Poradnia dla proboszczów

Jak zdobyć pieniądze na remont zabytkowego kościoła? Jak pisać pytania do służb konserwatorskich? - na takie pytania odpowiada konsultant ds. Zabytków Sakralnych przy Sekretariacie Episkopatu Polski w Warszawie. Biuro zostało powołane specjalne na potrzeby proboszczów, którzy w swoich parafiach mają kościoły, kaplice lub wyposażenie świątyni zaliczone do dziedzictwa kulturowego. Tu mogą zgłaszać się z prośbą o pomoc i radę.

Zabytkowe, drewniane kościoły i kaplice znajdują się często na terenie małych parafii. Niewielkie wspólnoty nie są w stanie ponosić kosztów renowacji i konserwacji świątyni, do których są zobowiązani proboszczowie jako prawni opiekunowie zabytków.

- W biurze radzimy księżom jak starać się o wsparcie finansowe od państwa czyli od samorządowych lub państwowych służb konserwatorskich - powiedziała KAI Stefania Adamczyk, konsultant ds. Zabytków Sakralnych przy Sekretariacie Episkopatu Polski. Proboszczowie mogą u niej uzyskać poradę, jak i do kogo napisać stosowne podanie i jakie warunki trzeba spełnić, by otrzymać dotację.

Pomoc finansowa od państwa jest obłożona pewnymi warunkami: proboszcz powinien sporządzić plan renowacji, kosztorys prac oraz przedstawić wykonawcę i co najważniejsze - świątynia musi być wpisana w rejestr zabytków. - Nie wszystkie zabytki wpisywane są do rejestru - przypomina Adamczyk. Muszą prezentować sobą wartości artystyczne, naukowe i historyczne. Wówczas chronione są prawem zarówno sama świątynia, jak i jej zabytkowe wyposażenie. O taki wpis może poprosić sam właściciel bądź służby konserwatorskie. W tym drugim przypadku właściciele musi wyrazić zgodę na wpis, niektórzy nie chcą się zgodzić ze względu na spadające na nich automatycznie obowiązki.

Jednym z nich jest obowiązek konsultowania ze służbami konserwatorskimi wszystkich prac remontowych dotyczących samego zabytku i jego otoczenia, np. placu przykościelnego, cmentarza, kapliczek, a także drzew. - Ostatnio zgłosił się do mnie po poradę proboszcz, który chce ściąć starą lipę rosnącą przy kościele. Samorządowe służby konserwatorskie nie wyrażają na to zgody - wspomina Adamczyk. Sprawa była o tyle skomplikowana, że stara lipa rosła o sześć metrów od drewnianego kościoła. Jej konary zawadzały o dach. Proboszcz obawia się, że przy poważniejszej burzy czy wichurze drzewo zmiażdży świątynię. - To są trudne sprawy i wymagają długich, spokojnych negocjacji - uważa konsultant.

W Biurze ds. Zabytków Sakralnych proboszczowie mogą otrzymać wzory wystąpień i podań, a także treści uchwał poszczególnych województw i miast w Polsce. Pomaga im to w poruszaniu na trudnym i obcym dla księży terenie prawa ochrony zabytków.

Dyżury Biura wyznaczone są na początek drugiego tygodnia każdego miesiąca, przez trzy dni: w poniedziałek od godz. 12.00 do16.00, we wtorek i środa od 9.00 do 16.00. Tel. (0 22) 530 48 30 lub (0 22) 838 92 51. Można też pisać na adres: Biuro ds. Zabytków Sakralnych przy Sekretariacie Episkopatu Polski, Skwer kard. Stefana Wyszyńskiego 6, 01-015 Warszawa.