Gdzie jesteśmy jako Kościół?

Jeśli lekarz będzie się upierał, że zabiegi są konieczne - wtedy mielibyśmy do czynienia z uporczywą terapią. Jeśli lekarz mówi, że leczenie w ogóle nie ma sensu - wtedy zbliża się do granicy eutanazji. Ale trzeba zaznaczyć, że takie czynności jak podawanie pożywienia i wody nie należą do obszaru eutanazji ani uporczywej terapii. Jeśli one tu się nie mieszczą, to tym bardziej oddychanie! Ani podawanie pożywienia i wody, ani oddychanie nie stanowią więc same w sobie uporczywej terapii. Jednak gdy dokonuje się to za pomocą aparatury, przy której zastosowaniu chory mimo wszystko odczuwa wielki ból, zaś gdyby tę aparaturę odłączono, zmarłby - to można by to mimo wszystko zakwalifikować jako uporczywą terapię. Granica jest tu bardzo trudna do uchwycenia. - Ale chory może odmówić leczenia? - To pytanie łączy przypadek Piergiorgio Welby'ego z przypadkiem chorego z Polski. Czy pacjent może odrzucić pewne działania medyczne? Jeśli zabieg medyczny jest uporczywą terapią, pacjent ma prawo go odrzucić. Jeśli natomiast pomaga, daje nadzieję na wyleczenie, wtedy pacjent nie może go odrzucić, ponieważ staje wtedy w opozycji do piątego przykazania: "Nie zabijaj!". W odniesieniu do samej medycyny paliatywnej można powiedzieć, że jej celem jest umożliwienie pacjentowi tego, aby mógł przeżyć w sposób najbardziej godny moment swojej śmierci, moment odejścia z tego świata - tak żeby to mógł uczynić w sposób jak najbardziej świadomy, wiedząc, że to jest najważniejszy moment jego życia. Czasem ból jest tak wielki, że pacjent nie może uczynić w sposób świadomy przejścia z tego świata do innego. Ten ból przeszkadza. Wtedy można stosować środki łagodzące ból. Chciałbym zaznaczyć, że opieka paliatywna bynajmniej nie odnosi się tylko do płaszczyzny fizycznej. Takie działania są oczywiście bardzo ważne, ale trzeba też dostrzec inną płaszczyznę: uczuciową, wewnętrzną. Możemy także mówić o wymiarze rodzinnym, społecznym - o towarzyszeniu terminalnie choremu, umierającemu przez osoby, które są blisko chorego i pomagają mu w tym najtrudniejszym momencie jego życia. Wreszcie w sposób specjalny należałoby powiedzieć o tym, że obok tych wszystkich działań medycznych potrzebna jest również opieka duchowa. Dla ludzi wierzących, katolików, największe znaczenie mają sakramenty święte. Wiatyk to coś więcej niż opieka paliatywna, to maksimum. - W swoim wniosku do sądu pan Świtaj pisze, że chce zostać odłączony od respiratora, gdy umrze jedno z jego rodziców, gdyż - jak uzasadnia - drugie nie poradzi sobie z opieką. Skarży się też, że władze nie odpowiadają na jego listy, że zamiast zwiększyć, zmniejszono mu pakiet świadczeń pielęgnacyjnych. Kto poza rodziną jest odpowiedzialny za tego chorego? Czy ta sytuacja nie jest owocem naszej społecznej obojętności? Czy to nie jest problem całego Narodu? - A czy to nie jest też problem Kościoła? Być może brakuje opieki ze strony Kościoła, może ten człowiek czuje się w tym wszystkim sam, opuszczony. Gdzie są księża, gdzie są siostry zakonne, gdzie są wolontariusze? Gdzie jesteśmy jako wspólnota Kościoła? Rozumiem, że istniejący system ochrony zdrowia ma wiele luk i nie jest w stanie zaradzić wszystkim potrzebom pacjentów ani za wszystko zapłacić. Musimy jako chrześcijanie odkryć na nowo Ewangelię i zaproszenie Chrystusa: "Byłem chory, a przyszliście do mnie" - a więc byliście ze mną, odwiedziliście mnie. Ten konkretny przypadek to zatem apel do współbraci katolików, aby znaleźć możliwości, czas i być przy tym młodym mężczyźnie. A także po prostu otoczyć go modlitwą. Macie wielu świętych w Polsce, można śmiało polecać tego chorego ich wstawiennictwu. rozmawiała Jolanta Tomczak z włoskiego tłumaczył ks. Dariusz Giers.