Więcej optymizmu

 „Kościół jest Europą, Europa jest Kościołem” pisał w 1920 r. Hilaire Belloc. Nieskromny triumfalizm tych myśli już niedzisiejszy. Bo choć statystycznie Kościół w Polsce jeszcze jakoś się trzyma to jego europejskie notowania spadają. Jak reagować? Owszem, można podnieść larum iż świat odchodzi od Chrystusa – wielokrotnie słyszałem narzekające wynurzenia „świadków nadziei”, których los rzucił na Zachód - a w obrębie konfesji „pochylać się” nad statystykami. Ludzie są rozmiłowani w liczbach, zauważył Saint-Exupery, więc i statystyki być muszą.

 

Można też spojrzeć optymistyczniej. Z nadzieją, a czemu i nie z przymrużeniem oka? Przypomina tu się historia psa, którą w swej autobiografii przytacza Olivier Clement. Otóż pewna dama tak długo karmiła pupila słodyczami, aż ten stracił apetyt. Wtedy ubogi wieśniak zaoferował się wyleczyć psa. Dość drastycznie - wrzucił zwierzę do pustej studni, by „zakosztowało” głodu. Po tygodniu oddał psa właścicielce – znacznie chudszego – ale w rzeczy samej zdrowego. Tyle gwoli „chrześcijańskiej” Europy.

 

A jak rzecz ma się z chrześcijaństwem w ujęciu globalnym? Ciekawe prognozy przedstawia tu Philip Jenkins, profesor Pensylwania State Univeristy w opracowaniu „Chrześcijaństwo przyszłości”, wydanym w Polsce przez Verbinum. Jego zdaniem chrześcijaństwo czeka światowy boom, „ale znacząca większość wierzących nie będzie ani biała, ani europejska”.

 

Przyczyna jest prozaiczna: niski przyrost naturalny w Europie. I tak do roku 2025 liczba chrześcijan w Europie może sięgnąć zaledwie 20 procent, ale w tym samym czasie podwoi się ona w Afryce, gdzie co roku przybywa ok. 2,36 procent chrześcijan.

 

 

Żonglując danymi, opracowanymi przez Centrum Studiów nad Globalnym Chrześcijaństwem, warto zauważyć, że w roku 2005 r. na świecie żyło ok. 2,1 miliarda chrześcijan (różnych wyznań), z czego 531 milionów stanowili Europejczycy. Ale już za Europą jest Ameryka Łacińska z 511 mln chrześcijan, w Afryce ich ok. 389 mln, w Azji to 344 mln, 226 mln chrześcijan to mieszkańcy Ameryki Północnej.

 

„To Afryka i Ameryka Łacińska będą rywalizowały o tytuł najbardziej chrześcijańskiego kontynentu. Wkrótce wyrażenie „biały chrześcijanin" może brzmieć jak kuriozalny oksymoron, wywołujący lekkie zdziwienie, tak jak „szwedzki buddysta". Tacy ludzie istnieją, ale jest w tym pewna ekscentryczność” zauważa z przekąsem Jenkins i dodaje: „Żaden Kościół ani religia nie mają zagwarantowanego miejsca w żadnym kraju”.

 

Czy to powód aby rwać szaty? Kościół nie jest Europą, ani Europa Kościołem. „Chrześcijaństwo dopiero się zaczyna” mówił prawosławny duchowny Aleksander Mień. Dynamiczny przyrost wyznawców Chrystusa w krajach Trzeciego Świata jakby potwierdzał profetyczny wydźwięk jego słów. W Europie szkołą żywej wiary są małe, niejednokrotnie ekumeniczne wspólnoty. I czego więcej potrzeba? Przecież Chrystus zmartwychwstał.