"Porta Fidei - Drzwi Płockie w Nowogrodzie Wielkim na Rusi" to tytuł wystawy fotogramów, którą otwarto w czwartek w Muzeum Mazowieckim w Płocku. Inauguracji wystawy towarzyszyła sesja naukowa, poświęcona historii romańskich drzwi płockiej katedry.
Autorem fotogramów jest ks. prof. Ryszard Knapiński, wykładowca KUL, badacz historii i ikonografii romańskich drzwi, które znajdowały się w płockiej katedrze do XIII wieku, a później w niewyjaśnionych do końca okolicznościach trafiły na Ruś. Kopia drzwi od 1982 r. znajduje się w płockiej katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Fotogramy zostały wykonane w 2010 r. podczas wizyty ks. prof. Knapińskiego w Nowogrodzie Wielkim (Rosja), gdzie w soborze św. Zofii znajdują się obecnie oryginalne Drzwi Płockie. Wystawa prezentuje stan ich zachowania, a także rekonstrukcję ikonograficzną zabytku. Zdjęcia poszczególnych kwater powiązano z odpowiednimi artykułami wiary, które - według tradycji - sformułowali apostołowie.
Według analiz ks. prof. Knapińskiego, podstawę pierwotnego programu ikonograficznego Drzwi Płockich, które w ciągu wieków były wielokrotnie demontowane i ponownie składane, stanowiło właśnie dwanaście dogmatów wiary chrześcijańskiej, czyli Apostolskie Wyznanie Wiary, a nie - jak sądzono wcześniej - historia Żywota Jezusa.
Zdaniem ks. prof. Knapińskiego, weryfikacja porównawcza i stylistyczna Drzwi Płockich, m.in. wizerunku fundatora katedry płockiej biskupa Aleksandra z Malonne (zm. 1156 r.), pozwala datować ich powstanie na lata 1152-54 i utwierdza w przekonaniu, mimo sporu historyków, że pierwotnie drzwi na pewno znajdowały się w Płocku. Przytaczając badania innych naukowców, dotyczące m.in. inskrypcji na Drzwiach Płockich, ks. prof. Knapiński powiedział, iż ich wyniki wskazują, że drzwi były obecne w Nowogrodzie Wielkim już w pierwszej połowie XV wieku.
"Na temat tego, jak Drzwi Płockie znalazły się w Nowogrodzie Wielkim jest wiele hipotez. Ja przyjąłem taką, że stały się one łupem wojennym około 1262 r., kiedy Płock najechali Litwini i Prusowie. Tę hipotezę konfrontowałem z opinią prof. Aleksandra Gieysztora, który ją zaakceptował" - powiedział dziennikarzom ks. prof. Knapiński.
W jego ocenie, odtworzenie Drzwi Płockich i umieszczenie kopii w katedrze w Płocku wniosło do polskiej kultury wielką wartość. "Kiedy jesteśmy w płockiej katedrze widzimy, odczuwamy, jak ten zabytek promieniuje wysokimi walorami estetycznymi, a także w przekazie treściowym" - dodał ks. prof. Knapiński.
Przyjmuje się, że drzwi do płockiej katedry zamówił biskup Aleksander z Malonne (zm. 1156 r.), który był inicjatorem budowy świątyni. Postać biskupa została przedstawiona w jednej z 46 mosiężnych kwater Drzwi Płockich, które w latach 1152-54 odlano w pracowni mistrza Riquina w Magdeburgu (Niemcy). Kwatery, przedstawiające m.in. sceny ze Starego i Nowego Testamentu, zostały następnie przybite do drewnianego podłoża i ozdobione mosiężnymi bordiurami z motywami roślinnymi.
W latach 1971-81, staraniem wczesnego prezesa Towarzystwa Naukowego Płockiego Jakuba Chojnackiego, pracownie konserwacji zabytków w Szczecinie i Warszawie wykonały kopie oryginalnych Drzwi Płockich, które znajdują się obecnie w soborze św. Zofii w Nowogrodzie Wielkim (Rosja). W lutym 1982 r. prymas Polski kardynał Józef Glemp poświęcił kopię drzwi podczas uroczystości w płockiej katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Wystawa "Porta Fidei - Drzwi Płockie w Nowogrodzie Wielkim na Rusi" otwarta została w zabytkowym spichlerzu Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Patronat nad wystawą objął m.in. biskup płocki Piotr Libera. Ekspozycja będzie czynna do 16 grudnia.
Rusza również pilotażowy program przekazywania zasiłków na specjalną kartę płatniczą.
Tornistry trafią do uczniów jednej ze szkół prowadzonych przez misjonarki.
Caritas rozpoczęła zbiórkę na remont Ośrodka dla osób w kryzysie bezdomności w Poznaniu.
"Nikt (nikogo) nie słucha" - powiedział szef sztabu UNFICYP płk Ben Ramsay. "Błąd to kwestia czasu"