Półtora wieku dogamtu o Niepoakalanym Poczęciu NMP

"Dzięki cudownemu działaniu Boga Maryja, poczęta w łonie swojej matki, św. Anny, została zachowana od grzechu pierworodnego i jego skutków" - tak brzmi istota tego dogmatu. Według wiary katolickiej każdy człowiek przychodzący na świat jest naznaczony grzechem pierworodnym. Grzech ten jest "przenoszony" wraz z przekazywaniem natury ludzkiej od czasu upadku pierwszych rodziców. Grzech pierworodny jest stanem, w jakim rozpoczyna się życie człowieka od momentu jego poczęcia. Z grzechu pierworodnego uwalnia człowieka dopiero chrzest święty. Pozostają jednak jego skutki: głupota, osłabienie woli, nieuporządkowanie emocji. Bożą odpowiedzią na grzech pierworodny jest posłanie na świat Syna Bożego. Przez Niego dokonało się odkupienie grzechów i zbawienie. Jednak Maryja doznaje tego wybawienia wcześniej. Na mocy łaski uprzedzającej zbawienie przyniesione przez Chrystusa Maryja jest uświęcona od samego początku jej życia. Niepokalane poczęcie sprawiło, że Maryja została zachowana od grzechu i jego skutków. Pismo św. nazywa ją "pełną łaski" (Łk 1,28). Bóg w ten sposób przygotował Maryję na Matkę Syna Bożego. Niepokalane poczęcie obok aspektu negatywnego - czyli zachowania od grzechu, zawiera także wymiar pozytywny. Wyraża szczególną bliskość Maryi z Bogiem, całkowite zawierzenie Bogu, wewnętrzną harmonię i pełnię człowieczeństwa. Jest również świadectwem, jak wielkie rzeczy Bóg może zdziałać w człowieku, i jakie ma plany wobec każdego: doprowadzić do pełni człowieczeństwa i świętości. Należy wyraźnie rozróżnić niepokalane poczęcie Maryi od dziewiczego poczęcia Chrystusa. Wolne od skażenia grzechem pierworodnym poczęcie Maryi, dokonali oboje rodzice. Tradycja przekazuje ich imiona: Anna i Joachim. Jezus Chrystus został poczęty, jak mówi Ewangelia, z Ducha Świętego, w sposób dziewiczy, bez udziału mężczyzny. Ponieważ Jego Matka Maryja była wolna od grzechu i jego skutków, sam Zbawiciel narodził się z nieskażoną natura ludzką. Pismo św. mówi, że był do nas podobny we wszystkim, oprócz grzechu. Wiara w niepokalane poczęcie Najświętszej Maryi Panny ma wielowiekową tradycję. Teologiczny spór na ten temat toczył się już od pierwszych wieków. Za uznaniem niezwykłego przywileju Maryi opowiadali się już św. Justyn (100-167), św. Ireneusz (ok. 140-200), a zwłaszcza św. Augustyn (354-430). Natomiast przeciwny temu był w późniejszym czasie m.in. św. Tomasz z Akwinu (1224-1274). Szkoła dominikańska nie mogła pogodzić koncepcji niepokalanego poczęcia z augustyńską doktryną o grzechu pierworodnym. W XV stuleciu istniały już pierwsze orzeczenia Kościoła na temat niepokalanego poczęcia, choć nie miały one jeszcze rangi dogmatu. W 1617 r. papież Paweł IV zakazał wygłaszania publicznie opinii sprzecznych z wiarą w niepokalane poczęcie. W 1661 r. na prośbę króla Hiszpanii Filipa IV papież Aleksander VII wydał bullę, w której streszcza dzieje kultu niepokalanego poczęcia używając tam słów, które Pius IX powtórzył w swojej formule dogmatycznej. Papież Klemens XI ustanowił w 1708 r. dzień 8 grudnia świętem obowiązującym w całym Kościele powszechnym. Wreszcie 8 grudnia 1854 r. Pius IX ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Kościół uznaje objawienia w Lourdes z 1858 r. jako potwierdzenie przez Matkę Bożą ogłoszonego 4 lata wcześniej dogmatu. Dogmat jest sformułowaną na sposób ludzki (a zatem ograniczony niedoskonałością człowieka) bardzo ważną prawdą wiary. Wynika z Bożego objawienia, czyli Pisma świętego i Tradycji. Dogmat uroczyście ogłasza Urząd Nauczycielski Kościoła. Szczególną formułę nabiera przez uroczyste ogłoszenie przez papieża. Niektóre z podstawowych dogmatów wiary chrześcijańskiej nie zostały nigdy w specjalny sposób ogłoszone, ale są niezmiennie przekazywane w nauczaniu papieży i soborów (np. prawda o Trójcy Świętej). Dogmaty są niezmienne, jednak w Kościele następuje proces ich coraz głębszego rozumienia. Na tym polega tzw. rozwój doktryny. Boża prawda pozostaje w dogmacie ujęta na sposób ludzki - język, zespół pojęć. Św. Tomasz z Akwinu naucza, iż dogmat ujmuje prawdę, która przekracza zdolność naszego poznania i pojęciowania. Ukazuje prawdę, która nie jest w ten sposób wyczerpana, ale do poznania której dążymy. Jak dotąd ostatni dogmat ogłosił w 1950 r. papież Pius XII. Zawarty on jest w konstytucji apostolskiej "Munificentissimus Deus" i głosi, że Maryja została wzięta do nieba z ciałem i duszą. • Więcej na ten temat