Stałe napięcie, lęk w naturalnych sytuacjach, unikanie codziennych czynności, flashbacki – takie symptomy przeżytej traumy mogą obserwować u uchodźców z Ukrainy goszczący ich Polacy – wskazują psycholodzy.
"Przybywający obecnie do Polski obywatele Ukrainy mogli być świadkami – najczęściej niespodziewanie – bombardowania ich miasta, ostrzeliwania konwoju, śmierci bliskiego sobie człowieka, mogli wiedzieć martwe osoby leżące wokół, doświadczyć gwałtu lub innego przeżycia, które całkowicie wyłączyło im poczucie sprawczości" – podkreśla psychoterapeuta Adrian Drdzeń ze Stowarzyszenia Moc Wsparcia, kierujący Centrum Profilaktyki i Psychoterapii Traumy w Sosnowcu.
W ostatnich dniach związani z centrum polscy i ukraińscy psychoterapeuci przeszli szkolenia z zakresu interwencji kryzysowej i pomocy psychologicznej wobec dzieci i młodzieży w sytuacji uchodźstwa. Prowadzili je psycholodzy z Izraela - Yoav Geva i pochodzący z Ukrainy Alex Galchinsky.
"Powszechnie występujące symptomy przeżytej traumy to napięcie i lęk w naturalnych dla innych osób sytuacjach. Osoby z doświadczeniem traumy są jakby stale na krawędzi, w sytuacji napięcia, nawet w spokojnych, normalnych warunkach. Lęk z kolei powoduje, że ci ludzie mogą unikać codziennych czynności - zwykłych rzeczy, które robili wcześniej - bo mogą one u nich wywoływać reakcje, które przypominają im o traumie lub nawet tylko o odczuciu, jakie im towarzyszyło, kiedy ta straszna rzecz się wydarzyła" – wyjaśnia Yoav Geva.
"Osoby, które przeżyły traumę, mogą mieć też flashbacki – natrętne myśli, które cały czas wracają - czy ta osoba śpi, czy nie. One są jak różowy słoń w pokoju, którego nikt nie widzi, ale on tam ciągle jest. To przypomina sytuację, kiedy na progu naszego domu stoi ktoś, komu nie chcemy pozwolić wejść, ale on cały czas natarczywie puka – tak, że nie można się od tego oderwać. Traumatyczne wspomnienie cały czas towarzyszy i powoduje wszelkiego rodzaju konsekwencje" – dodał.
Osoba z takim doświadczeniem może czuć się samotna i bezsilna. Alex Galchinsky podkreśla, że ważna jest właściwa diagnoza i szybka pomoc psychologa czy psychoterapeuty. "Skutkiem traumy i związanych z nią przeżyć może być nawet agresja, co może być nieprzyjemne dla otoczenia, np. dla Polaków, którzy goszczą uchodźców" – przyznaje.
Yoav Geva zwraca uwagę, że osobom z doświadczeniem traumy można pomóc, tworząc z nimi więź, dając im znać, że się je rozumie i będzie – w miarę swoich możliwości – wspierać i eskortować w procesie radzenia sobie z tymi trudnymi uczuciami. "Nasze przesłanie jest takie: masz moc, żeby to przezwyciężyć" – wskazuje. "Trauma nas nie definiuje. To chwila w naszym życiu, z którą musimy sobie poradzić, z którą będziemy żyli, ale pokonujemy ją, uczymy się akceptować i wzrastamy, wracając do normalności" – przekonuje izraelski psychoterapeuta.
Specjaliści są zgodni, że w tym procesie ważna jest możliwość wyjścia do ludzi i znalezienie sobie zajęcia. "Im szybciej stworzy się uchodźcom możliwość pracy, pójścia do szkoły, tym szybciej przebiega ich aklimatyzacja i adaptacja. Wiele zależy od motywacji, którą wkładam w to, żeby się zaadaptować w nowym środowisku. Jeśli działam, szukam pracy, jest mi łatwiej. Dlatego tak ważne jest, by jak najszybciej aktywować ludzi z Ukrainy" – podkreśla Alex Galchinsky.
Rusza również pilotażowy program przekazywania zasiłków na specjalną kartę płatniczą.
Tornistry trafią do uczniów jednej ze szkół prowadzonych przez misjonarki.
Caritas rozpoczęła zbiórkę na remont Ośrodka dla osób w kryzysie bezdomności w Poznaniu.
"Nikt (nikogo) nie słucha" - powiedział szef sztabu UNFICYP płk Ben Ramsay. "Błąd to kwestia czasu"
Wydarzenie mogło oglądać na ekranach telewizorów ponad 500 milionów ludzi na całym świecie.