Audiencja środowa: Dwa rodzaje ufności

Ze względu na brzydką pogodę odbyła się ona nie na Placu św. Piotra, jak pierwotnie planowano, ale w Bazylice św. Piotra (dla pielgrzymów języka angielskiego i niemieckiego) i w Auli Pawła VI (dla pozostałych grup językowych). Było to kolejne nauczanie z rozpoczętego rok temu cyklu rozważań o miejscu Nieszporów w Liturgii Godzin Kościoła. Po wygłoszeniu katechezy i streszczeniu jej w kilku językach papież odmówił z wiernymi po łacinie Modlitwę Pańską i udzielił wszystkim błogosławieństwa apostolskiego. Publikujemy cały tekst papieskiej katechezy: 1. Usłyszeliśmy przed chwilą łagodne słowa Psalmu 62 (61), pieśni ufności, którą otwiera rodzaj antyfony, powtórzonej w połowie tekstu. Jest to jakby pogodny i potężny akt strzelisty, inwokacja, która jest także programem życiowym: "Dusza moja spoczywa tylko w Bogu, od Niego przychodzi moje zbawienie. On jedynie skałą i zbawieniem moim, twierdzą moją, więc się nie zachwieję" (ww. 2-3.6-7). 2. W dalszym ciągu jednak Psalm przeciwstawia sobie dwa rodzaje ufności. Chodzi o dwa zasadnicze wybory, jeden dobry a drugi przewrotny, które pociągają za sobą dwie odmienne postawy moralne. Istnieje przede wszystkim ufność w Bogu, wysławiana w początkowej inwokacji, gdzie pojawia się symbol stabilności i bezpieczeństwa, jak skała, "skała mocy", czyli twierdza i bastion obronny. Psalmista powtarza: W Bogu jest zbawienie moje i moja chwała, skała mojej mocy, w Bogu moja ucieczka" (w. 8). Stwierdza to, przywoławszy wcześniej wrogie knowania swoich nieprzyjaciół, którzy próbują "go przewracać" (por. ww. 4-5). 3. Istnieje z kolei ufność pokroju bałwochwalczego, na której modlący się skupia z naciskiem swoją krytyczną uwagę. Jest to ufność, która każe szukać bezpieczeństwa i stabilności w przemocy, kradzieży i bogactwie. Wezwanie staje się zatem wyraźne i jednoznaczne: "Nie pokładajcie ufności w przemocy, ani się łudźcie na próżno rabunkiem; do bogactw, choćby rosły, serc nie przywiązujcie" (w. 11). Jako sprzeczne z godnością człowieka i współistnieniem społecznym zostały tu przywołane i zakazane trzy bożki. 4. Pierwszym fałszywym bożyszczem jest przemoc, do której ludzkość nadal się niestety ucieka również w naszych zakrwawionych dniach. Temu idolowi towarzyszy ogromny orszak wojen, ucisku, nadużyć, tortur i odrażających morderstw, popełnianych bez żadnych wyrzutów sumienia. Drugim fałszywym bożkiem jest rabunek, wyrażający się w wymuszeniach, niesprawiedliwości społecznej, lichwie, korupcji politycznej i gospodarczej. Zbyt wielu ludzi żywi "iluzję" zaspokojenia w ten sposób swej chciwości. Trzecim wreszcie bożkiem jest bogactwo, do którego "przywiązuje się serce" człowieka w złudnej nadziei uratowania się od śmierci (por. Ps 49 [48]) i zapewnienia sobie prymatu prestiżu i władzy.