Order Orła Białego dla prof. Ryszarda Gryglewskiego

Prof. Gryglewski Order Orła Białego - "w uznaniu znamienitych zasług dla rozwoju farmakologii i medycyny klinicznej, za osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej" - odebrał podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim.

"To niezwykle dla mnie poruszająca chwila, że mogłem odznaczyć wybitnego, absolutnie wybitnego, przedstawiciela nie tylko polskiej nauki, (ale i) światowej nauki; że mogłem odznaczyć wybitnego akademika" - powiedział prezydent. Podkreślił, że profesor to długoletni szef Katedry Farmakologii Akademii Medycznej w Krakowie, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, rektor Akademii Medycznej, który - zaznaczył prezydent - przyczynił się do tego, że Akademia Medyczna wróciła na Uniwersytet Jagielloński, gdzie były jej historyczne korzenie jako jednego z wydziałów najstarszego polskiego uniwersytetu.

Duda zaznaczył, że prof. Gryglewski to uczony, który przyczynił się do ogromnego postępu, jeśli chodzi o rozwój światowej farmakologii w dziedzinie leczenia chorób układu krążenia, chorób układu nerwowego i hormonalnego. Prezydent podkreślił, że badał on prostaglandyny, czyli substancje, które przyczyniają się do powstania w organizmie stanów zapalnych. Zaznaczył, że odkrycie prostacykliny, nazwanej przez prof. Gryglewskiego "primadonną wśród prostaglandyn", miało przełomowe znaczenie dla światowej farmakologii, dla leczenia chorób układu krążenia.

Prezydent podkreślił, że profesor dokonał odkrycia w bardzo trudnych czasach. "Żyliśmy w kraju, który znajdował się w strefie wpływów Związku Radzieckiego. Nie byliśmy zbyt mile widziani - w sensie tym politycznym - za granicami naszego kraju i bardzo trudno było się przebić przedstawicielom polskiej nauki gdziekolwiek na świecie" - powiedział. Zaznaczył, że dodaje to wielkiemu odkryciu profesora Gryglewskiego estymy i pokazuje jego zasługi dla promowania polskiej nauki.

Duda mówił o pięknej postawie prawdziwego naukowca, niezwykle oddanego postawie naukowca - zapaleńca. "Bo aż strach powiedzieć, ale pan profesor swoje odkrycia testował także na sobie razem z panem profesorem Andrzejem Szczeklikiem. I to pokazuje także niezwykłą odwagę i niezwykłą gotowość wzięcia odpowiedzialności za swoje odkrycie" - podkreślił.

"Wielki, wspaniały naukowiec, koryfeusz polskiej nauki, dziś członek rzeczywisty Polskiej Akademii Umiejętności, członek zwyczajny Polskiej Akademii Nauk, ale kiedyś przecież młody naukowiec, który to wszystko osiągnął własną pracą, własnym wysiłkiem, własnym intelektem i własną naukową odwagę" - powiedział o profesorze prezydent.

Duda dziękował prof. Gryglewskiemu za przyjęcie Orderu Orła Białego, za jego pracę dla polskiej nauki, farmakologii, medycyny i pokoleń młodych. "Ilekroć wręczam tu, w Pałacu Prezydenckim, w tej sali, nominacje profesorskie młodym następcom pana profesora, mówię, że czekam na polską Nagrodę Nobla. Panie profesorze - pan przecierał szlaki w kierunku Nagrody Nobla. Mam nadzieję, że prędzej czy później jakiś polski uczony, idąc pana śladem jako odważnego naukowca, jako człowieka wolnej myśli akademickiej, tę nagrodę dla Rzeczypospolitej otrzyma" - powiedział prezydent.

Prof. Ryszard Gryglewski urodził się w 1932 r. w Wilnie. W 1955 r. ukończył z wyróżnieniem Wydział Lekarski Akademii Medycznej w Krakowie. Tytuł profesora otrzymał w 1971 r. W latach 1981-1984 był rektorem tej uczelni. Jest członkiem wielu stowarzyszeń farmakologicznych na świecie, laureatem nagród i odznaczeń polskich i zagranicznych. W 1997 otrzymał nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie nauk medycznych i biologicznych.

Jak podaje Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, dziedziną pracy naukowej prof. Gryglewskiego jest farmakologia doświadczalna i kliniczna sekrecyjnej funkcji śródbłonka w układzie krążenia – prostacyklina tlenek azotu (EDRF), aktywator plazminogenu w tętnicach serca, płuc i kończyn. Prof. Gryglewski bada także znaczenie zaburzeń sekrecji śródbłonka w miażdżycy, zakrzepicach, nadciśnieniu i we wstrząsie septycznym, jak również mechanizmy działania leków przeciwpłytkowych, trombolitycznych i kardioprotekcyjnych.

Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych - podaje FNP - należy odkrycie prostacykliny. Prostacyklina została odkryta w 1976 przez polsko-brytyjski zespół, do którego należał m.in. prof. Gryglewski. Za to odkrycie John Vane, Sune Bergstroem i Bengt Samuelsson otrzymali w roku 1982 Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.

W 1990 r. Gryglewski kandydował na urząd prezydenta Krakowa.

Przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. poparł kandydaturę Jarosława Kaczyńskiego, podpisując deklarację „Polska jest najważniejsza”.

Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z 12 lipca 2002 "za wybitne zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej" prof. Gryglewski został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.