Zbiornik Racibórz Dolny wypełniony w 80 proc.

Do godz. 12 we wtorek zbiornik Racibórz Dolny zgromadził 147,9 mln m sześc. wody, co stanowi ok. 80 proc. jego pojemności - przekazały Wody Polskie. Zgodnie z prognozami dopływ do niego będzie malał; zbiornik przechwycił falę wezbraniową na Odrze.

Według najnowszego wskazania wodowskazu w przygranicznych Chałupkach powyżej zbiornika Racibórz Dolny, poziom wód Odry o godz. 10.40. wynosił tam 572 cm, podczas gdy o godz. 7. były to 604 cm. W niedzielę wskazanie sięgnęło 714 cm, przy stanie alarmowym 420 cm.

Na sąsiednim wodowskazie Olza na Odrze, również powyżej zbiornika Racibórz Dolny, przed polderem Buków, wody o godz. 7., zarówno jak i 10.40., było 870 cm. Najwyższy stan, 981 cm, zmierzono tam w poniedziałek nad ranem. Stan alarmowy w tym miejscu to 600 cm.

Na wodowskazie na Odrze w Raciborzu Miedoni, poniżej zbiornika Racibórz Dolny, tendencja we wtorek do południa była lekko rosnąca. O godz. 10.40 tamtejszy wodowskaz pokazał 800 cm; o godz. 7. były to 792 cm. W niedzielę poziom wód oscylował w tym miejscu ok. 700-750 cm - przy stanie alarmowym 600 cm.

Jak przekazała PAP rzeczniczka Wód Polskich, Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach Linda Hofman, o godz. 12. w zbiorniku Racibórz Dolny było 147,9 mln m sześc. wody, co oznacza wypełnienie go w ok. 80 proc. pojemności. O godz. 9 wartość ta wynosiła 147 mln m sześc., a o godz. 5 - 144 mln m sześc.

Rzeczniczka gliwickiego RZGW zaznaczyła, że zgodnie z prognozami hydro-meteorologicznymi oraz odczytami wodowskazów dopływ do zbiornika będzie malał. "Zbiornik przechwycił falę wezbraniową i piętrzy ją w sposób zgodny z instrukcją gospodarowania wodą" - podkreśliła Hofman.

Wcześniej pracownicy RZGW i służb kryzysowych informowali, że w czasie nocnego dozoru pracownicy Wód Polskich stwierdzili konieczność interwencji służb, związaną ze zlokalizowaniem wysięku w przedpolu zbiornika. Przebicie hydrauliczne stwierdzono o godz. 23.10. w rowie opaskowym ok. 250 metrów od budowli przelewowo-spustowej.

Zgodnie z sugestią specjalistów Wód Polskich wojewoda śląski szybko zadysponował w miejsce akcji 100 żołnierzy WOT z Gliwic oraz odpowiedni sprzęt. Wykorzystując geowłókninę i wypełnione bigbagi do rana uszczelniono miejsce wysięku, aby woda nie wypłukiwała materiału spod tamy zbiornika.

Okazało się, że woda pod wysokim ciśnieniem - wobec wysokiego spiętrzenia w zbiorniku - najprawdopodobniej przedostała się pod tamą w miejscu dawnego, zasypanego przed laty, starorzecza Odry. Odtąd nie stwierdzono innych nieprawidłowości, odpowiednio pracują urządzenia wlotowe i upustowe.

Zbiornik jest stale uważnie dozorowany (m.in. jeszcze w nocy pod kątem innych ew. wysięków okolice jego zapór patrolowali żołnierze WOT). "Należy pamiętać, że zbiornik Racibórz Dolny w tej skali pracuje po raz pierwszy. Nie było dotąd możliwości sprawdzenia go pod tym kątem" - podkreśliła Hofman.

Zbiornik Racibórz Dolny o projektowej pojemności 185 mln m sześc. od niedzieli rano jest napełniany, aby przejąć nadmiar wód napływających Odrą. W poniedziałek po południu wizytował go szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Jacek Siewiera, który mówił, że w nadchodzących godzinach spodziewany jest tam napływ wody 1,2-1,3 tys. m sześc. na sekundę przy upuście na poziomie ok. 850 m sześc. na sekundę.

Siewiera uściślił, że do pełnego napełnienia zbiornika potrzeba by dwóch dni napływu wody na poziomie 1,2 tys. m sześc. na sekundę; tymczasem napływ na tym poziomie spodziewany jest do wtorkowego popołudnia.

W niedzielę prezes Wód Polskich Joanna Kopczyńska sygnalizowała, że planowane jest wypełnienie zbiornika Racibórz Dolny do 166 mln m sześć. wody.

Budowę suchego zbiornika w Raciborzu ukończono na przełomie maja i czerwca 2020 r. Zajmuje on powierzchnię 26 km kw., a jego projektowa pojemność wynosi 185 mln m sześc. Długość zapór zbiornika wynosi ponad 20 km. Koszt inwestycji dofinansowanej ze środków Unii Europejskiej, Banku Światowego, Banku Rozwoju Rady Europy oraz budżetu Państwa wyniósł ok. 2 mld zł.

Zbiornik po raz pierwszy piętrzył wodę już w październiku 2020 r. Ze zbiornikiem Racibórz współpracuje położony powyżej polder Buków, którego pojemność powodziowa sięga 57 mln m sześć. W części niesterowalnej rozpoczął on spiętrzanie wody w sobotę.

We wtorek po południu służby RZGW Gliwice przekazały m.in., że w gotowości do przyjęcia nadmiaru wód Odry czeka Polder Żelazna w Opolu.