Rękopis z Supraśla na liście UNESCO

Manuskrypt został napisany na wyprawionych owczych skórach około 1014 roku w jednym z klasztorów w okolicy Presławia, stolicy ówczesnego państwa bułgarskiego. Na treść księgi składają się 24 żywoty świętych i kazania według tekstów Jana Chryzostoma, Bazylego Wielkiego, patriarchy Focjusza i Epifaniusza z Cypru. Do Polski trafił w XVI wieku. Zapomniany przez kilka stuleci, przechowywany był w supraskim monasterze, gdzie w 1823 roku odkrył go ksiądz profesor Michał Bobrowski. Potem kodeks został wywieziony z Supraśla i podzielony na trzy części. Dziś 16 kart znajduje się w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu, 118 kart w Bibliotece Uniwersyteckiej w Lubljanie (Słowenia) i 151 kart w Bibliotece Narodowej w Warszawie, w zbiorach Biblioteki Ordynacji Zamojskiej. Polska część kodeksu, którą wywieziono do Niemiec w latach wojny i przez długi czas uważano za zaginioną, odnalazła się dopiero w 1962 roku w USA. Anonimowy sprzedawca zaoferował jej kupno Uniwersytetowi Harvarda. Amerykańscy bibliotekarze znaleźli jednak sponsora, który rękopis nabył i przekazał ambasadzie polskiej. W lipcu 1968 roku "Kodeks supraski" przypłynął statkiem "Batory" do Polski. Supraski manuskrypt to drugi po rękopisach Fryderyka Chopina obiekt ze zbiorów Biblioteki Narodowej, znajdujący się na światowej liście UNESCO. Na Listę Pamięci Świata wpisano teraz także Archiwum Komisji Edukacji Narodowej.