Rak płuc zbyt późno wykrywany

Co roku na świecie rozpoznaje się 1,35 miliona nowych przypadków raka płuca. W Polsce zapada na tę chorobę około 24 tys. osób rocznie - i podobna ich liczba umiera. Od roku 2007 na raka płuca umiera więcej młodych kobiet niż z powodu raka piersi, co wynika z coraz bardziej popularnego wśród nich palenia papierosów - mówił prof. Tadeusz Orłowski, konsultant krajowy w dziedzinie chirurgii klatki piersiowej.

Zdaniem prof. Joanny Chorostowska-Wynimko z Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, przyczyny wysokiej śmiertelności to przede wszystkim niska świadomość zdrowotna i zaniedbane badania profilaktyczne.

Według ekspertów, często możliwości leczenia ogranicza też zbyt późne rozpoznanie - gdy u pacjenta wystąpi już kaszel, krwioplucie czy chudnięcie. Bywa, że lekarz rodzinny kieruje stale kaszlącego chorego na zdjęcie klatki piersiowej dopiero po 2-3 miesiącach bezskutecznego leczenia domniemanego stanu zapalnego za pomocą antybiotyków.

Poza tym, sami pacjenci zgłaszają się do lekarza zbyt późno, a wciąż powszechne palenie papierosów to główna przyczyna choroby.

Jak podkreślali specjaliści, niewielki guz może nie być widoczny na zwykłym zdjęciu rentgenowskim, bywa trudny do wychwycenia nawet w tomografii. Wcześnie wykrytego raka można usunąć chirurgicznie - jednak w Polsce tylko 14 proc. pacjentów zgłasza się w tak wczesnym stadium. U pozostałych stosuje się radio- i chemioterapię oraz terapie celowane.

Z przytoczonych przez prof. Orłowskiego danych wynika, że szczególnie dramatyczna jest sytuacja w województwie podlaskim - w roku 2009 w powiatach łomżyńskim i suwalskim żaden z kilkudziesięciu chorych nie mógł być leczony operacyjnie z powodu dużego zaawansowania choroby.

Podobnie było w województwie lubelskim, w powiecie ryckim - na 25 chorych z rakiem płuca żaden nie mógł już być operowany. Tymczasem - zaznaczył specjalista - dla całej Polski odsetek operowanych chorych wynosi około 14 procent, a w województwie zachodnio-pomorskim - nawet 21,9 proc. Ten ostatni przykład dowodzi, jak wiele można osiągnąć dzięki odpowiednim programom edukacyjnym - powiedział prof. Orłowski.

Leki przeciwnowotworowe nowej generacji - inhibitory kinazy tyrozynowej (TKI) stosowane w leczeniu celowanym pomagają tylko w raku gruczołowym płuca i tylko w przypadku około 10 proc. pacjentów ze specyficzną mutacją genu dla receptora EFGR. Jednak w przypadku tej mutacji korzystnie reaguje na nie od 70 do 80 proc. pacjentów.

Na razie diagnostykę molekularną receptora EFGR wykonuje się u około 500-600 osób rocznie, podczas gdy - jak przekonywali w piątek eksperci - należałoby ich przebadać około 8000. Można by wówczas skutecznie leczyć nowymi lekami około 1000 chorych. Oprócz niewielkiej liczby ośrodków diagnostycznych szersze stosowanie metody ogranicza niewłaściwe pobieranie materiału do badań - ocenili specjaliści.

Jak zauważył dr hab. Rodryg Ramlau z Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii, koszt leczenia lekami przeciwnowotworowymi nowej generacji (pokrywany przez Narodowy Fundusz Zdrowia) sięga 7-8 tys. złotych miesięcznie - ale rośnie jakość życia i maleją koszty opieki nad chorym. Czas przeżycia przedłuża się zaś o kilkanaście miesięcy.