Trzech żołnierzy Bojowego Oddziału Armii (BOA), formacji wojskowej Podziemia Niepodległościowego, ofiar terroru stalinowskiego, pochowano uroczyście w czwartek na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie. Pogrzeb odbył się z udziałem honorowej asysty Wojska Polskiego, zgodnie z ceremoniałem wojskowym.
Na uroczysty pogrzeb przybyły m.in. rodziny ofiar. Mszę św. koncelebrował bp Błażej Kruszyłowicz.
Pochowani Wacław Borodziuk (lat 23), Edwarda Kokotko (lat 29), Zenon Łozicki (lat 20) - byli żołnierzami BOA, organizacji niepodległościowej działającej na terenie Pomorza Zachodniego w okresie stalinizmu. W pokazowym procesie w 1948 r. skazano ich na karę śmierci. Wyroki wykonano w piwnicach szczecińskiego więzienia. Ciała, pochowane wtedy w nieoznaczonych grobach, ekshumowano kilka miesięcy temu. Miejsce pochówku żołnierzy ustalił IPN.
"Trzeba było odkłamać historię tych ludzi. To była zbrodnia sądowa, a bliscy ofiar żyli do dziś z piętnem +rodzin bandyckich+, bo tak przedstawiano żołnierzy BOA" - powiedziała PAP rzeczniczka szczecińskiego oddziału IPN Agnieszka Gorczyca.
Jak dodała, ceremonia pochówku szczątków członków BOA to nie koniec projektu Instytutu. "Planujemy postawić w przyszłym roku tablicę pamiątkową dla tych i innych ofiar stalinizmu" - poinformowała Gorczyca.
Wg ustaleń dr Pawła Skubisza ze szczecińskiego IPN, Bojowy Oddział Armii został prawdopodobnie utworzony w 1944 roku w okolicach Wołkowyska. Pierwszym dowódcą oddziału został Stefan Pabiś ps. Stefan. Terenem działania oddziału była Grodzieńszczyzna, a dokładniej okolice Wołkowyska i Zelwy.
Po wojnie grupa trafiła na Pomorze Zachodnie. Zimą 1945/1946 r. oddział liczył 21 członków i 15 współpracowników. Wiosną 1946 r. rozpoczął działalność propagandową oraz dywersyjną na terenie Bobolic i najbliższej okolicy.
Do wiosny 1948 r. większość członków oddziału została aresztowana, głównie dzięki donosom. Ostatecznie latem 1948 r. na ławie oskarżonych przed szczecińskim sądem zasiadło 24 żołnierzy i współpracowników oddziału. Aż sześciu oskarżonych skazano na karę śmierci, pięć wyroków wykonano. Skazani zginęli od strzału w potylicę. Oprócz trzech pochowanych w czwartek byli to Waldemar Klimczewski i Edward Kosieradzki. Ogółem spośród 45 osądzonych w różnych procesach członków i współpracowników BOA aż sześciu zostało pozbawionych życia, dwóch skazano na dożywocie, 32 skazano na kary więzienia od roku do 15 lat.
IPN wcześniej prowadził postępowanie w sprawie stosowawanie niedozwolonych metod śledczych przez funkcjonariuszy UB w Szczecinie wobec członków BOA. zostało ono umorzone z powodu śmierci tych funkcjonariuszy.
Na placu Żłobka przed bazyliką Narodzenia nie było tradycyjnej choinki ani świątecznych dekoracji.