeli tak się nie stanie, zaczniemy się cofać w rozwoju" - ocenił.

Prezydencki minister Olgierd Dziekoński przekazał prezydentom miast z UMP zaproszenie od Bronisława Komorowskiego na spotkanie w "nieodległym terminie", "aby omówić kwestie dotyczące spraw ustrojowych i tego jak ma wyglądać kształt ustrojowy Unii".

Jak mówił, "zamiarem i oczekiwaniem prezydenta jest, aby w lutym/marcu przyszłego roku można było złożyć do parlamentu projekt zmian ustaw, dotyczących kwestii ustrojowych samorządu terytorialnego". Dziekoński wyjaśnił, że chodzi m.in. o propozycje odnoszące się do problematyki wyborczej - wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w jednostkach samorządu - jak również kwestii podatkowych.

Poinformował, że podczas spotkania z prezydentami 12 metropolii prezydent osobiście uhonoruje odznaczeniami państwowymi tych prezydentów miast, o których odznaczenie wystąpiła UMP. Podczas konferencji wręczono w imieniu prezydenta odznaczenia kilkunastu działaczom samorządowym, o których odznaczenie wnioskowała UMP.

Projekt ustawy aglomeracyjnej, która miała regulować funkcjonowanie metropolii w całym kraju, już prawie dwa lata temu utknął w martwym punkcie. Propozycję przygotowało MSWiA, ale nie udało się jej nawet zaopiniować przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Jedną z kości niezgody była kwestia dotycząca tego, jakie obszary mogą być uznane za metropolię.

Unia Metropolii Polskich powstała w 1990 roku z inicjatywy prezydentów Gdańska, Krakowa, Poznania, Warszawy i Wrocławia. Celem organizacji jest włączenie metropolii Polski w sieć metropolii Unii Europejskiej.

Początkowo UMP działała w formie konwentu prezydentów miast. W 1993 r. organizacja zarejestrowała się jako fundacja miast i została jednym z inicjatorów utworzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, której stronę samorządową współtworzy razem z Unią Miasteczek Polskich, Związkiem Miast Polskich, Związkiem Powiatów Polskich, Związkiem Gmin Wiejskich RP, Związkiem Województw RP.

W UMP współdziałają eksperci oraz najwyższe władze 12 miast: Białegostoku, Bydgoszczy, Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Poznania, Rzeszowa, Szczecina, Warszawy i Wrocławia. Szefem Rady UMP jest prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezesem zarządu - prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.