Koncerty, panele naukowe w ramach obchodów Roku Edyty Stein we Wrocławiu

Rada Miejska Wrocławia ustanowiła rok 2022 Rokiem Edyty Stein. W ten sposób władze stolicy Dolnego Śląska chcą uczcić 130. rocznicę urodzin i 80. rocznicę śmierci świętej i patronki Europy.

Rodzinny dom Edyty Stein, który obecnie jest muzeum jej poświęconym, znajduje się we Wrocławiu przy ul. Nowowiejskiej 38. W piątek właśnie w tym budynku oficjalnie zainaugurowano obchody Roku Edyty Stein.

Dyrektor Ośrodka Pamięć i Przyszłość współorganizującego obchody Marek Mutor podkreślił, że nieprzypadkowo termin inauguracji wyznaczono na dzień po obchodach Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Edyta Stein zginęła bowiem 9 sierpnia 1942 w obozie koncentracyjnym Auschwitz i jest ofiarą zagłady.

"Celem obchodów Roku Edyty Stein jest z jednej strony przybliżenie postaci tej wrocławianki obecnym wrocławianom. Chcemy też, pokazując jej dorobek, jej postawę i otwartość, pokazywać światu i innym społeczeństwom, że Wrocław jest miastem otwartym, ceniącym swą przeszłość i swoich bohaterów" - powiedział Mutor.

Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin podkreślił, że Edyta Stein, która przyjęła potem imię Teresy Benedykty od Krzyża i została kanonizowana, jest bez wątpienia wielką Europejką.

"Tytuł patronki Europy nadał jej nasz wielki rodak papież święty Jan Paweł II. Warto zwrócić uwagę - jako jedynej kobiecie z tym tytułem obok średniowiecznych postaci: Katarzyny ze Sieny i Brygidy Szwedzkiej" - powiedział Sellin.

Przypomniał, że okresie studiów czy początku kariery naukowej była zaangażowana społecznie, a nawet politycznie i była niemiecką patriotką.

"Mocno sprzeciwiała się antysemityzmowi. Opowiadała się za współpracą narodów. Z całą stanowczością sprzeciwiała się nazizmowi, gdy tylko w jej ojczyźnie zaczął się umacniać. Już jako Teresa Benedykta od Krzyża, jako zakonnica katolicka sama doświadczyła brutalności tego systemu i w końcu padła jego ofiarą" - powiedział wiceminister.

Jak podano kalendarium obchodów Roku Edyty Stein nie jest jeszcze zamknięte, ale już wiadomo, że złoży się na nie kilkadziesiąt wydarzeń nie tylko zaplanowanych we Wrocławiu.

Te związane z 80. rocznicą śmierci w Auschwitz - 9 sierpnia odbędą się tam na terenie obozu koncentracyjnego oraz we Wrocławiu. W sierpniu też w kilka miastach w m.in. Paryżu, Kolonii i holenderskim Echt odbędą się koncerty zatytułowane "Gwiazda Europy" dla uczczenia patronki kontynentu.

Natomiast w dniach 10-16 października odbędzie się też w kilku miastach Tydzień Edyty Stein, a we Wrocławiu "Remembrance and Future Forum - Edyta Stein". Planowane są wydawnictwa, publikacje - także internetowe, pokazy artystyczne. We Wrocławiu będzie można odbyć z przewodnikiem spacer "Śladami Edyty Stein".

Edyta Stein urodziła się we Wrocławiu w pobożnej rodzinie żydowskiej w 1891 r. Była doktorem filozofii. Studiowała u Edmunda Husserla; zetknęła się z Romanem Ingardenem, a ich wspólne zainteresowania zaowocowały później długoletnią przyjaźnią, której odbicie znajduje się w prowadzonej przez dwadzieścia lat korespondencji obojga uczonych.

Po okresie zwątpienia i ateizmu, w wieku 30 lat przeszła na katolicyzm. 12 lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek. Przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. W wyniku narastających prześladowań Żydów pod koniec 1938 r. została przeniesiona do klasztoru Karmelitanek w Echt na terenie Holandii.

2 sierpnia 1942 r. zakonnica została aresztowana w klasztorze przez gestapo i osadzona w policyjnym obozie tranzytowym Amersfoort. Dwa dni później została przeniesiona do obozu zbiorczego w Westerbork w okupowanej Holandii. Stamtąd Niemcy deportowali zakonnicę - wraz z blisko tysiącem Żydów - do Auschwitz. Wśród nich znajdowało się kilkudziesięciu ochrzczonych Żydów, a także siostra Edyty, Róża.

Edyta Stein została zabita w komorze gazowej w Auschwitz-Birkenau 9 sierpnia 1942 r. wraz z grupą więźniów, w której była też jej siostra Róża.

Edyta Stein została beatyfikowana w 1987 r. przez Jana Pawła II, a 11 lat później kanonizowana. W 1999 r. Jan Paweł II ogłosił św. Teresę Benedyktę od Krzyża - obok św. Katarzyny ze Sieny i św. Brygidy Szwedzkiej - patronką Europy. Edyta Stein jest pierwszą Żydówką, która przeszła na katolicyzm i została kanonizowana.