Po 18. Forum Szkół Katolickich

Dobiegające końca trzydniowe spotkanie, które rozpoczęło się 29 listopada, było okazją do refleksji nad wyzwaniami dla wychowania w Europie i Polsce. Forum było również sposobnością do przypomnienia o potrzebie troski o narodową tożsamość. Mówiąc o miejscu Polski w Europie jako wyzwaniu dla wychowania prof. Katarzyna Olbrycht z Uniwersytetu Śląskiego zauważyła, że jednym z najpilniejszych zadań jest dziś przygotowanie Europejczyków do życia w sytuacji wzrastającej wielokulturowości Europy. Chodzi o uświadomienie, że funkcjonowanie podmiotowe każdego Polaka, ale także społeczeństwa polskiego w Unii Europejskiej, wymaga określonych kompetencji - językowych, cywilizacyjnych, społecznych, kulturowych, że jest to warunek partnerskich kontaktów z mieszkańcami Europy, normalnego podróżowania, efektywnego kształcenia się w innych krajach, poszukiwania w nich pracy dającej satysfakcję, poczucie stabilności i bezpieczeństwa. Zdaniem prof. Olbrycht, ważnym wyzwaniem jest też budzenie świadomości własnej podmiotowości i godności, a także podmiotowości i godności innych - jednostek i narodów, wymagającej szacunku i zrozumienia. Prelegentka podkreśliła, że w duchu nauczania Jana Pawła II podstawowym wyzwaniem dla współczesnego wychowania jest budowanie tożsamości poszczególnych ludzi i wspólnot na podstawie tego kim są i kim chcą być, a nie, mimo presji dzisiejszej kultury, jedynie, bądź głównie na podstawie tego co mają i co pragnęliby mieć. O. prof. Leon Dyczewski z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przedstawiając temat: "Rodzina u podstaw kształtowania postawy patriotycznej" zauważył, że rodzina ma nadal właściwości kulturotwórcze, nadal przekazuje wartość patriotyzmu i kształtuje postawę patriotyczną, tylko czyni to w nieco mniejszym zakresie i w inny sposób niż dawniej. Powiedział, że powiązanie patriotyzmu ojczyźnianego z rodzinnym jest szczególnie widoczne w sytuacji utraty państwowości lub emigracji, kiedy przychodzi żyć w obcym państwie. W jednym i drugim przypadku, kiedy brakuje instytucji wspierających patriotyzm ojczyźniany lub ich działalność jest mocno ograniczona czy kontrolowana wówczas to właśnie w rodzinie kultywuje się i przekazuje dziedzictwo kulturowe kraju, tęskni się za nim i na różne sposoby się je utrwala i pomnaża. O. profesor zauważył, że biorąc pod uwagę fakt, że media coraz bardziej stają się ponadnarodowe i globalne, ciężar kształtowania postawy patriotycznej i ukazywanie patriotyzmu jako szczególnie cennej wartości w dzisiejszych procesach globalizacji spoczywa przede wszystkim na rodzinie.