Fundacja Helsińska: uznać jurysdykcję ETS w sprawach karnych

Sprawa ta była rozpatrywana przez Trybunał Konstytucyjny w lutym 2008 roku. Trybunał uznał wówczas, że przyznanie wszystkim polskim sądom prawa do zwracania się do TS z pytaniem z tego zakresu jest zgodne z konstytucją.

Fundacja przypomina, że 10 października 2009 r. prezydent podpisał Traktat z Lizbony. Jego wejście w życie oznacza zniesienie tzw. systemu filarowego (I filar - współpraca gospodarcza, II filar - współpraca polityczna, III filar - współpraca policyjno-sądowa) Unii Europejskiej.

Postanowienia dotyczące współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych zostaną objęte jednolitym unijnym reżimem prawnym. W ocenie Fundacji ma to na celu doprowadzenie do sprawniejszego i łatwiejszego podejmowania działań w tym zakresie. Jak powiedział PAP dr Adam Bodnar z Fundacji Helsińskiej, chodzi m.in. o takie sprawy jak przekazywanie więźniów czy przeliczanie wymiaru kary. Bodnar powiedział, że jedną z takich spraw - w której mógłby wypowiedzieć się Trybunał - była sprawa Adama G., skazanego w Belgii na 20 lat za napad i zabójstwo.

Fundacja zaznacza, że wejście w życie Traktatu z Lizbony skutkować będzie także objęciem współpracy policyjnej i sądowej ws. karnych jurysdykcją Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. "Od 1 grudnia 2009 r. w odniesieniu do nowo przyjmowanych aktów prawnych z zakresu współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych ETS będzie posiadał i wykonywał generalną jurysdykcję określoną przez Traktaty (z zastrzeżeniem wyjątków oraz z przepisów przejściowych)" - pisze Fundacja.

Dotychczas Trybunał posiadał tę jurysdykcję jedynie w ograniczonym zakresie, określonym w art. 35 Traktatu Unii Europejskiej, pod warunkiem, że Państwo Członkowskie złożyło oświadczenie, w którym uznawało taką jurysdykcję.

Jak podaje Fundacja Helsińska, w IV kwartale 2008 r. i w I kwartale 2009 r. Rada UE przyjęła 9 decyzji ramowych, jak np. w sprawie europejskiego nakazu dowodowego dotyczącego przedmiotów, dokumentów i danych, które mają zostać wykorzystane w postępowaniach w sprawach karnych, decyzję w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych czy o stosowaniu zasady wzajemnego uznawania do wyroków skazujących na karę pozbawienia wolności.

W ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, zaniechanie uznania jurysdykcji ETS przez Rzeczpospolitą Polską będzie niekorzystne z punktu widzenia interesów Państwa oraz jego obywateli.