Sejm przyjął w piątek uchwałę o ustanowieniu 2 sierpnia Dniem Pamięci o Zagładzie Romówi i Sinti. Tego dnia w tym roku przypadnie 67. rocznica likwidacji tzw. rodzinnego obozu cygańskiego w Auschwitz II - Birkenau.
Za przyjęciem uchwały było 419 posłów, jeden był przeciw.
"W hołdzie Romom i Sinti, ofiarom niemieckiego nazistowskiego ludobójstwa, Sejm Rzeczpospolitej Polskiej ustanawia dzień 2 sierpnia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti" - brzmi tekst przyjętej uchwały.
Ustanowienie 2 sierpnia Dniem Pamięci było inicjatywą Zespołu ds. Romskich Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
W niemieckim obozie zagłady Auschwitz II-Birkenau w nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 roku w komorze gazowej zginęło prawie 3 tys. cygańskich dzieci, kobiet i mężczyzn. W ten sposób dokonano, zgodnie z rozkazem Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera, likwidacji tzw. rodzinnego obozu cygańskiego (Zigeunerfamilienlager).
Romowie stanowili pod względem liczebności trzecią, po Żydach i Polakach, grupę deportowanych do Auschwitz. Pierwsi Romowie trafili tam w 1941 roku w wyniku skierowania przez niemiecką jednostkę policji w Katowicach do obozu dziewięciu więźniów, wśród których znajdowało się dwóch polskich Romów.
W grudniu 1942 roku Niemcy wydali zarządzenia nakazujące osadzenie Romów w obozach koncentracyjnych. 26 lutego 1943 roku dotarł pierwszy transport Romów do Auschwitz II-Birkenau, gdzie pod koniec lutego 1943 roku powstał obóz rodzinny dla Romów. Na terenie Zigeunerfamilienlager znajdowały się 32 baraki mieszkalne i sześć sanitarnych.
Między 26 lutego 1943 roku a 21 lipca 1944 w obozie romskim osadzono łącznie 20 967 dzieci, kobiet i mężczyzn. Liczba ta nie obejmuje ok. 1700 Romów z Białegostoku, których nie objęto ewidencją, ponieważ natychmiast skierowano ich jako podejrzanych o tyfus plamisty do komór gazowych i zgładzono tuż po przywiezieniu do obozu.
Ogółem w Auschwitz więziono ok. 23 tys. Romów z 14 krajów. Życie w tym obozie straciło około 21 tys. z nich. W obozie dziesiątkowały ich choroby i głód. Szczególnie ucierpiały dzieci, na których eksperymentował Josef Mengele.
Jak wynika ze współczesnych szacunków, w wyniku prześladowań i terroru w okresie III Rzeszy śmierć poniosła około połowa populacji Romów zamieszkującej obszary okupowane przez Niemców.
Sinti stanowią wędrowną grupę etniczną pokrewną Romom.
Na placu Żłobka przed bazyliką Narodzenia nie było tradycyjnej choinki ani świątecznych dekoracji.