Fiskus chce sięgnąć do podziemi

Projekt nowej ustawy reguluje zasady wykonywania prac geologicznych, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz podziemnego składowania odpadów. Projekt dostosowuje polskie prawo do unijnych dyrektyw regulujących warunki udzielania i korzystania z zezwoleń na poszukiwanie, badania i produkcję węglowodorów. Udzielenie koncesji na taką działalność będzie poprzedzone przetargiem.

Jak powiedział w piątek PAP wiceszef sejmowej komisji gospodarki Andrzej Czerwiński (PO), na etapie prac pojawiły się wątpliwości dotyczące przepisów podatkowych. "W związku z tym prezydium Sejmu i kluby podjęły decyzję, aby je jeszcze przeanalizować. Mam nadzieję, że projekt będzie głosowany na kolejnym posiedzeniu Sejmu" - zaznaczył.

Chodzi o kwestię, która w czasie prac w Sejmie była najszerzej dyskutowana - czy dla podziemnych wyrobisk powinno się stosować takie przepisy podatkowe jak dla nieruchomości. Kopalnie uważają opodatkowanie podziemnych wyrobisk za nieuzasadnione, argumentując, że i tak płacą olbrzymie podatki i opłaty na rzecz samorządów, nie licząc kwot na likwidację szkód górniczych. Tymczasem samorządy domagają się od kopalń takiego podatku.

Zgodnie z projektem, w katalogu kopalin, których właścicielem będzie Skarb Państwa, znalazły się węglowodory, węgiel kamienny i brunatny, rudy metali. Pozostałe kopaliny będą objęte własnością gruntową. Na poszukiwania np. wapieni, dolomitów, granitów, bazaltów, piasków i żwirów nie będą wymagane koncesje. Jedynym wymaganym dokumentem ma być decyzja zatwierdzająca projekt robót geologicznych.

Jeśli projekt wejdzie w życie, właściciele nieruchomości będą mogli bez koncesji wydobywać na swoim terenie piasek i żwir (do 10 metrów sześciennych rocznie) na własne potrzeby. Zdaniem rządu, projektowane przepisy pozwolą na ograniczenie nielegalnej eksploatacji kopalin.

Zmienić się ma zasada wypłaty rekompensat za szkody górnicze - obecnie obowiązkowo trzeba naprawić szkodę, choćby poszkodowany tego nie chciał. W nowym prawie będzie można wybrać sposób rekompensaty - czy sprawca ma naprawić szkodę, czy wypłacić odszkodowanie.

Główny geolog kraju - wiceminister środowiska Jacek Jezierski - w czasie prac w Sejmie wskazywał, że w spornych sprawach opodatkowania wyrobisk górniczych sądy przyznawały rację samorządom, ale były też orzeczenia korzystne dla kopalń. Przypominał, że sprawa trafiła do Trybunału Konstytucyjnego, który jeszcze nie wydał orzeczenia, czy wyrobiska górnicze mają być opodatkowane.