Synod treningiem słuchania

Prezentacja dokumentu roboczego na synod nt. synodalności odbyła się w Biurze Prasowym Stolicy Apostolskiej. Kard. Mario Grech, który jest sekretarzem generalnym Synodu Biskupów, dotychczas przebytą drogę nazwał ważnym treningiem słuchania na różnych poziomach. Za papieżem Franciszkiem przypomniał, że w Kościele wciąż musimy uczyć się słuchać siebie nawzajem, a także słuchać Ducha Świętego. Zauważył, że słyszeć nie jest równoznaczne z usłyszeć. Dodał zarazem, że „Kościół zawsze słucha tylko głosu Boga i nie jest zainteresowany sondażami demoskopijnymi”. Hierarcha wskazał na znaczenie prowadzonej obecnie drogi synodalnej, która po etapie watykańskim wróciła do Kościołów lokalnych, które podjęły rozeznanie nad tym, co przychodzi do nich z centrum i czym chcą i mogą dzielić się następnie w swoich wspólnotach. Wskazał, że ta synodalna cyrkulacja jest bardzo ożywcza we wspólnotach.
Swe syntezy do Watykanu nadesłało 108 (na 114) krajowych episkopatów z całego świata, dodatkowo 9 relacji przyszło od przedstawicieli katolickich Kościołów wschodnich, 4 od międzynarodowych zgromadzeń konferencji episkopatów i jedna od przedstawicieli życia zakonnego reprezentowanych przez Międzynarodową Unię Przełożonych Generalnych. Ponadto do Sekretariatu Synodu napłynęły opinie od osób indywidualnych, różnych grup a także przedstawicieli wydziałów teologii i prawa kanonicznego. Podkreślono, że tak szeroka odpowiedź ludu Bożego pozwoli lepiej rozeznać sytuację uczestnikom kolejnej fazy synodu, która w październiku odbędzie się w Rzymie.

Dokument na służbie kolejnego spotkania

Kard. Grech wskazał, że prace nad ostatecznym kształtem Instrumentum laboris trwały jeszcze początkiem lipca. Prowadzone były przez 70 osób - teologów i ekspertów pracujących w pięciu grupach studyjnych, byli wśród nich biskupi, kapłani siostry zakonne i osoby świeckie. Ujawnił, że owoc ich prac i dyskusji znajdzie swój wyraz także w specjalnym subsydium teologicznym, które wkrótce zostanie opublikowane jako pomoc w zrozumieniu drogi synodalnej i podejmowanych na niej kwestii. Poinformował zarazem, że dokument roboczy w żadnej mierze nie jest szkicem dokumentu końcowego, ale punktem do dalszej dyskusji.

Podkreślił to również o. Giacomo Costa, który prezentując główne linie Instrumentum laboris prosił, by nie mylić tego dokumentu z podręcznikiem eklezjologii synodalnej. „Ten dokument jest na służbie kolejnego spotkania a jego pogłębienie pokazuje horyzont misyjny. Ostateczne decyzje podejmie Ojciec Święty” – wskazał sekretarz specjalny październikowego zgromadzenia.

W czasie prezentacji dokumentu roboczego zauważono, że mocno słyszalny jest w nim głos lokalnych episkopatów. Kard. Grech ujawnił, że do przebiegu tradycyjnych wizyt ad limina Apostolorum dodano spotkania w Sekretariacie Synodu. Tylko w tym roku jego przedstawiciele spotkali się z 339 biskupami z 26 konferencji episkopatów. Wskazał też na znaczenie wydarzenia „Proboszczowie dla synodu”, które pozwoliło lepiej wysłuchać kapłanów bezpośrednio zaangażowanych w życie parafii i dać usłyszeć również ich głos w dokumencie roboczym.

Kard. Grech nazwał ten dokument „barwnym koncertem, prawdziwą polifonią różnych opinii i myśli”. „Mam nadzieję, że ten proces długotrwałego, zróżnicowanego słuchania pomoże Kościołowi synodalnemu rozeznać Słowo Jezusa dla współczesnych ludzi; Słowo, które ma moc wzmacniać posłańców Ewangelii, leczyć rany ludzkości i rozpalać nadzieję w naszych sercach” – podkreślił sekretarz generalny Synodu Biskupów. Dziennikarzy uczestniczących w konferencji prezentującej Instrumentum laboris prosił, by pomogli uczestnikom synodu nie tracić z oczu tego celu. „Wasz wkład jest ważny i cenny” – dodał kard. Grech.

Owoce synodalnego słuchania

Kard. Jean-Claude Hollerich w swojej prezentacji skupił się na owocach, które już wydały synodalne obrady. „Od Kenii po Irlandię, od Korei po Brazylię raporty podkreślają odnowiony dynamizm, który pociągnęło ze sobą słuchanie” – podkreślił relator generalny zgromadzenia. Wskazał na ogromny wysiłek, by owoce dotychczasowych prac synodalnych jak najlepiej przybliżyć wspólnotom lokalnym. Jako przykład podał Indie, gdzie relacja z pierwszej fazy synodu została przetłumaczona na dwanaście lokalnych języków i była szeroko prezentowana w mediach społecznościowych. W Japonii, jak poinformował, została zorganizowana specjalna ogólnokrajowa sesja nt. synodalności, która prowadzona była według stosowanej w czasie spotkania synodalnego w Rzymie metodologii „konwersacji w Duchu Świętym”.  Podkreślił, że w seminariach duchowych w wielu krajach a także we wspólnotach zakonnych organizowane były kursy formacyjne nt. synodalności, w czasie których uczono większego dostrzegania lokalnej kultury i miejscowych tradycji w procesie synodalnym.

„Wolałem skupić się na owocach niż na oczekiwaniach, które wyłaniają się z raportów Kościołów lokalnych, takich jak silnie wyrażone pragnienie Kościoła relacji, a nie biurokracji czy struktur, aby pokazać, że synod już zmienia nasz sposób bycia i życia Kościołem niezależnie od październikowego zgromadzenia” – podkreślił kard. Hollerich. Wskazał, że owoce drogi synodalnej widać w dynamizmie nawrócenia i dokonującej się reformy. „Synod ma już znaczący i wielowymiarowy wpływ na Kościoły lokalne, stymulując zmiany duchowe, strukturalne i duszpasterskie” – podkreślił relator generalny Synodu Biskupów.

Wśród konkretnych wyzwań z jakimi przyjdzie się zmierzyć wymieniono kwestię posługi kobiet, w tym ich diakonatu; większą decentralizację posługi Piotrowej; możliwość utworzenia nowej posługi słuchania i towarzyszenia oraz potrzebę większej przejrzystości, by odzyskać wiarygodność utraconą z powodu skandali nadużyć seksualnych i afer finansowych.

Na zarzut jednej z dziennikarek, że w dokumencie roboczym nie pojawia się słowo grzech uczestnicy prezentacji odpowiedzieli zgodnie, że nie jest to wynik żadnych uprzedzeń ideologicznych. Wskazano, że w dokumencie jest mowa o działaniu łaski i zbawieniu dokonanym przez Jezusa. „Naprawdę mocno jesteśmy świadomi naszej grzeszności i niedoskonałości, dowodem na to niech będzie to, że w czasie październikowej sesji synodalnej zaplanowano dla wszystkich uczestników wspólne nabożeństwo pokutne” – podkreślił kard. Grech.

Instrumentum laboris zostało jednogłośnie zaakceptowane przez Radę Zwyczajną Synodu, a następnie przez Ojca Świętego. Druga sesja synodu o synodalności odbędzie się w Watykanie od 2 do 27 października 2024 roku.

KAI DODANE 03.07.2024

Synteza odpowiedzi diecezji polskich przed październikową sesją Synodu Biskupów

11 grudnia 2023 roku Sekretariat Synodu zwrócił się do przewodniczących Konferencji Episkopatów z prośbą o pogłębienie – w ramach poszczególnych Kościołów lokalnych – kluczowych tematów zawartych w „Sprawozdaniu Podsumowującym” Pierwszej Sesji Zgromadzenia Synodalnego „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja”. Poszczególne Konferencje Episkopatów zostały zobligowane do przesłania do Sekretariatu Synodu 8-stronicowej syntezy odpowiedzi diecezjalnych zgodnie z pismem „Przygotowania do października 2024”. Poniżej publikujemy treść syntezy przesłanej przez Konferencję Episkopatu Polski. »

więcej »