Prewencja nadużyć podczas ŚDM

Postuluje w nich m.in. by, w każdym większym zespole odpowiedzialnych za organizację Dni w Diecezjach lub spotkań organizowanych przez zakony wyznaczyć tzw. osobę zaufania, do której będzie można zgłaszać, w razie potrzeby, sygnały o ewentualnych niepokojących zachowaniach. Eksperci COD zwracają uwagę, że mianowanie takiej osoby zaufania jest standardem dla organizatorów przyjazdu na ŚDM grup młodzieży z krajów języka angielskiego, niemieckiego i hiszpańskiego. Chcą oni nawiązać współpracę ze swoimi odpowiednikami po stronie polskiej, odpowiedzialnymi za prewencję nadużyć.

Propozycje działań w zakresie ochrony młodych przed wykorzystaniem seksualnym w ramach organizacji i przeprowadzania imprez przewidzianych w różnych fazach ŚDM nie wynikają z podejrzliwości wobec naszego kraju lub wobec osób świeckich czy duchownych zaangażowanych w ŚDM, tylko z doświadczenia, że imprezy masowe przyciągają osoby problematyczne. - wyjaśnia Centrum Ochrony Dziecka. Przypomina również, że nie każde zachowanie przyjęte u nas jako „normalne” będzie tak samo odbierane przez osoby pochodzące z innej kultury i nie każde zachowanie uczestników ŚDM będzie przez nas odbierane jako odpowiednie. Może to być źródłem nieporozumień lub podejrzeń o przekroczenie granic intymności. Konieczne jest uświadomienie tej różnicy wszystkim osobom odpowiedzialnym po stronie polskiej. W razie wątpliwości lepszy jest dystans niż nadmiar gestów.

Poniżej publikujemy propozycje działań w zakresie ochrony młodych. Być może dla wielu to "oczywiste oczywistości", nie wolno jednak w wirze przygotowań o nich zapomnieć. 

W załączniku do pobrania pełny dokument oraz deklaracja wolontariusza:

I. DZIAŁANIA WSTĘPNE

1. Propozycje działań w zakresie ochrony młodych przed wykorzystaniem seksualnym w ramach organizacji i przeprowadzania imprez przewidzianych w różnych fazach ŚDM nie wynikają z podejrzliwości wobec naszego kraju lub wobec osób świeckich czy duchownych zaangażowanych w ŚDM, tylko z doświadczenia, że imprezy masowe przyciągają osoby problematyczne. Z doświadczeń organizatorów poprzednich ŚDM wiadomo, że uzasadnione były obawy o bezpieczeństwo miejsc noclegowych, zbiorowych pryszniców zagrożonych np. podglądaniem lub ekshibicjonizmem.

2. Sprawdzić miejsca noclegowe:
a. Jeśli nocleg jest u osób prywatnych – upewnić się, czy jest, rekomendacja proboszcza
b. Jeśli nocleg jest w szkołach lub innych miejscach – sprawdzić jak „zabezpieczone” są te miejsca pod kątem dyskrecji toalet, natrysków, sypialni.

3. W każdym większym zespole odpowiedzialnych w diecezji/zakonie za organizację różnych momentów ŚDM wyznaczyć jedną osobę na „osobę zaufania”, lepiej wprowadzoną w problematykę możliwych zagrożeń i prewencji. Ta osoba powinna zostać przedstawiona wszystkim odpowiedzialnym za różne aspekty organizacji i wolontariuszom, by wszyscy wiedzieli do kogo zgłosić ewentualnie zaobserwowane sygnały o niewłaściwych zachowaniach. Należy się spodziewać, że wśród organizatorów wielu grup przybywających na ŚDM, zwłaszcza z krajów języka angielskiego, niemieckiego i hiszpańskiego, będą wyznaczone „osoby zaufania”, które są w stanie przedstawić ich oczekiwania odnośnie współpracy w zakresie ochrony młodych, ich wrażliwość i standardy postępowania. „Osoby zaufania” ze strony gości i gospodarzy powinny nawiązać ze sobą kontakt, poznać się i uzgodnić wspólną linię postępowania.

4. Uświadomić wolontariuszom i kapłanom istnienie różnic kulturowych wśród młodzieży uczestniczącej w ŚDM. Te różnice przejawiają się również w gestach, w tym co, zwykło się określać jako mowę /komunikację pozawerbalną. Nie każde zachowanie przyjęte u nas jako „normalne” będzie tak samo odbierane przez osoby pochodzące z innej kultury i nie każde zachowanie uczestników ŚDM będzie przez nas odbierane jako odpowiednie. Może to być źródłem nieporozumień lub podejrzeń o przekroczenie granic intymności. Jeśli organizatorzy mają kontakt z odpowiedzialnymi za grupę, którą przyjmują powinni ich zapytać odnośnie ich zwyczajów i wrażliwości dotyczącej gestów. W oparciu o taki wywiad można odpowiednio pouczyć własnych współpracowników.

5. Do niniejszych wskazań dołączona jest również deklaracja zobowiązania do przestrzegania zasad ochrony młodych, zawartych w tym dokumencie. Zobowiązanie to powinno zostać podpisane przez wolontariuszy i organizatorów po otrzymaniu odpowiedniego przeszkolenia.

W centrum podanych niżej ogólnych i praktycznych zasad ochrony młodzieży biorącej udział w ŚDM w diecezjach, a następnie w Krakowie stoi młody człowiek, który podczas ŚDM chce spotkać Chrystusa żyjącego i działającego dzisiaj we wspólnocie Kościoła poprzez spotkania z ludźmi. Zasady te są elementem prewencji wykorzystania seksualnego osób małoletnich zgodnie z Dokumentem o prewencji przyjętym przez Konferencję Episkopatu Polski w dn. 11. 06. 2014 r. i zatwierdzonym przez Stolicę Apostolską. We wstępie do tego dokumentu czytamy m.in.: Wspólnota wiary zapewnia dzieciom i młodzieży bezpieczne i przejrzyste środowisko wzrostu, które współtworzą wszyscy odpowiedzialni za wspieranie rodziców w przekazywaniu wiary przez nauczanie i różne formy pracy duszpasterskiej. Prewencja ma na celu wyeliminowanie ryzyka popełnienia nadużyć seksualnych w ścisłym tego słowa znaczeniu przez kogokolwiek z uczestników duszpasterstwa dzieci i młodzieży. Ma również pomóc w uniknięciu psychicznych i fizycznych przekroczeń granic intymności. Cel ten ma być osiągnięty przez programy pomagające rodzicom, jak również osobom zaangażowanym w duszpasterstwo i wychowanie, w rozpoznaniu oznak wykorzystywania seksualnego i w odpowiedniej reakcji na nie. Prewencja ma się przyczynić do promocji ochrony dzieci i młodzieży przed różnymi formami przemocy i wykorzystania również poza środowiskami kościelnymi.