65-lecie pracy artystycznej Barbary Krafftówny

"Koncert będzie podróżą po jej wybitnych rolach z pogranicza komedii i groteski. W pełnej melancholii i ironii atmosferze przypomnimy ją jako aktorkę warszawskich kabaretów, piosenkarkę, pełną temperamentu kobietę" - zapowiada teatr. Ma to być zarazem powrót do przebojów polskiej muzyki rozrywkowej, autorstwa m.in. Jeremiego Przybory, Jerzego Wasowskiego, Adama Kreczmara, Jonasza Kofty i Agnieszki Osieckiej.

Na "Tydzień z Barbarą Krafftówną" w Dramatycznym złoży się kilka wydarzeń. Jubileuszowy koncert odbędzie się 18 maja na Dużej Scenie teatru. Wystąpią: Barbara Krafftówna (śpiew), Michał Salamon (instrumenty klawiszowe) i Janusz Sent (fortepian). Zaplanowano także dwa spektakle z udziałem Krafftówny - "Alicja" (przedstawienie będzie prezentowane w dniach 14 i 15 maja) oraz "Peer Gynt. Szkice z dramatu Henryka Ibsena" (21, 22 maja); oba w reżyserii Pawła Miśkiewicza.

Pierwszy - z Krafftówną w roli tytułowej - przygotowano na podstawie powieści Lewisa Carrolla "Alicja w Krainie Czarów" i "Alicja po drugiej stronie lustra" (w tłum. Macieja Słomczyńskiego). W obsadzie znajdą się też m.in. Katarzyna Figura (w roli Czerwonej Królowej), Krzysztof Dracz i Władysław Kowalski. W przedstawieniu "Peer Gynt. Szkice z dramatu Henryka Ibsena" (w tłum. Zbigniewa Krawczykowskiego i Andrzeja Krajewskiego-Boli) Krafftówna wcieli się w rolę Matki. Wystąpią też m.in. Mariusz Benoit, Krzysztof Dracz, Adam Ferency, Katarzyna Figura i Anna Nehrebecka.

82-letnia Barbara Krafftówna - niezapomniana Felicja z "Jak być kochaną" Wojciecha Jerzego Hasa, energiczna Honorata z "Czterech pancernych i psa", wykonawczyni piosenek kabaretowych, w tym "Przeklnę cię" z kabaretu Starszych Panów - wciąż jest bardzo aktywna zawodowo.

W ostatnich latach można ją było zobaczyć m.in. w dwóch polskich filmach: "Rysiu" Stanisława Tyma (w roli "wicehrabiny") i "Ostatniej akcji" Michała Rogalskiego (2009, jako członkinię walecznego "oddziału" utworzonego przez emerytów, byłych powstańców warszawskich). 13 maja na ekrany trafi nowa komedia z jej udziałem, "Milion dolarów" Janusza Kondratiuka.

W wywiadzie dla PAP w 2008 r., pytana, skąd czerpie życiową energię i optymizm, Krafftówna tłumaczyła: "Jestem bardzo chciwa i głodna wszelkich radości. Są nam one tak bardzo potrzebne, jak woda i jak chleb. W końcu śmiechem da się zabliźnić rany". Jak powiedziała, optymizm bierze "z samej siebie". "Nikt ci tak nie może pomóc, jak sam sobie nie pomożesz. Moja mama uczyła mnie, że jeśli mam jakieś kłopoty i zmartwienia, to dzielę się nimi z najbliższymi, szukam rady, pomocy. Natomiast nie wynoszę tego na zewnątrz, bo ludzie mają własne problemy i własne zmartwienia, i nie należy jeszcze obciążać ich cudzymi".

Urodziła się 5 grudnia 1928 r. w Warszawie. Już w czasie wojny uczyła się tańca i pantomimy, uczęszczała na zajęcia konspiracyjnego Studia Dramatycznego Iwa Galla. W 1945 r. na nowo podjęła naukę w Studiu, które po wojnie działało przy Teatrze Starym w Krakowie. W 1946 r. wyjechała, razem z grupą uczniów Studia, do Gdyni, gdzie Gall objął dyrekcję Teatru Wybrzeże. Debiutowała tam w listopadzie 1946 r. rolą Rybaczki w "Homerze i orchidei", sztuce Tadeusza Gajcego. W 1947 r. zdała eksternistyczny egzamin aktorski.

Potem występowała kolejno w teatrach: Jaracza w Łodzi (1949-50), Dramatycznym we Wrocławiu (1950-53, 1957-64, 1981-82), w teatrach warszawskich: Nowej Warszawy (1953-56), Komedia (1956-57), Narodowym (1964-69), Syrena (1969) i Współczesnym (1981-82). Grała też w stołecznym Teatrze Dramatycznym (1957-64, 1981-82), np. w sztukach: Witolda Gombrowicza ("Iwona, księżniczka Burgunda"), Bertolta Brechta ("Pan Puntila i jego sługa Matti" w reż. Konrada Swinarskiego), Witkacego ("W małym dworku") i Sławomira Mrożka ("Indyk").

W 1953 r. Barbara Krafftówna zadebiutowała w kinie - rolą u Jana Rybkowskiego i Jana Fethke, w "Sprawie do załatwienia". Swoje najlepsze filmowe role wykreowała u Wojciecha Jerzego Hasa - zagrała m.in. pełną liryzmu barmankę Zosię w "Złocie" (1961), wyniosłą i władczą postać pięknej Camilli de Tormez w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" (1964) i skromną postać Jadwigi w "Szyfrach" (1966). Za najwybitniejszą rolę Krafftówny uważa się postać aktorki Felicji, którą stworzyła w filmie Hasa "Jak być kochaną" (1962). Ten ostatni obraz przyniósł jej w 1963 r. nagrodę za wybitną kreację aktorską na festiwalu w San Francisco.

"Rola Felicji w wykonaniu Barbary Krafftówny została okrzyknięta jedną z największych kreacji kobiecych w dziejach polskiego filmu" - napisano na portalu łódzkiej szkoły filmowej, filmpolski.pl. "Aktorka świetnie oddała skomplikowaną i niebanalną osobowość swojej bohaterki. Mistrzowsko ukazała często sprzeczne uczucia, kierujące jej postępowaniem. Wiarygodnie nakreśliła ewolucję duchową dziewczyny, którą bolesne doświadczenia nauczyły gorzkiej, życiowej mądrości" - przypomniano.

Inne role filmowe Krafftówny to m.in.: Zofia Karpińska u Leonarda Buczkowskiego w "Deszczowym lipcu" (1957), Stefka u Andrzeja Wajdy w "Popiele i diamencie" (1958), u Kazimierza Kutza - Niura w "Nikt nie woła" (1960).

Krafftówna występowała także w serialach. Dużą popularność przyniosła jej np. rola Honoraty - żywiołowej dziewczyny z Koniakowa, którą aktorka zagrała u Konrada Nałęckiego w serialu "Czterej pancerni i pies". U Pawła Komorowskiego wystąpiła jako pani Makowiecka, siostra Wołodyjowskiego w "Przygodach pana Michała".

Krafftówna ma jeszcze jedną pasję - kabaret. Występowała u Jana Pietrzaka w kabarecie "Pod Egidą" i w "Kabarecie Starszych Panów". Charakterystyczny głos pozwalał jej na różnorodną interpretację materiału muzycznego: od żartobliwego songu "W czasie deszczu dzieci się nudzą" przez liryczne "Zakochałam się w czwartek przypadkiem" po operetkowe, niezapomniane, "Przeklnę cię".

"Przeklnę Cię i Twoje wiarołomstwo, Przeklnę Cię i Twoje z nią potomstwo, Przeklnę Cię i już się nie ochronisz, w Paryżu, w Bolonii, przekleństwo me gonić będzie Cię, Przeklnę Cie, Przeklnę Cię..." - śpiewała, w duecie z Bohdanem Łazuką.

W 1983 r. wyjechała do Los Angeles na zaproszenie Leonidasa Ossetyńskiego, aktora i reżysera mieszkającego na stałe w USA. Zagrała tam w "Matce" Witkacego. Za tę rolę - zagraną w języku angielskim - otrzymała nagrodę prestiżowego miesięcznika "The Drama Logue". W Stanach Zjednoczonych mieszkała do 1998 r. Pod koniec lat 90. wróciła do Polski. W 2008 r., w dniu jej 80. urodzin, w warszawskim Teatrze Na Woli odbyła się premiera sztuki "Oczy Brigitte Bardot", którą Remigiusz Grzela napisał specjalnie dla Krafftówny. Aktorka zagrała w niej 108-letnią staruszkę, która "nigdy nie przestała marzyć".

Krafftówna jest laureatką bardzo wielu nagród i wyróżnień. W 1964 r. zajęła pierwsze miejsce w plebiscycie "Kuriera Polskiego" na najpopularniejszą aktorkę polskiego ekranu. W 2006 r. otrzymała Złoty Medal Gloria Artis za zasługi dla polskiej kultury. W 2007 r. zdobyła tytuł Mistrza Mowy Polskiej.