Krzyż na Giewoncie jest wpisany do rejestru zabytków

Znane górskie drogowskazy - tarcze Blue Shield zostały umieszczone na krzyżu na Giewoncie, który wpisany jest do rejestru zabytków. Jednym z inicjatorów umieszczenia tarcz był starosta tatrzański Piotr Bąk, także przewodnik górski. - Te tablice mają funkcję informacyjno-ochronną. Przypominają, że obiekt jest prawnie chroniony, o czym nie wszyscy wiedzą - mówi Piotr Bąk, starosta tatrzański. - W przeszłości dochodziło do wieszania na krzyżu na Giewoncie flagi LGBT czy plakatu wyborczego jednego z kandydatów na prezydenta.

Oprócz starosty tatrzańskiego w inicjatywę pojawienia się niebieskich tablic na Giewoncie zaangażował się również Tatrzański Park Narodowy, który zabezpiecza teren wokół znanego postumentu. Błękitne Tarcze (Blue Shield) zamontował na krzyżu na Giewoncie Wojciech Michna ze starostwa powiatowego oraz Grzegorz Lorek, przedstawiciel Tatrzańskiego Parku Narodowego. Konstrukcję mocowania tabliczek ochronnych wykonał Stefan Michna.

Krzyż na Giewoncie jest zarejestrowany jako zabytek w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie od sierpnia 2007 roku. Piotr Bąk przypomina, że Błękitna Tarcza stanowi symbol ochrony, który został określony w Konwencji Haskiej, a autorem jej wyglądu jest prof. Jan Zachwatowicz. Krzyż postawili na przełomie XIX i XX w. mieszkańcy Zakopanego z inicjatywy ks. Kazimierza Kaszelewskiego. Z biegiem lat stał się on symbolem wiary okolicznych mieszkańców.

Metalową konstrukcję siedemnastometrowego krzyża wykonano w fabryce Góreckiego w Krakowie. Około 400 elementów konstrukcji dostarczono koleją do Zakopanego, gdzie w lipcu 1901 r. 250 osób, najpierw konnymi furmankami, a następnie na własnych barkach, wniesiono wszystkie potrzebne materiały na szczyt. Po dwóch tygodniach pracy krzyż umocowano w skale. 19 sierpnia 1901 r. w obecności 300 osób ks. Władysław Bandurski, ówczesny kanclerz Kurii Biskupiej w Krakowie, poświęcił efekt góralskiej pracy.

9 marca 1980 r. Jan Paweł II przemawiając w Rzymie do pielgrzymów z Zakopanego powiedział: „Ten krzyż na Giewoncie jest jakby zwieńczeniem wielkiej Świątyni Tatr, Świątyni Podhala, a poniekąd to i Świątyni całej naszej Ojczyzny. Ten krzyż i te świątynie ja noszę w pamięci i w sercu. Nigdy ich już z pamięci i z serca nie stracę, bom tak bardzo wrósł w tę ziemię, w te góry i w tych ludzi”.

Jan Paweł II odwołał się do krzyża na Giewoncie również podczas pielgrzymki do Zakopanego w 1997 r. W 1997 r., w przeddzień wizyty Jana Pawła II, Rada Miasta zmieniła herb miasta - na wizerunek krzyża na Giewoncie, a niżej skrzyżowane klucze św. Piotra - symbol władzy papieskiej.

Na krzyżu na Giewoncie kilka razy wisiały flagi papieskie, m.in. podczas przelotu papieskiego samolotu z Balic do Rzymu w 2002 r. Do tego znanego postumentu co roku we wrześniu wychodzą z pielgrzymką parafianie kościoła św. Krzyża w Zakopanem.