"Pamięć Świata" w Warszawie

Program "Pamięć Świata" jest główną inicjatywą UNESCO mającą na celu zachowanie, udostępnianie i promowanie dziedzictwa dokumentacyjnego. Obejmuje ono różne typy dokumentów: archiwalne, rękopisy przechowywane w bibliotekach i muzeach, druki o szczególnej wartości dokumentacyjnej, inskrypcje, dokumenty audiowizualne, zarówno na nośnikach analogowych, jak i cyfrowych.

Podczas sobotniej konferencji prasowej w Warszawie zastępca dyrektora generalnego UNESCO Janis Karklins przypomniał, że program został stworzony w roku 1992, a Polska przyłączyła się do niego rok później.

"Centralną częścią tego programu jest rejestr +Pamięci Świata+, w którym zapisywane są kolekcje najważniejszych dokumentów archiwalnych. W wielu krajach funkcjonują lokalne komitety programu, które prowadzą własne, krajowe spisy i zgłaszają najcenniejsze obiekty do ogólnoświatowego spisu. Taka kwalifikacja odbywa się raz na dwa lata. W przyszłym tygodniu spotka się międzynarodowa komisja doradcza i podejmie decyzję, które z kolejnych zgłoszeń zostaną do tego światowego spisu dodane" - opowiadał Karklins.

Jak dodał, głównym celem kończącej się konferencji było omówienie postępów, prac realizacji programu. Podsumowanie konferencji ma zostać opublikowane wkrótce jako "deklaracja warszawska", która ma zostać zaprezentowana Konferencji Ogólnej UNESCO.

"Konferencja UNESCO +Pamięć Świata+ to wielki sukces; dała możliwość, aby ludzie oddani obszarowi dziedzictwa dokumentacyjnego pracowali nad dobrym modelem, metodologią funkcjonowania programu +Pamięć świata+. Dla nas, dla Polaków jest to bardzo istotne, bo była to wyjątkowa okazja, aby pokazać polski wkład w dziedzictwo świata" - mówił wiceminister kultury Piotr Żuchowski.

Najbardziej znanym narzędziem programu "Pamięć świata" jest międzynarodowa lista, tworzona od 1997 roku. Co dwa lata dyrektor generalny UNESCO wpisuje na nią kolejne obiekty dziedzictwa dokumentacyjnego o szczególnym znaczeniu. Obecnie międzynarodowa lista obejmuje 193 wpisy, zgłoszone przez 82 kraje i 3 organizacje międzynarodowe.

Na liście znajduje się dziewięć obiektów dziedzictwa dokumentacyjnego zgłoszonych przez Polskę. Są tam m.in.: autograf dzieła Mikołaja Kopernika "De revolutionibus" przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie, akt Konfederacji Generalnej Warszawskiej z 1573 roku, rękopisy Fryderyka Chopina w zbiorach Biblioteki Narodowej i Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, podziemne archiwum getta warszawskiego (tzw. Archiwum Ringelbluma), tablice 21 Postulatów Gdańskich z Sierpnia 1980.

Patronat honorowy nad konferencją objął minister kultury Bogdan Zdrojewski.

Konferencję zorganizowano z inicjatywy polskiego Krajowego Komitetu Programu Pamięć Świata przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych, Polski Komitet do spraw UNESCO oraz Narodowe Centrum Kultury.